Τουρκία και Βαλκάνια στο σταυροδρόμι του εμπορίου ναρκωτικών

Η Τουρκία, λόγω της γεωγραφικής της θέσης μεταξύ Ευρώπης, κεντρικής Ασίας και Μέσης Ανατολής, λειτουργεί ως κεντρικός διαμετακομιστικός διάδρομος του εμπορίου ναρκωτικών από το Ιράν και το Αφγανιστάν προς τις χώρες της Ευρώπης.Το 80% περίπου της ηρωίνης που παράγεται από αφγανική παπαρούνα διέρχεται μέσα από την Τουρκία και τα Βαλκάνια στην πορεία της προς τη Δυτική Ευρώπη. Τα ΗΕ αποκαλούν την οδό αυτή "ο βαλκανικός διάδρομος"."Ο βαλκανικός διάδρομος εξακολουθεί να είναι ο σημαντικότερος διάδρομος διακίνησης ηρωίνης προς τις ευρωπαϊκές χώρες", δήλωσε στους SETimes ο Χαμίντ Γκόντσε, πρόεδρος του Διεθνούς Συμβουλίου Ελέγχου Ναρκωτικών.

Ο Γκότσε λέει ότι "διαφορετικές μέθοδοι και διάδρομοι χρησιμοποιούνται για τη διακίνηση ηρωίνης προς την Ευρώπη".Τρεις σημαντικοί διάδρομοι διακίνησης ναρκωτικών αφορούν την Τουρκία: ο νότιος βαλκανικός διάδρομος, ο βόρειος βαλκανικός διάδρομος και ο διάδρομος της ανατολικής Μεσογείου.
Ο Γκότσε λέει ότι το 2010 η ποσότητα της ηρωίνης που κατασχέθηκε στην Ευρώπη και διακινήθηκε κατά μήκος του βόρειου βαλκανικού διαδρόμου μέσω Τουρκίας, Βουλγαρίας, Ρουμανίας, Ουγγαρίας και Αυστρίας μειώθηκε σε σχέση με το νότιο βαλκανικό διάδρομο προς Ιταλία μέσω Ελλάδος, Αλβανίας και πΓΔΜ.


Το μεγαλύτερο μέρος των ναρκωτικών που περνούν στην Τουρκία μέσω των συνόρων προορίζονται για διαμετακόμιση εκτός της χώρας.

Στην Άγκυρα οι αξιωματούχοι λένε ότι οι προσπάθειές τους σε εθνικό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο κατά της διακίνησης ναρκωτικών είναι αποτελεσματικές -- πιο αποτελεσματικές ακόμα και από αυτές των χωρών της ΕΕ.

Ο Μπεχσάτ Έκισι, προϊστάμενος της διεύθυνσης καταπολέμησης λαθρεμπορίου και οργανωμένου εγκλήματος της Τουρκικής Αστυνομίας, δήλωσε στους SETimes ότι δρομολόγησαν συνολικά 140 επιχειρήσεις μεγάλης κλίμακας και διεθνούς εμβέλειας κατά τα τελευταία πέντε έτη, οι οποίες "έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην εξάρθρωση διεθνών κυκλωμάτων ναρκωτικών".

Σύμφωνα με τα ΗΕ, σχεδόν τα τρία τέταρτα της παγκόσμιας ηρωίνης προέρχονται από το Αφγανιστάν. [Reuters]

"Η δέσμευση της Τουρκίας στην καταπολέμηση των ναρκωτικών εντείνεται διαρκώς", είπε, προσθέτοντας ότι οι ποσότητες της ηρωίνης που κατασχέθηκαν από την Τουρκία κατά τα τελευταία έτη ήταν υπερδιπλάσιες από τις ποσότητες που κατασχέθηκαν από τις 27 χώρες της ΕΕ.

Το 2010, λέει, πραγματοποιήθηκαν από τις υπηρεσίες δίωξης 81.200 επιχειρήσεις κατά των ναρκωτικών σε ολόκληρη τη χώρα, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα τη σύλληψη 125.208 ατόμων για συμμετοχή τους σε εγκλήματα διακίνησης ναρκωτικών και την κατάσχεση 12.960 κιλών ηρωίνης.

Ο Έκισι τονίζει ότι τα αποτελέσματα αυτά είναι "ασυγκρίτως μεγαλύτερα" από εκείνα των γειτονικών χωρών, όπως της Ελλάδας και της Βουλγαρίας, στις οποίες κατασχέθηκαν, αντίστοιχα, 520 και 365 κιλά ηρωίνης κατά το ίδιο χρονικό διάστημα. "Ο κίνδυνος που αντιμετωπίζουν οι λαθρέμποροι ναρκωτικών λόγω των τουρκικών επιχειρήσεων έχει περιορίσει τη χρήση του βαλκανικού διαδρόμου από τους λαθρεμπόρους", πρόσθεσε.

Ωστόσο, κάποιοι αναλυτές περιφερειακών θεμάτων, όπως ο Ιωάννης Μιχαλέτος, ερευνητής του εδρεύοντος στην Αθήνα Παγκόσμιου Δικτύου Ασφαλείας, λέει ότι η συνεργασία Ελλάδας-Τουρκίας-Βουλγαρίας στη δίωξη των ναρκωτικών δεν είναι η ιδανική.

Η ανάληψη προληπτικής δράσης κατά των ναρκωτικών θα πρέπει να γίνεται σε παγκόσμιο επίπεδο, "γιατί τα ναρκωτικά δεν αποτελούν μόνο πρόβλημα της Τουρκίας ή της Ελλάδος, αλλά περιλαμβάνουν και άλλες χώρες, όπως το Αφγανιστάν, το Ιράν και τη Δυτική Ευρώπη".

Πιστεύεται ότι εθνοτικά κυκλώματα οργανωμένου εγκλήματος συμβάλλουν στη διακίνηση ναρκωτικών σε όλη τους τη διαδρομή μέχρι τον τελικό προορισμό τους.

Το αποκαλούμενο "αλβανικό οργανωμένο έγκλημα" έχει γίνει σταδιακά μα σταθερά από τους κυριώτερους διακινητές ηρωίνης στα Βαλκάνια και την ΕΕ.

"Δεν θα πρέπει να παραβλέπεται και η παρουσία άλλων ισχυρών κυκλωμάτων εγκλήματος όπως της ιταλικής "Ντραγκέτα", των φατριών του Μαυροβουνίου, των Τούρκων βαρώνων ναρκωτικών, των ρωσικών και καυκάσιων πυρήνων εγκλήματος και των σερβικών κυκλωμάτων ναρκωτικών", λέει ο Μιχαλέτος.

Από την άλλη, οι κουρδικοί πληθυσμοί στο τριεθνές Τουρκίας-Ιράκ-Ιράν διευκολύνουν το λαθρεμπόριο ναρκωτικών. Το Ιράν και η Τουρκία έχουν θεσπίσει καθεστώς μη θεώρησης διαβατηρίων και οι έλεγχοι κατά μήκος των συνόρων έχουν χαλαρώσει και αποφεύγονται εύκολα.

Πίσω στα Βαλκάνια, η ευρέως διαδεδομένη διαφθορά στο δημόσιο τομέα αποτελεί ένα ακόμα σημαντικό θέμα όσον αφορά το εμπόριο ναρκωτικών.
"Οι βαλκανικές χώρες έχουν πολύ περισσότερα κυκλώματα οργανωμένου εγκλήματος τα οποία έχουν συγκεντρωθεί και λειτουργούν στην ίδια περιοχή", λέει ο Μιχαλέτος.
"Τα παράνομα, οργανωμένα κυκλώματα πορνείας στα Βαλκάνια σχετίζονται άμεσα με τα ναρκωτικά, επειδή, όπως έδειξαν οι αστυνομικές έρευνες σε αρκετές χώρες με την πάροδο του χρόνου, οι έμποροι ναρκωτικών συγκεντρώνουν πρώτα χρήματα μέσω παράνομης πορνείας και κατόπιν επιδίδονται στο εμπόριο ναρκωτικών, που είναι πιο κερδοφόρο", είπε στους SETimes.

Το μεγαλύτερο μέρος των ναρκωτικών που διέρχονται μέσω Τουρκίας έχει ως προορισμό την ευρωπαϊκή αγορά. [Reuters]

Ο Μιχαλέτος λέει ότι θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη συνεργασία των δυνάμεων ασφαλείας και αστυνομίας στην περιοχή για την καταπολέμηση του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος. Πάνω απ' όλα, προσθέτει, χρειάζεται να υπάρχει πολιτική βούληση για την εφαρμογή μιας περιφερειακής πολιτικής καταπολέμησης των ναρκωτικών.

Ο Ματέο Αλμπερτίνι, ερευνητής της Balkanalysis.com, εκφράζει την ανησυχία ότι ορισμένα κυκλώματα κακοποιών, όπως τα ιταλικά κυκλώματα, βρίσκουν νέους συμμάχους στις βαλκανικές χώρες, που θα μπορούσαν να διακινήσουν τα ναρκωτικά από τη Μέση Ανατολή και την Τουρκία προς την ΕΕ.

Ωστόσο, ο αναλυτής πιστεύει ότι η είσοδος της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας στη ζώνη του Σένγκεν θα επιβάλλει τον έλεγχο των ακτών της Μαύρης Θαλάσσης, παραδοσιακό σημείο πρόσβασης για τους έμπορους ναρκωτικών στη βαλκανική χερσόνησο.

Ο Χαϊρουντίν Σομούν, πρώην πρέσβης της Βοσνίας & Ερζεγοβίνης (Β-Ε) στην Τουρκία, τονίζει ότι είναι ευκολότερο για τους έμπορους ναρκωτικών να δραστηριοποιούνται σε χώρες οι οποίες παρουσιάζουν πολιτική αστάθεια, όπως η Β-Ε και το Κοσσυφοπέδιο ή σε χώρες, όπως η Βουλγαρία και η Ρουμανία, οι οποίες δεν έχουν να δείξουν καλές επιδόσεις στην καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος.

"Υπάρχουν κάποιες κοινές ενέργειες δίωξης του εμπορίου και της διακίνησης ναρκωτικών από τις αστυνομίες των χωρών της περιοχής, χρειάζεται όμως να υπάρξει περισσότερη "πολιτική βούληση" όσον αφορά τη συνάρθρωση τέτοιων δραστηριοτήτων σε έναν οργανωμένο κρίκο συντονισμού", είπε στους SETimes.

Ο Σομούν λέει ότι η Ρωσία έχει δείξει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να συνεργαστεί με τις χώρες των βαλκανίων προκειμένου να κλείσουν οι διάδρομοι ναρκωτικών, ίδίων όσων διέρχονται μέσω του Κοσσυφοπεδίου.

Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με έρευνα της τουρκικής αστυνομίας, οι έμποροι ναρκωτικών έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούν κάποιους άλλους εναλλακτικούς διαδρόμους προς την Ευρώπη, όπως από το Ιράν και το Πακιστάν προς τη Βρετανία. Ο Έκινσι λέει ότι η Τουρκία και η βρετανική κυβέρνηση έχουν ξεκινήσει αρκετές κοινές επιχειρήσεις κατά των εμπόρων ναρκωτικών.

Για τον Χαμίντ Γκόντσε, είναι σημαντικό οι κυβερνήσεις να αναλάβουν δράση "μολονότι δεν επαρκεί για την καταπολέμηση των εμπόρων ναρκωτικών, όπως δείχνουν οι κατασχέσεις ναρκωτικών".
Υπενθυμίζει δε ότι μερικές χώρες, όπως η Βουλγαρία και η Ρουμανία, ανέλαβαν πρόσφατα συγκεκριμένες πρωτοβουλίες βελτίωσης των σχετικών με τα ναρκωτικά στατηγικών τους και την καταπολέμηση της κατάχρησης και διακίνησης ναρκωτικών ουσιών.

"Παρότι οι πρωτοβουλίες σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο είναι αξιέπαινες, για την επιτυχή δίωξη των εμπόρων ναρκωτικών κρίνεται αναγκαίο και σημαντικότατο να υπάρχει διεθνική συνεργασία, κοινή ευθύνη και βιώσιμες δράσεις", λέει ο Γκότσε.

Ο Γκότσε επισημαίνει ότι χρειάζεται να γίνουν περισσότερα κατά της διαφθοράς και λέει ότι για τον έλεγχο της τροφοδοσίας χρειάζεται αποτελεσματική δίωξη. Λέει επίσης ότι ο θεμέλιος λίθος μιας καλής πολιτικής και στατηγικής ελέγχου των ναρκωτικών είναι η μεγάλη σε εύρος μείωση της ζήτησης των ναρκωτικών.

Το παρόν περιεχόμενο ανατέθηκε για τους SETimes.com.