Μυρίζει πάλι μπαρούτι

Μια νέα ένοπλη αντιπαράθεση απειλεί να ξεσπάσει στη Μέση Ανατολή, με ανυπολόγιστες συνέπειες για τη σταθερότητα.
Οι Κούρδοι και η κυβέρνηση της Βαγδάτης βρίσκονται σε τροχιά σύγκρουσης, καθώς αυξάνουν τα κρούσματα βίας στις περιοχές που συνορεύει το ιρακινό Κουρδιστάν με τις σουνιτικές περιοχές του Ιράκ.
Η κρίση μεταξύ του ιρακινού πρωθυπουργού Νούρι αλ Μαλίκι και του κούρδου ηγέτη Μασούντ Μπαρζανί ξέσπασε όταν μετά τις περιφερειακές εκλογές ο ισχυροποιημένος Μαλίκι αποστασιοποιήθηκε από τη μέχρι τότε συμμαχία του με τους Κούρδους και προσέγγισε τους επίσης ενισχυμένους εκλογικά σουνίτες εθνικιστές.

Ο Μαλίκι άρχισε να προωθεί ομοσπονδιακά στρατεύματα στις υπό κουρδικό έλεγχο περιοχές κοντά στο Κιρκούκ, πόλη την οποία οι Κούρδοι θεωρούν ως δική τους Ιερουσαλήμ, μελλοντική πρωτεύουσα του ανεξάρτητου κράτους τους.
Επί Σαντάμ εκδιώχθηκαν βίαια πάνω από 200.000 Κούρδοι του Κιρκούκ, οι οποίοι αντικαταστάθηκαν με άραβες εποίκους. Ο ιρακινός δικτάτορας προσπαθούσε να αλλοιώσει τη σύνθεση του πληθυσμού ώστε να αποκτήσουν οι σουνίτες πρόσβαση στα τεράστια πετρελαϊκά αποθέματα που αποτελούν το 13% της χώρας.
Οταν το 2003 απελευθερώθηκε η πόλη, επέστρεψαν οι πρόσφυγες και αποχώρησαν αρκετοί έποικοι. Τώρα, εκκρεμεί η διεξαγωγή του δημοψηφίσματος που θα κρίνει το μέλλον του Κιρκούκ, όμως η κυβέρνηση Μαλίκι συνεχώς το αναβάλλει.

Η κίνηση Μαλίκι
Η απόφαση του Μαλίκι εξελήφθη από τον πρωθυπουργό του ιρακινού Κουρδιστάν Νεχιρβάν Μπαρζανί ως πράξη που αποσκοπεί στον στρατιωτικό έλεγχο της διαφιλονικούμενης πόλης.
Λάδι στη φωτιά έριξε και η απόφασή του να θέσει θέμα αναθεώρησης του συντάγματος και να ενισχύσει την ομοσπονδιακή εξουσία της Βαγδάτης εις βάρος των αυτόνομων περιοχών.
Ο κούρδος πρόεδρος Μασούντ Μπαρζανί κατηγόρησε τον Μαλίκι για απολυταρχικές τάσεις, τον παρομοίασε με δικτάτορα και τόνισε πως δεν θα ανεχθεί αναθεώρηση του συντάγματος. «Θα μας βρουν απέναντί τους αν αμφισβητήσουν τα κεκτημένα μας», υπογράμμισαν κούρδοι αξιωματούχοι, ενώ ο Μπαρζανί ζήτησε αμερικανική παρέμβαση.
Η Ουάσιγκτον φαίνεται να υποστηρίζει τις κουρδικές θέσεις, καθώς μια ένοπλη αντιπαράθεση θα υπονομεύσει ανεπανόρθωτα την αμερικανική αποχώρηση που έχει εξαγγείλει ο Ομπάμα. «Το θέμα του Κιρκούκ πρέπει να λυθεί πριν αποχωρήσουν οι Αμερικανοί, τον Αύγουστο του 2010, αλλιώς θα έχουμε πόλεμο», υποστήριξαν κούρδοι αναλυτές.
Στην πράξη, ο πόλεμος σουνιτών-Κούρδων μαίνεται ακήρυχτος σε Μοσούλη και Νινευί, όπου πλειοψηφούν οι σουνίτες. Τα τελευταία έξι χρόνια έχουν εκδιωχθεί πάνω από 130.000 Κούρδοι, 2.000 εκτελέστηκαν και σχεδόν το σύνολο της άλλοτε ακμάζουσας χριστιανικής κοινότητας διέφυγε στο εξωτερικό. Στα βόρεια προάστια της Μοσούλης, περνάει η γραμμή αντιπαράθεσης Κούρδων-σουνιτών. Εκεί βρίσκεται η κόκκινη γραμμή που μπορεί να αναφλεγεί.
«Αν προσπαθήσουν μη κουρδικά στρατεύματα να περάσουν σε αμφισβητούμενες περιοχές, θα τους σταματήσουμε» δήλωσε ο Κάσρο Γκόραν, κούρδος αναπληρωτής κυβερνήτης της Νινευί.
Σε αντιστάθμισμα οι Κούρδοι του Ιράκ ενισχύουν τις σχέσεις τους με την Ουάσιγκτον και την Αγκυρα. Πάντως έσπασε ένα ταμπού, καθώς ενεργοποιήθηκε στο Αρμπίλ κοινό κέντρο επιχειρήσεων Κούρδων, Τούρκων και Αμερικανών, με στόχο τη δράση του ΡΚΚ.
Σχετική με την τουρκική και κουρδική βοήθεια για την ομαλή αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Ιράκ ήταν και η υπό πλήρη μυστικότητα επίσκεψη του διευθυντή της αμερικανικής Εθνικής Υπηρεσίας Ασφαλείας (NSA), στρατηγού Κιθ Αλεξάντερ, στην Αγκυρα.

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ - 01/03/2009