Το παρασκήνιο της Επίσκεψης Νταβούτογλου στην Θράκη

ΑΝ ΚΑΙ ΕΠΙΣΗΜΩΣ ακόμα δεν υπάρχει καμία ενημέρωση, πληθαίνουν οι ενδείξεις ότι επίκειται την άλλη εβδομάδα επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου στη χώρα μας αλλά και στην Θράκη μας. Την πληροφορία την επιβεβαιώνει πλέον και το κρατικό κανάλι της Τουρκίας TRT, το οποίο σε ανταπόκρισή του αναφέρει ότι ο τούρκος υπεξ αναμένεται να έρθει πιθανότατα στο διάστημα 8-10 Μαρτίου, αμέσως δηλαδή μετά το προσεχές τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας. Δεν διευκρινίζεται ωστόσο αν θα επιδιώξει να βρεθεί στην Θράκη στο ξεκίνημα ή στο τέλος της τριήμερης παρουσίας του στη χώρα μας, αν και συνηθίζεται αυτό να συμβαίνει κατά την επιστροφή στην Τουρκία.


ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ανταπόκριση, ο Νταβούτογλου θα συναντηθεί με τον έλληνα ομόλογό του Δημήτρη Δρούτσα, αλλά δεν αναμένεται να ληφθούν αποφάσεις, καθώς η Τουρκία έχει μπει σε προεκλογική περίοδο. Αυτό το γεγονός όμως, σε συνδυασμό και με την πρόσφατη πρόκληση Ερντογάν προς του Γερμανούς μέσα στην Γερμανία, στην οποία αναφέρθηκε εκτενώς χθες η στήλη, είναι που έχει προβληματίσει ιδιαίτερα τις ελληνικές αρχές, ενόψει αυτού του ταξιδιού. Και αυτό γιατί κανένας δεν αποκλείει να αξιοποιηθεί μια επίσκεψη στην Θράκη για να ακουστούν κορώνες και να χαϊδευτούν τα αυτιά του εθνικιστικού ακροατηρίου της Τουρκίας, που δεν είναι αμελητέα ποσότητα, ενόψει των κρίσιμων εκλογών.

ΑΥΤΗ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ η πρώτη φορά που ο τούρκος υπεξ εκφράζει την επιθυμία του να επισκεφθεί την Δυτική Θράκη και να έχει συναντήσεις με στελέχη της μουσουλμανικής μειονότητας. Κάτι τέτοιο προγραμμάτιζε ακόμα από την περίοδο που ήταν κυβέρνηση ο Καραμανλής και υπεξ η Μπακογιάννη. Μάλιστα, είχε σκεφθεί να πάει το καλοκαίρι του 2009 στην σύνοδο του ΟΑΣΕ στην Κέρκυρα οδικώς από την Κωνσταντινούπολη, κάτι που μετά από έντονο διπλωματικό παρασκήνιο είχε αποτρέψει η ελληνική πλευρά. Στη συνέχεια, αντίστοιχη επιθυμία εκφράστηκε και κατά τις περσινές δύο επισκέψεις Ερντογάν στην Αθήνα, ιδιαίτερα κατά την πρώτη του περασμένου Μαΐου. Τότε ο Νταβούτογλου είχε εκφράσει την επιθυμία να μεταβεί στη Θράκη μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης των δύο υπουργικών συμβουλίων στην Αθήνα, αλλά κατόπιν συνεννοήσεως µε τον έλληνα ομόλογό του συμφώνησαν τότε ότι θα ήταν καλύτερο να αποφευχθεί το πέρασμα από τη Θράκη και να προγραμματιστεί σε άλλη χρονική στιγμή.

ΟΙ ΜΗΝΕΣ ΠΕΡΑΣΑΝ και αυτή η στιγμή φαίνεται ότι ήρθε – και μάλλον κλείδωσε στην προ διμήνου επίσκεψη Παπανδρέου στο Ερζερούμ, όταν ο Νταβούτογλου επανέλαβε και πάλι την επιθυμία του για την Θράκη. Μάλιστα, όπως ανέφερε από προχθές το «Φλιτζάνι» και επιβεβαιώνουν και τα «Νέα», ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε ο Αχµέτ Νταβούτογλου να μεταβεί στην Αθήνα οδικώς μετά την πραγματοποίηση της τριμερούς ελληνο-τουρκο-βουλγαρικής συνάντησης στην Αδριανούπολη, η οποία προγραμματίζονταν για την αντιμετώπιση του μείζονος πλέον ζητήματος της παράνομης μετανάστευσης που ταλανίζει και τις δύο χώρες. Η ιδέα της τριμερούς συνάντησης ναυάγησε, καθώς υπήρχε κώλυμα από τη βουλγαρική πλευρά, ωστόσο έμεινε η επιθυμία για την επίσκεψη στην Θράκη.

ΟΠΩΣ ΟΛΑ ΔΕΙΧΝΟΥΝ, ο τούρκος υπεξ πρώτα θα μεταβεί στην Αθήνα για συνάντηση µε τον έλληνα υπεξ την ερχόμενη Τρίτη και κατόπιν θα ανεβεί στη Θράκη, μάλλον την άλλη Πέμπτη. Αν και η ελληνική πλευρά διαμηνύει παραδοσιακά ότι «εμείς δεν έχουμε τίποτα να φοβηθούμε», ουδείς αποκλείει ότι ο Αχµέτ Νταβούτογλου θα ανεβάσει τους τόνους λόγω της προεκλογικής εκστρατείας στην Τουρκία, δεδομένου και του προηγουμένου με τον Ερντογάν στην Γερμανία, την οποία κατηγόρησε μέσα από το Ντίσελντορφ για παραβιάσεις των δικαιωμάτων της πολυπληθούς κοινότητας των Τούρκων μεταναστών! Διπλωματικές πηγές θεωρούν σχεδόν βέβαιο ότι ο Νταβούτογλου θα επαναφέρει το ζήτημα της αμοιβαιότητας µε την Ελλάδα στο θέμα των μειονοτήτων, επαναλαμβάνοντας τις τουρκικές θέσεις για απευθείας εκλογή των μουφτήδων, καθώς και για ενίσχυση των μειονοτικών σχολείων στη Θράκη. Άλλωστε, σημειώνουν οι ίδιες πηγές, αυτήν τη φορά η τουρκική πλευρά θα προβάλλει και το επιχείρημα ότι η κυβέρνηση Ερντογάν χορήγησε τουρκικές υπηκοότητες σε Έλληνες μητροπολίτες που επιθυμούν να συμμετάσχουν στη ζωή του Πατριαρχείου, διασφαλίζοντας έτσι την συνέχειά του (αφού είναι γνωστό ότι απαραίτητη προϋπόθεση για να εκλεγεί κάποιος πατριάρχης είναι να διαθέτει την τουρκική υπηκοότητα).

Η ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΗ συνεργασία την ίδια ώρα προχωρεί σε θέματα χαμηλής πολιτικής, µε την Αθήνα να στηρίζει και να προωθεί τη φιλελευθεροποίηση του καθεστώτος βίζας για τους Τούρκους πολίτες, µε επιχείρημα το αυξημένο ρεύμα τουριστών προς την Ελλάδα. Εκτός όμως από τέτοιας μορφής ανακοινώσεις, δεν θα πρέπει να αναμένεται κάτι θεαματικότερο από τις επικείμενες συναντήσεις Δρούτσα – Νταβούτογλου, στις οποίες ουσιαστικά θα καθοριστεί το πλαίσιο πάνω στο οποίο θα πραγματοποιηθεί η δεύτερη κοινή συνεδρίαση των Υπουργικών Συμβουλίων Ελλάδας και Τουρκίας. Άλλωστε, στόχος της επίσκεψης του Τούρκου υπεξ στην Αθήνα, ο οποίος θα ανταποδώσει την επίσημη επίσκεψη που πραγματοποίησε τον περασμένο Απρίλιο στην Άγκυρα ο Δημήτρης ρούτσας, είναι ακριβώς η προετοιμασία της δεύτερης αυτής συνάντησης του Ανώτερου Συμβουλίου Συνεργασίας, µε τη συμμετοχή υπουργών κι από τις δύο χώρες, η οποία αναμένεται να πραγματοποιηθεί εντός του Ιουλίου στην τουρκική πρωτεύουσα. Για αυτό και έμπειροι διπλωμάτες λένε ότι η φημολογούμενη επίσκεψη Νταβούτογλου στην Θράκη ίσως να είναι και η μόνη ουσιαστική είδηση που θα προκύψει στο μέτωπο των ελληνοτουρκικών, τουλάχιστον μέχρι τις εκλογές της 12ης Ιουνίου στην Τουρκία.

ΩΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΣΕ αυτό το αυξημένο ενδιαφέρον της γείτονος για τη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης χαρακτηρίζεται από πολλούς και η πρόσφατη περιοδεία που πραγματοποίησε στην περιοχή ο Έλληνας πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου που συνοδεύθηκε από τις γνωστές εξαγγελίες στο Δημάριο, αν και υπάρχουν φωνές που επιμένουν ότι επρόκειτο για μια επίσκεψη «προεκλογικού χαρακτήρα» με πολλά «θα» και υποσχέσεις, ενόψει και της επικείμενης μετάβασης του Αντ. Σαμαρά στην περιοχή αλλά και αυτής της Ντόρας Μπακογιάννη, που ήδη πραγματοποιήθηκε.

Η «ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ» αφιέρωσε μια σελίδα την προηγούμενη Κυριακή στις εξαγγελίες του πρωθυπουργού, επισημαίνοντας ότι είπε εμμέσως πλην σαφώς «ναι» στην εκλογή μουφτή, πρακτική που όμως δεν ακολουθείται πουθενά στον κόσμο, καθώς Τουρκία, Γαλλία, Αλγερία, Αίγυπτος, Ιορδανία, Τυνησία, Μαρόκο και Τατζικιστάν διορίζουν τους μουφτήδες. Η εφημερίδα τονίζει ότι ο Γ. Παπανδρέου δεσμεύτηκε για διακομματικό διάλογο πριν από οποιαδήποτε απόφαση. Αλλά και προσθέτει ότι η Άγκυρα, όπως έχει αποδείξει και με την εκλογή των ψευτομουφτήδων σε Ξάνθη και Κομοτηνή, επιχειρεί να τους μετατρέψει από θρησκευτικούς λειτουργούς σε πολιτικούς παράγοντες με αυξημένη επιρροή. Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος που το τελευταίο διάστημα υπάρχει κόντρα του ψευτομουφτή Ξάνθης Αχμέτ Μετέ με τους δύο μειονοτικούς βουλευτές του ΠαΣοΚ, καθώς όλοι φοβούνται ότι μελλοντικά ο ρόλος τους θα υποβαθμιστεί.

ΣΤΙΣ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΙΚΕΣ εξαγγελίες περιλαμβανόταν και η αναβάθμιση της διδασκαλίας της τουρκικής γλώσσας στα μειονοτικά σχολεία, «γεγονός θετικό από μόνο του, το οποίο, όμως, δεν συνοδεύτηκε από δέσμευση για ενίσχυση της πομακικής, παρότι ο κ. Παπανδρέου μίλησε από τα ορεινά Πομακοχώρια», επισημαίνει η «Ελευθεροτυπία». Και το κυριότερο είναι ότι δεν δόθηκε έμφαση στην ενίσχυση των δημόσιων δημοτικών σχολείων, τα οποία, αντίθετα, λόγω «Καλλικράτη» αναμένεται να υποστούν περαιτέρω συρρίκνωση εξαιτίας συγχωνεύσεων, με αποτέλεσμα τα παιδιά των μουσουλμάνων που επιθυμούν να φοιτήσουν σε αυτά να είναι υποχρεωμένα να διανύουν αποστάσεις ακόμη και δεκάδων χιλιομέτρων. Ο ΓΑΠ υποσχέθηκε, επίσης, ότι στα ΚΕΠ θα προσληφθούν και άνθρωποι που μιλούν την τουρκική, ενώ και οι προφορικές εξετάσεις για το δίπλωμα οδήγησης θα γίνονται και στα τουρκικά.

ΣΤΕΛΕΧΗ ΑΠΟ ΤΗΝ μειονότητα χαρακτηρίζουν θετικά αυτά τα μέτρα, αλλά τονίζουν ότι τα ακούνε για πολλοστή φορά. Επισημαίνουν ότι οι διαμαρτυρίες των κατοίκων έχουν να κάνουν κυρίως με την υψηλότατη ανεργία (και την παρεπόμενη μετανάστευση), την αποβιομηχάνιση και την ανάγκη αναπροσανατολισμού των γεωργικών καλλιεργειών. «Στο πλαίσιο αυτό δεν είναι τυχαίο το ενδιαφέρον της Άγκυρας για την περιοχή, την οποία επισκέφθηκαν πρόσφατα 300 Τούρκοι επιχειρηματίες για επενδύσεις, ενώ δραστηριοποιείται έντονα και η τουρκική τράπεζα Ziraat», επισημαίνει η αθηναϊκή εφημερίδα. Και καταλήγει: «Μειονοτικά στελέχη θυμίζουν ότι στις πρόσφατες δημοτικές εκλογές το ΠαΣοΚ κέρδισε την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης λόγω και της στήριξης της μειονότητας και εκτιμούν ότι οι υποσχέσεις του Γ. Παπανδρέου ίσως συνδέονται με σκέψεις για πρόωρες εκλογές...».
ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΣ