27/4/19

«Διά να κάμη Πάσχα Ρωμέικο κι ευφράνθη η ψυχή του»

Με την ευκαιρία της αναχώρησης για την Ελλάδα εκατοντάδων Ελληνοκυπρίων αυτές τις μέρες "διά να κάμουν Πάσχα Ρωμέικο", σκέφτηκα να μοιραστώ μαζί τους μερικές σκέψεις και συναισθήματα  της ομάδας  των 25 περίπου συνταξιούχων εκπαιδευτικών από τη Λευκωσία που εδώ και 20 χρόνια, με πρωτοβουλία του τέως λυκειάρχη Μάκη Στασόπουλου και οργανωτική μέριμνα του ζεύγους Στασόπουλου και της τέως λυκειάρχη Κίκας Ολυμπίου, κάνουμε κάθε χρόνο Πάσχα στην Ελλάδα. Στην πραγματικότητα, τα συναισθήματα και οι σκέψεις αυτές συνδιαμορφώθηκαν, μπορώ να πω,  από τα μέλη της  ομάδας στις αυθόρμητες κουβέντες μας στο λεωφορείο που μας μετέφερε στα διάφορα μέρη της εκδρομής, στους χώρους υποδοχής των ξενοδοχείων και στις φιλικές συγκεντρώσεις μας στην Κύπρο.
Η πρώτη αφορμή για να ξεκινήσει αυτή η γοητευτική εικοσάχρονη περιήγηση ήταν  η ακαταμάχητη νοσταλγία των φοιτητικών χρόνων, η έντονη επιθυμία να ξαναζήσουμε με περισσότερη χρονική και οικονομική άνεση και σιγουριά τις όμορφες στιγμές που ζήσαμε ως φοιτητές πριν 50 ώς 60 χρόνια σε μια  φτωχή μεν τότε αλλά ρομαντική Ελλάδα που ζούσε ακόμα πολύ έντονα τα συλλογικά συναισθήματα και τα έθιμα που αποτύπωσε στα πασχαλινά διηγήματά του ο άγιος της ελληνικής λογοτεχνίας Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης.Ύστερα ήταν η επιθυμία να γνωρίσουμε τα μέρη που δεν είχαμε επισκεφτεί ως φοιτητές, να απολαύσουμε  τις φημισμένες φυσικές ελληνικές ομορφιές, τα μαγευτικά νησιά, τα γελαστά ακρογιάλια και να ζήσουμε τη χιλιοτραγουδημένημαγεία των μενεξεδένιων δειλινών μετις πασχαλιές, τις  γαζίες και τα γιασεμιά. Την αίσθηση της μαγείας αυτής δυνάμωσε μέσα μας,σε κάποιο στάδιο στη συνέχεια, ένας όμορφος μικρός μύθος που τον ακούσαμε να τον διηγούνται σε ένα από τα ταξίδια μας. Τον μύθο για τη μοιρασιά της γήινης έκτασης στους διάφορους λαούς, Ο καλός Θεός λυπήθηκε τους Έλληνες που ήλθαν τελευταίοι μπροστά του για να πάρουν το μερίδιό τους, όταν ήδη είχαν παραδοθεί όλα τα οικόπεδα σ’όλους τους άλλους λαούς. Γι’ αυτό  τους έδωσε ένα μικρό οικόπεδο που είχε κρατήσει για τον εαυτό του για τα γεράματά του. Από τότε, νιώθαμε ακόμα πιο έντονα τις φυσικές ομορφιές της Ελλάδας, ξέροντας πως είναι οι ομορφιές του οικοπέδου του Θεού. Έτσι, δεν χρειαζόταν να πολυσκεφτούμε πού θα πάμε την επόμενη φορά. Ξέραμε πως, όπου και να πηγαίναμε, θα ήταν εξίσου όμορφα. Τελικά,επισκεφθήκαμε μέχρι σήμερα τη Μονεμβασιά, το Γύθειο  και τα Κύθηρα, την Καστοριά και τις Πρέσπες, την Καβάλα και τη Θάσο, την Κρήτη, τα Ζαγοροχώρια και τα Γιάννενα, τη Σάμο και την Πάτμο, τη Λευκάδα, την Πάργα και την Πρέβεζα, το Πήλιο, το Βόλο και τη Σκιάθο, τη Λέσβο, την Καλαμάτα και την Πύλο, την Αλεξανδρούπολη και τη Σαμοθράκη, το Ναύπλιο, την Επίδαυρο, την Ύδρα και τις Σπέτσες,τη Χαλκίδα και τους Δελφούς, τη Νάξο και την Πάρο, την Καρδίτσα και τα Μετέωρα, τη Σύρο και την Τήνο, την Πάτρα, την Ολυμπία και τη Ζάκυνθο, και την Τρίπολη και τον Μυστρά. Φέτος θα κάνουμε Πάσχα στο Καρπενήσι.
Πολύ σημαντικό μέρος των εκδρομών μας αποτελούσαν οι επισκέψεις στα μοναστήρια και τα αρχαία και νεότερα μνημεία. Ήταν στο σπήλαιο του Αγίου Ιωάννη στην Πάτμο το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου του 2005 που νιώσαμε την πιο βαθιά θρησκευτική συγκίνηση και κατάνυξη στη ζωή μας.
Η επίσκεψη των αρχαίων και νεότερων μνημείων που περιλάμβανε κάθε φορά το πρόγραμμα των εκδρομών μάς έδωσε τη δυνατότητα όχι μόνο να συμπληρώσουμε τις γνώσεις που είχαμε ως εκπαιδευτικοί για την ιστορία της Ελλάδας αλλά και να κατανοήσουμε βαθύτερα  τον θαυμαστό κόσμο του αρχαίου  ελληνικού πολιτισμού, όπως, για παράδειγμα, την ιδέα του για το ανθρώπινο κάλλος (Ερμής του Πραξιτέλους, Νίκη του Παιωνίου, Ηνίοχος των Δελφών, Καρυάτιδες) και την ιδιοφυία που αποκάλυπτε κάθε δημιούργημα των αρχαίων Ελλήνων καθώς και τη στενή σχέση του με τον άνθρωπο και τη μοίρα του, την οποία ο δημιουργός ήθελε να έχουν διαρκώς  υπόψη τους οι συνάνθρωποί του. Ένα τέτοιο  παράδειγμα ήταν η κούπα του Πυθαγόρα, το ποτήρι δηλαδή του κρασιού που άδειαζε ολόκληρο αυτόματα, μόλις γεμιζόταν πέραν ενός ορισμένου σημείου. Όπως μάθαμε, το ποτήρι αυτό δεν είναι μόνο ένα δείγμα της υδραυλικής τεχνολογίας της εποχής εκείνης αλλά και της ηθικής ευθύνης που ένιωθαν οι σοφοί της εποχής εκείνης έναντι των συνανθρώπων τους, στην περίπτωση αυτή  να τους υπενθυμίζουν διαρκώς τον μεγάλο ηθικό νόμο της ύβρης και της νέμεσης. Το σημείο του ποτηριού όπου ήταν το σιφώνιο που άδειαζε αυτόματα το ποτήρι ήταν το μέτρο. Γέμισμα του ποτηριού πέρα από  το μέτρο σήμαινε διάπραξη ύβρης η οποία επέφερε αυτόματα τη νέμεση, την αυστηρή δηλαδή τιμωρία. Ο χρήστης του ποτηριού έχανε ολόκληρο το περιεχόμενο του ποτηριού, όχι μόνο το επιπλέον.
Ένα μεγάλο πλεονέκτημα αυτών των εκδρομών  ήταν, τέλος, το ότι το πρόγραμμά τους μας άφηνε αρκετό ελεύθερο χρόνο να χαρούμε την Αθήνα και τις θεατρικές της παραστάσεις και μας έδινε πολλές ευκαιρίες τόσο για σύναψη στενών δεσμών φιλίας μεταξύ μας όσο και για να έλθουμε σε επαφή με τους ανθρώπους των πόλεων και της υπαίθρου και να ζήσουμε από κοντά τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπιζαν τις μεγάλες οικονομικές και κοινωνικές δυσκολίες που δημιουργούσαν κάθε φορά οι περικοπές των μισθών και των συντάξεων από τις πρόνοιες του Μνημονίου (2009-2018). Οι δυσκολίες αυτές ήταν φυσικό να έρχονται στην επιφάνεια περισσότερο τις μέρες του Πάσχα, που συνέβαινε να είμαστε και εμείς εκεί. Σε καμιά στιγμή ωστόσο δεν είδαμε απελπισία ή εγκατάλειψη της κανονικής ζωής τους. Κάθε φορά χιλιάδες κατοίκων μετακινούνταν από τις πόλεις στα χωριά τους για να γιορτάσουν το Πάσχα με τους δικούς τους. Σε καμιά περίπτωση δεν τους είδαμε να χάσουν τη συλλογικότητά τους ή την αγάπη τους για τα πασχαλινά έθιμα. Στις πλατείες των πόλεων οι δήμοι έψηναν δεκάδες οβελίες για να προσφέρουν πασχαλινό γεύμα  στους φτωχούς τους και το γλέντι και η παραδοσιακή μουσική και οι τοπικοί χοροί κυριαρχούσαν παντού.
Εύχομαι σ’ όλους τους εκδρομείς ευχάριστη διαμονή στη μεγάλη πατρίδα.
  Παναγιώτης Κ. Περσιάνης    

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.