Το Ιράκ μπροστά σε έναν νέο πόλεμο καθώς αναζωπυρώνεται η ιστορική σύγκρουση Αράβων και Κούρδων

Tο πλούσιο σε πετρέλαια Κιρκούκ είναι το επίκεντρο της διαφοράς μεταξύ Κούρδων και Αράβων

Κινδυνεύει να ματαιωθεί το σχέδιο του Ομπάμα για την απόσυρση 142.000 αμερικανών στρατιωτών εντός των επομένων 16 μηνών
Του ΡΑΤRΙCΚ CΟCΚΒURΝ
ΕΝΩ το Ιράκ έδειχνε έτοιμο να επιστρέψει στην ειρήνη ένας νέος πόλεμος απειλεί να συνταράξει τη χώρα. Παρ΄ ότι η βία μειώνεται στη Βαγδάτη και στα νότια τμήματα του Ιράκ, Αραβες και Κούρδοι στον Βορρά μάχονται για τον έλεγχο περιοχών σε μια λωρίδα γης που εκτείνεται από τη Συρία ως τα ιρανικά σύνορα. Η αναζωπύρωση της ιστορικής σύγκρουσης μεταξύ Αράβων και Κούρδων στο Ιράκ, που μαινόταν κατά το...μεγαλύτερο μέρος του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα, ενδέχεται να αποτελέσει σοβαρό αποσταθεροποιητικό παράγοντα για τη χώρα τη στιγμή που είχε αρχίσει να «συνέρχεται» από την αμερικανική κατοχή και τον εμφύλιο πόλεμο σουνιτών- σιιτών από το 2005 ως το 2007. Η κρίση μεταξύ της κυβέρνησης του ιρακινού πρωθυπουργού Νούρι αλ Μαλίκι και των Κούρδων, που συνιστούν το 20% του πληθυσμού, κορυφώνεται καθώς ο ιρακινός στρατός διεκδικεί τον έλεγχο περιοχών τις οποίες κατέλαβαν οι Κούρδοι μετά την πτώση του Σαντάμ Χουσεΐν το 2003.
Συγκρούσεις ξεσπούν διαρκώς μεταξύ μονάδων του ιρακινού στρατού και κούρδων μαχητών κατά μήκος μιας λωρίδας 420 χιλιομέτρων που εκτείνεται διαγωνίως από την επαρχία Σινζάρ στον Βορρά ως την Κανακίν στον Νότο. Οι εντάσεις που πυροδοτούν τη σύγκρουση δεν έχουν προσελκύσει το ίδιο διεθνές ενδιαφέρον όσο η αμερικανική κατοχή ή ο εμφύλιος πόλεμος. Ωστόσο, αν η σύγκρουση εξελιχθεί σε έναν μεγάλης κλίμακας πόλεμο, τα σχέδια του αμερικανού προέδρου Μπαράκ Ομπάμα να αποσύρει 142.000 αμερικανούς στρατιώτες από το Ιράκ μέσα σε διάστημα 16 μηνών και να στείλει μέρος αυτών στο Αφγανιστάν θα ανατραπούν. Κατά κάποιον τρόπο, ο πόλεμος Αράβων- Κούρδων έχει ήδη ξεκινήσει. Κούρδοι ηγέτες υποστηρίζουν ότι στην επαρχία Νινευή ένοπλοι άραβες σουνίτες έχουν σκοτώσει 2.000 Κούρδους, ενώ 127.000 έχουν εγκαταλείψει τα σπίτια τους. Τον τελευταίο χρόνο η Βαγδάτη και η Βασόρα έχουν καταστεί ασφαλέστερες, αλλά η Μοσούλη, πρωτεύουσα της Νινευή και τρίτη μεγαλύτερη πόλη του Ιράκ, παραμένει μία από τις πλέον βίαιες περιοχές της χώρας.
Ο Κάσρο Γκόραν, ο κούρδος αναπληρωτής κυβερνήτης της επαρχίας Νινευή, δήλωσε ότι η μετακίνηση μη κουρδικών στρατιωτικών μονάδων στις αμφισβητούμενες περιοχές είναι «απαράδεκτη». «Αν προσπαθήσουν να προχωρήσουν, θα τους σταματήσουμε» σημείωσε. Ο έλεγχος των δρόμων γύρω από το γραφείο του κ. Γκόραν στη Μοσούλη, όπου εδράζεται το Δημοκρατικό Κόμμα του Κουρδιστάν, διεκδικείται από ένα φάσμα συγκρουόμενων στρατιωτικών δυνάμεων. Οι φρουροί του κ. Γκόραν είναι ένστολοι κούρδοι μαχητές. Καθώς απομακρυνόμασταν από το γραφείο του έριξαν προειδοποιητικές βολές κατά ενός οδηγού που είχε πλησιάσει επικίνδυνα. Παρακάτω συναντήσαμε μια μικρή ομάδα ιρακινών Αράβων, οπλισμένη με ελαφρά αυτόματα, που φυλούσε μια διασταύρωση. Λίγο πιο κάτω ένας αστυνομικός κρατούσε ένα όπλο ΑΚ47. Ανήκε σε μια ομάδα σουνιτών Αράβων που από το 2004 άλλαξε στρατόπεδο και μάχεται στο πλευρό των αντικυβερνητικών ανταρτών. Οι αντάρτες κατέλαβαν 31 αστυνομικούς σταθμούς.
Η Μοσούλη κατοικείται κυρίως από σουνίτες Αραβες αλλά στην ανατολική όχθη του Τίγρη υπάρχουν μεγάλες κουρδικές συνοικίες. Οι περισσότεροι Κούρδοι που ζούσαν στη δυτική όχθη είτε έχουν σκοτωθεί είτε έχουν υποχρεωθεί να φύγουν από τα σπίτια τους. Η χριστιανική κοινότητα έχει επίσης εγκαταλείψει την περιοχή, αν και τώρα κάποιοι χριστιανοί έχουν αρχίσει να επιστρέφουν. Οι βομβιστικές επιθέσεις είναι τόσο συχνές που οι ζημιές που προκαλούνται δεν επιδιορθώνονται. Κομμάτια σπασμένου τσιμέντου από τις εκρήξεις ακόμη βρίσκονται παρατημένα στον δρόμο έπειτα από πολλά χρόνια. Η πόλη αποτελεί το τελευταίο ισχυρό προπύργιο της Αλ Κάιντα στο Ιράκ. Στις αρχές του Φεβρουαρίου μια βόμβα προκάλεσε τον θάνατο σε τέσσερις αμερικανούς στρατιώτες και έναν μεταφραστή, ενώ ένοπλοι άνδρες σκότωσαν δύο σημαντικούς πολιτικούς της περιοχής. Η αστυνομία επίσης δέχεται συχνές επιθέσεις. Μόλις φθάσαμε στη Μοσούλη ένας αξιωματικός έχασε τη ζωή του από βόμβα που είχε τοποθετηθεί στην άκρη του δρόμου- η έκρηξη αντήχησε σε ολόκληρη την πόλη. Προσφάτως οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι ιρακινές κυβερνητικές δυνάμεις ανακοίνωσαν την έναρξη μιας νέας στρατιωτικής εκστρατείας για την εξάρθρωση της Αλ Κάιντα στην επαρχία. Ο ρόλος των αμερικανικών δυνάμεων ωστόσο είναι μόνο υποστηρικτικός. Οι Κούρδοι των επαρχιών Κιρκούκ και Ντιγιάλα γίνονται πολύ συχνά στόχος των βομβιστών αυτοκτονίας. Οι Αραβες κατηγορούν τους Κούρδους ότι έχουν εξαπολύσει ένα είδος εθνικής εκκαθάρισης εναντίον τους. Ο κούρδος ηγέτης Μασούντ Μπαρζανί δήλωσε ότι, αν οι διαφορές δεν έχουν διευθετηθεί ως τη στιγμή της απόσυρσης των αμερικανικών στρατευμάτων, τότε «θα ξεσπάσει πόλεμος μεταξύ των δύο πλευρών». Ενας άλλος Κούρδος, που μίλησε υπό καθεστώς ανωνυμίας, σημείωσε: «Ηρθε η ημέρα που όλοι οι Κούρδοι φοβούνταν.Με την αποχώρηση των Αμερικανών θα μείνουμε απομονωμένοι και ευάλωτοι στη Βαγδάτη». Αυτό που κάνει την κατάσταση τόσο εκρηκτική στη Νινευή και σε όλον τον Βορρά είναι το γεγονός ότι ο συσχετισμός δυνάμεων πλέον ευνοεί τους Αραβες και όχι τους Κούρδους. Η κουρδική μειο νότητα κυριαρχούσε στην περιφερειακή κυβέρνηση στη Νινευή και στη Μοσούλη καθώς οι σουνίτες Αραβες είχαν μποϊκοτάρει τις τοπικές εκλογές πριν από τέσσερα χρόνια. Ωστόσο οι εκλογές του περασμένου μήνα αντέστρεψαν αυτή την κατάσταση. Επίσης ο ιρακινός στρατός δείχνει να ισχυροποιείται. Αν και περιλαμβάνει τόσο κουρδικές όσο και αραβικές δυνάμεις, στον Βορρά αποστέλλονται οι μη κουρδικές μονάδες. «Η 12η μεραρχία εστάλη στο Κιρκούκ χωρίς να μας συμβουλευτεί κανείς» είπε ο Σαφίν Ντιζαγί, ανώτατος αξιωματούχος του Δημοκρατικού Κόμματος του Κουρδιστάν. «Γίνεται προσπάθεια απομάκρυνσης των κούρδων αξιωματούχων.Το 80% του στρατού στα βόρεια της χώρας αποτελείται από Αραβες,συμπεριλαμβανομένων των ανώτατων αξιωματικών».
ΤΟ ΒΗΜΑ