Γερμανία: το 20% του πληθυσμού προέρχεται από την μετανάστευση

Οι δηλώσεις του Ντέιβιντ Κάμερον για την αποτυχία της πολυπολισμικότητας στη Μεγάλη Βρετανία θύμισαν στους Γερμανούς την ομιλία της Άντζελας Μέρκελ στις 16 Οκτωβρίου 2010 προς τη νεολαία του κόμματος της, το CDU. Σ’ αυτήν την αμφισβητούμενη παρέμβαση - που, περίεργα έχει εξαφανιστεί από τον ιστοτόπο της καγκελαρίας -, η καγκελάριος εξηγούσε ότι στην Γερμανία, «το multi-kulti – ζούμε ο ένας δίπλα στο άλλον και το χαιρόμαστε- έχει αποτύχει εντελώς» και ότι δεν πρέπει μόνο «να υποστηρίξουμε» τους μετανάστες αλλά «να απαιτήσουμε» περισσότερο από αυτούς.

Η ομιλία αυτή πραγματοποιήθηκε έξι εβδομάδες μετά τη δημοσίευση του «Deutschland schafft sich ab» ("Η Γερμανία απολεσθεί"), μια δοκιμή στην οποία ο οικονομολόγος Thilo Sarrazin ανησυχούσε για την άνοδο του ισλαμισμού στη Γερμανία, και τα λόγια της Καγκελάριου έδωσαν την εντύπωση ότι επεδίωξε να στιγματίζει τους μουσουλμάνους μετανάστες.
Η κ. Μέρκελ που την ίδια στιγμή θεώρησε ότι η "Ιουδαίο-χριστιανική" παράδοση αποτελεί τη βάση της γερμανικής κοινωνίας πλησίαζε στενότερα την δεξιά πτέρυγα της πλειοψηφίας της.

 Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Christian Wulff (επίσης CDU) είχε προκαλέσει αίσθηση σε μια ομιλία για την εικοστή επέτειο της επανένωσης, δηλώνοντας, την 3 Οκτωβρίου 2010, ότι "το Ισλάμ είναι μέρος της Γερμανίας".

 Οι σοσιαλδημοκράτες εμφανίστηκαν κάπως άβολα σχετικά με το θέμα εξαιτίας των διαιρέσεων των εκλογέων τους, ενώ οι πράσινοι εκτίμησαν ότι η Γερμανία έγινε μια πολυπολιτισμική κοινωνία, η οποία πρέπει να την δεχτούμε ως έχει.

Η αντιπαράθεση κυριάρχησε τις πολιτικές ειδήσεις στην διάρκεια όλου του φθινοπώρου και το βιβλίο του κ. Sarrazin παρέμεινε στην κορυφή των καλύτερων πωλήσεων μέχρι τα τέλη του Ιανουαρίου, ήτοι για πέντε μήνες. Ωστόσο, η κατάσταση φαίνεται να ηρεμήσει. Την Πέμπτη, 3 Φεβρουαρίου, η απόφαση από το ομοσπονδιακό κράτος της Έσσης να απαγορεύσει το πέπλο πλήρης κάλυψης που φορούσε μια υπάλληλος σε ώρα εργασίας δεν σήκωσε πράγματι θύελλα διαμαρτυριών και αναμένεται άλλα ομοσπονδιακά κράτη να ακολουθήσουν.

 Είτε δεξιοί είτε αριστεροί, η μεγάλη πλειοψηφία των Γερμανών εγκρίνει τη συζήτηση που ξεκίνησε από τον Thilo Sarrazin, ο οποίος παραμένει μέλος της SPD, ακόμη και αν αυτοί αμφισβητούν τα συμπεράσματα του συντάκτη. Ενώ οι Τούρκοι εδώ και πολύ καιρό ήταν απλοί «Gastarbeiter» («φιλοξενούμενοι εργάτες»), που δεν είχαν δικαίωμα να εγκατασταθούν ως ελεύθεροι επαγγελματίες, η χώρα συνειδητοποιεί ότι 16 εκατομμύρια άνθρωποι, ήτοι το 20% του πληθυσμού προέρχεται από την μετανάστευση. Ακόμα, αν, από δω και στο εξής ο αριθμός των Γερμανών τουρκικής καταγωγής, επιστρέφουν στην Τουρκία είναι μεγαλύτερος από τον αριθμό των Τούρκων που εγκατασταίνονται στη Γερμανία, οι περισσότεροι μετανάστες θα παραμείνουν στη Γερμανία.

Ένα άλλο συμπέρασμα που προέκυψε: η εκμάθηση της γερμανικής γλώσσας, που θεωρείται ως ο κύριος παράγοντας της ολοκλήρωσης, εξακολουθεί να αποτελεί πρόβλημα, συμπεριλαμβανομένου για πολλούς νέους που προέρχονται από τη μετανάστευση και που γεννήθηκαν στη Γερμανία. Εξ ου η επιθυμία της κυβέρνησης να πολλαπλασιάσει τις θέσεις στους βρεφονηπιακούς σταθμούς. Η εγγραφή στο το σχολικό σύστημα, μεταξύ πέντε και επτά ετών, θεωρείται πολύ καθυστερημένη, δεδομένου μάλιστα ότι ο προσανατολισμός σπουδών γίνεται από το τέλος του δημοτικού σχολείου. Αλλά επειδή η εκπαίδευση είναι της δικαιοδοσίας των ομοσπονδιακών κρατών η ομοσπονδιακή κυβέρνηση διαθέτει ελάχιστους μοχλούς δράσης.

Για τους ενήλικες, θεσπίστηκε από το 2005 η υποχρέωση εκπαίδευση 650 όρων της γερμανικής γλώσσας για τους μετανάστες. Σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία για τη μετανάστευση, περισσότερα από 600 000 άτομα παρακολούθησαν αυτά τα μαθήματα και 70% συνέχισαν μέχρι το τέλος, αλλά τα αποτελέσματα δεν είναι πάντα πολύ πειστικά.

Τέλος, για την θρησκευτική πρακτική των 4 εκατομμυρίων μουσουλμάνων. Για να αποφευχθεί οι ιμάμηδες να εξακολουθούν να προέρχονται από την Τουρκία και να κηρύττουν χωρίς να είναι ενσωματωμένοι στην γερμανική κοινωνία, η κυβέρνηση έχει αρχίσει να εισάγει ειδικές διδασκαλίες σε δύο πανεπιστήμια (Τύμπιγκεν και Münster). Οι μελλοντικοί ιμάμηδες θα φοιτήσουν στα γερμανικά και θα λάβουν ένα πανεπιστημιακό δίπλωμα, αλλά το περιεχόμενο της διδασκαλίας τους θα σχεδιαστεί εν μέρει με την τοπική μουσουλμανική ελίτ.

Frédéric Lemaître

Le Monde 07.02.11