Ιστορία τελειωμένη, Ιστορία χωρίς τελειωμό

Του Παντελη Μπουκαλα


Κανένας φιλόσοφος ή κοινωνιολόγος, θύμα της «αυθεντίας» του, δεν μπορεί να προαναγγείλει το «τέλος της Ιστορίας»· το διαπιστώνουν αυτό και οι ίδιοι οι «προφήτες», όποτε ξεσπάει μια «εκτός προγράμματος» εξέγερση, μια «εκτός πλαισίου» επανάσταση, που δεν την προέβλεπαν οι «γραφές» (ή οι μυστικές υπηρεσίες). Και κανένα αυταρχικό καθεστώς δεν μπορεί να επιβάλει διά παντός το «τέλος της Ιστορίας», χειραγωγώντας. Μπορεί κάποτε να φαίνεται βαλτωμένος ο χρόνος και αδρανοποιημένοι, μοιρολάτρες ή φενακισμένοι οι «υπήκοοι», ωστόσο η υπακοή έχει τα όριά της. Και τότε η μηχανή της Ιστορίας επιταχύνει και πάλι.
Αυτό συμβαίνει τώρα στην Αίγυπτο και κάπως λιγότερο στην Υεμένη. Αυτό συνέβη λίγες μέρες πριν στην Τυνησία με την «επανάσταση των γιασεμιών», που λειτουργεί παραδειγματικά για τους λαούς της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Είκοσι τέσσερα χρόνια μετρούσε η εξουσία του Τυνήσιου Μπεν Αλι, που το 1994 έσπασε κάθε τσαουσεσκικό ρεκόρ, επανεκλεγόμενος (χωρίς αντίπαλο) με 99,9%, και η «ορθή οικονομική πολιτική» του οποίου προβαλλόταν σαν πρότυπο από το ΔΝΤ.


 Τριάντα χρόνια κυβερνάει την Αίγυπτο ο Χόσνι Μουμπάρακ, που προετοίμαζε μάλιστα ως διάδοχό του τον γιο του. Και μόλις 33 χρόνια διοικεί τη χρεοκοπημένη Υεμένη ο Αμπντουλάχ Σάλεχ, που κι αυτός τον γιο του προορίζει για συνεχιστή του. Ολοι τους θα σκέφτηκαν κάποια στιγμή ότι, δεκαετία τη δεκαετία, παγίωσαν την εξουσία τους, θέτοντάς την, περίπου, εκτός Ιστορίας. Δεν είναι οι πρώτοι που το πίστεψαν. Και δεν είναι οι τελευταίοι που θα διαψευστούν.

Για ψωμί και ελευθερία επαναστατούν στην Τυνησία, στην Αίγυπτο, στην Υεμένη, και όπου αλλού τα διεφθαρμένα καθεστώτα παράγουν απόλυτη φτώχεια για τις λαϊκές μάζες και αμέτρητο πλούτο για τους «νομενκλάτορες». Αγωνίζονται δηλαδή για τα προαπαιτούμενα της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Και έχουν απέναντί τους τους «σώφρονες» (ή σωφρονιστές) του Πρώτου Κόσμου που συνιστούν «ψυχραιμία» ή υπερασπίζουν τα κλονιζόμενα καθεστώτα, για να μην απειληθούν τα δικά τους συμφέροντα, ή σπεύδουν να υποτάξουν τις εξεγέρσεις στο δικό τους πλαίσιο· σ’ εκείνο ακριβώς το πλαίσιο που δεν τις προέβλεπε και δεν τις ανεχόταν

kathimerini