Αναζωπυρώνεται το αντικυβερνητικό αίσθημα στο Ιράν

Μέλη του ιρανικού Κοινοβουλίου ζήτησαν τη δίωξη και την καταδίκη σε θάνατο των δύο επιφανέστερων ηγετών της αντιπολίτευσης, με το επιχείρημα ότι υποκίνησαν τις μεγαλειώδεις διαμαρτυρίες. Χιλιάδες κόσμου κατέβηκαν στους δρόμους της Τεχεράνης και άλλων ιρανικών πόλεων, αγνοώντας την επίσημη απαγόρευση και θυμίζοντας τις μαζικές διαμαρτυρίες που συντάραξαν το Ιράν, μετά τις αμφισβητούμενες προεδρικές εκλογές του 2009. Φαινομενικά, οι διαδηλώσεις οργανώθηκαν σε ένδειξη συμπαράστασης προς τους εξεγερμένους στην Αίγυπτο και την Τυνησία, αλλά γρήγορα εξελίχθηκαν σε αυτό που η αντιπολίτευση χαρακτήρισε αναβίωση του αντικυβερνητικού αισθήματος, που οι αρχές επιδίωξαν να καταπνίξουν πέρσι. Οι ηγέτες της αντιπολίτευσης, Μεχντί Καρουμπί και Μιρχοσεΐν Μουσαβί, παρέμειναν σε κατ' οίκον περιορισμό και δεν συμμετείχαν στις διαδηλώσεις.
Στην Ουάσιγκτον, ο πρόεδρος Ομπάμα επικρότησε το θάρρος των Ιρανών διαδηλωτών, που επιζητούν μια πιο αντιπροσωπευτική κυβέρνηση και επέκρινε την απάντηση της ιρανικής κυβέρνησης στις συγκεντρώσεις.

Η κρατική οργή φάνηκε να μαρτυρεί τη δυσαρέσκεια των αρχών και την αμηχανία τους μπροστά στην ικανότητα των αντιπάλων τους να αντισταθούν. Εκπρόσωπος του κ. Μουσαβί είπε ότι οι διαδηλώσεις έδειξαν ότι το Πράσινο Κίνημα, που σχηματίστηκε για να αμφισβητήσει το αποτέλεσμα των εκλογών του 2009 κατήγαγε «μεγάλη νίκη» και είναι «ζωντανό και υγιές», παρά την τεράστια κυβερνητική καταστολή, τις μαζικές δίκες, τα βασανιστήρια, τις φυλακίσεις ακόμη και τις εκτελέσεις όσων συμμετείχαν.

Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης του Ιράν δεν μετέδωσαν εξαρχής τις διαμαρτυρίες και η επισκόπηση των εφημερίδων από το IRNA -την Τρίτη- δεν έκανε καμία αναφορά σ' αυτές. Οταν άρχισαν τη μετάδοση ανέφεραν ότι ένα άτομο σκοτώθηκε στις συγκρούσεις. Οπως ανακοινώθηκε επισήμως, επρόκειτο για τον φοιτητή Σααν Ζαλέχ. Αλλά η κυβέρνηση και η αντιπολίτευση τον «διεκδίκησαν» η καθεμιά για τον εαυτό της, με τις αρχές να διατείνονται ότι τον πυροβόλησαν αντίπαλοι του καθεστώτος, και την αντιπολίτευση ότι ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου από κυβερνητικούς.

Σε μια ενορχηστρωμένη προσπάθεια να κατηγορηθούν οι δύο ηγέτες της αντιπολίτευσης για την αναταραχή, το πρακτορείο Fars μετέδωσε ότι έγιναν διαδηλώσεις μεταξύ φιλοκυβερνητικών φοιτητών εναντίον των δύο προσωπικοτήτων της αντιπολίτευσης, που επανειλημμένως αρνήθηκαν τις κατηγορίες των επικριτών τους ότι αποτελούν μέρος συνωμοσίας της Δύσης για την ανατροπή της ισλαμικής επαναστατικής ηγεσίας. Το Fars το οποίο διατηρεί δεσμούς με το ισχυρό σώμα των Φρουρών της Επανάστασης μετέδωσε ότι οι διαδηλώσεις κατευθύνονταν από «υποκριτές, μοναρχικούς, χούλιγκαν και στασιαστές», οι ηγέτες των οποίων είναι μαριονέτες της Βρετανίας και των ΗΠΑ. Ο πρόεδρος της Βουλής Αλί Λαριτζανί κατηγόρησε τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους ότι προσφέρουν υποστήριξη στην αντιπολίτευση.

Το μέγεθος των διαδηλώσεων στο Ιράν ήταν ασαφές. Σύμφωνα με υπολογισμούς παρισταμένων και μέσων ενημέρωσης στο εσωτερικό της χώρας, ήταν ίσως 20.000-30.000 οι διαδηλωτές σε πολλές πόλεις, που αψήφησαν τις προειδοποιήσεις και βγήκαν στους δρόμους.

Στην πόλη του Ισφαχάν, στο κεντρικό Ιράν, πολλοί διαδηλωτές συνελήφθησαν ύστερα από σύγκρουση με τις δυνάμεις ασφαλείας, και σποραδικά μηνύματα από το εσωτερικό της χώρας έδειχναν ότι διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν επίσης σε Σιράζ, Μασχάντ και Ραστ.

Ο αγιατολάχ Χαμενεΐ και το ιρανικό καθεστώς προσπάθησαν να παρουσιάσουν τα αραβικά κινήματα ως καθυστερημένο απόηχο της Ισλαμικής Επανάστασης του 1979, παρότι τα ισλαμικά κόμματα δεν είχαν ισχυρή παρουσία στις εξεγέρσεις της Αιγύπτου και της Τυνησίας.

Η ιρανική αντιπολίτευση παρουσίασε τις αραβικές διαμαρτυρίες ως απόηχο του δικού της αντικυβερνητικού κινήματος του 2009, όταν οι πολίτες απαιτούσαν θεμελιώδη δικαιώματα όπως ελευθερία συναθροίσεων και ελευθερία έκφρασης μετά την αμφισβητούμενη επανεκλογή του προέδρου Αχμεντινετζάντ.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ