Έπεσαν οι μάσκες και τα προσωπεία της Τουρκίας

ΕΡΑΤΩ ΚΟΖΑΚΟΥ-ΜΑΡΚΟΥΛΛΗ:Φούσκα που έσπασε το δόγμα Νταβούτογλου 

Του Ανδρέα Πιμπίσιη

Η επίσκεψη  του Προέδρου του Ισραήλ  Σιμόν Πέρες στην Κύπρο  θα αποτελέσει μια ακόμα  ευκαιρία  αναβάθμισης των σχέσεών μας.Αντιμέτωπη με την άρνησή της έναντι της Σύμβασης για Δίκαιο της Θάλασσας θα βρεθεί η Τουρκία στο πλαίσιο των ενταξιακών της διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Την προειδοποίηση αυτή απευθύνει η υπουργός Εξωτερικών Ερατώ Κοζάκου Μαρκουλλή σημειώνοντας πως η Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας, πέραν του ότι αποτελεί εθιμικό δίκαιο, είναι και μέρος του Κοινοτικού Κεκτημένου στο οποίο η Τουρκία ως υποψήφια χώρα θα πρέπει να προσαρμοστεί.

Η υπουργός Εξωτερικών αναφέρεται στις τουρκικές απειλές και τις ενέργειες που έχουν γίνει από κυπριακής πλευράς προς αντιμετώπισή τους. Σημειώνει πως στις επαφές που είχε με ξένους ομολόγους της και άλλους αξιωματούχους γίνεται πλέον αντιληπτό ότι το περιβόητο δόγμα Νταβούτογλου «περί μηδενικών προβλημάτων με τους γείτονες» δεν ήταν τίποτε άλλο από μια φούσκα που έχει ήδη σπάσει αποκαλύπτοντας το πραγματικό πρόσωπο της Τουρκίας. Σ’ ό,τι αφορά την εσωτερική κατάσταση, πέραν του ότι αυτή δεν επηρεάζει την εξωτερικής πολιτική, σημειώνει πως στις επαφές που έχει με διάφορους ξένους εντός και εκτός Κύπρου το θέμα εγείρεται από τους συνομιλητές της, καθώς διατυπώνουν την απορία γιατί αυτή την κρίσιμη στιγμή δεν υπάρχει ενότητα. 

  -Η Τουρκία προκαλεί και απειλεί όχι μόνο την Κύπρο αλλά και άλλες γειτονικές χώρες. Μέχρι πού μπορεί να οδηγήσει τα πράγματα αυτή η συμπεριφορά της Τουρκίας;

- Η Τουρκία έχει δείξει το πραγματικό της πρόσωπο. Εμείς όλα αυτά τα 37 χρόνια ζούσαμε και γνωρίζαμε το πραγματικό πρόσωπο της Τουρκίας με την κατοχή και τη συνεχή παρανομία που προωθεί στις κατεχόμενες περιοχές για εξυπηρέτηση των δικών της αποκλειστικά συμφερόντων και στρατηγικών επιλογών και όχι ασφαλώς των συμφερόντων των Τουρκοκυπρίων συμπατριωτών μας τους οποίους ποσώς δεν υπολογίζει. Όμως τις τελευταίες εβδομάδες η Τουρκία αποκαλύφθηκε και έπεσαν οι μάσκες και τα προσωπεία. Ολόκληρη η Ευρώπη και όλοι οι σύμμαχοι της Τουρκίας είδαν πλέον την πραγματική πλευρά της Τουρκίας. Τόσο από επαφές μου με ομολόγους μου αλλά και άλλους ξένους αξιωματούχους, αλλά και από την πληθώρα δημοσιευμάτων στον διεθνή Τύπο έχει πλέον γίνει ξεκάθαρο ότι η Τουρκία ακολουθεί μια επιθετική πολιτική έναντι των γειτόνων της και η περί δήθεν μηδενικών προβλημάτων πολιτική της Τουρκίας, κατά το δόγμα Νταβούτογλου, ήταν μια φούσκα που έχει ήδη σπάσει αποκαλύπτοντας την πραγματική εικόνα της Τουρκίας. Υπάρχει μεγάλος προβληματισμός διεθνώς για αυτή την αποκάλυψη και είμαι βέβαιη ότι αυτό θα συζητηθεί ευρέως τους προσεχείς μήνες σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Η Τουρκία προχωρεί ακάθεκτη με τους σχεδιασμούς της κωφεύοντας προς το παρόν στα ηχηρά μηνύματα που λαμβάνει όλο αυτό το διάστημα. Όμως και στη διεθνή πολιτική, παρόλα τα συγκρουόμενα συμφέροντα, υπάρχουν όρια και κόκκινες γραμμές που, αν ξεπεραστούν, τότε υπάρχουν συνέπειες.

- Από την πρώτη στιγμή προβήκατε και συνεχίζετε, αντιλαμβάνομαι, να προβαίνετε σε διαβήματα. Πόσο αντίκτυπο έχουν αυτά τα διαβήματα και ποιες είναι οι απαντήσεις που έχετε πάρει;
- Πράγματι από την πρώτη στιγμή, από την πρώτη μέρα που ανέλαβα τα καθήκοντά μου στις 5 Αυγούστου, όταν άρχισαν οι πρώτες απειλές της Τουρκίας, αρχίσαμε μια εντατική εκστρατεία διαβημάτων σε διεθνείς οργανισμούς και κυβερνήσεις καταγγέλλοντας την επιθετική και απειλητική συμπεριφορά της Τουρκίας. Κύριοι παραλήπτες ήταν τα Ηνωμένα Έθνη, τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στο ψηλότερο επίπεδο, οι υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ. Σε κατοπινό στάδιο έγιναν παρόμοια διαβήματα σε όλους τους υπουργούς Εξωτερικών των χωρών μελών της Κοινοπολιτείας, ενόψει της προσεχούς συνόδου Κορυφής της Κοινοπολιτείας κατά την οποία θα εγείρουμε το θέμα και θα επιδιώξουμε την υιοθέτηση ειδικής παραγράφου

- Κάποιοι μίλησαν για επιδιαιτησία, διαπραγμάτευση των εσόδων και γενικά έσπευσαν να φέρουν το θέμα της άσκησης κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας σε ένα άλλο επίπεδο. Η αντίδραση της Λευκωσίας ήταν αρνητική, έχει ξεπεραστεί το θέμα, ή θα το βρούμε μπροστά μας;  
- Οι όποιες δηλώσεις έγιναν προς την κατεύθυνση που αναφέρετε έχουν ανασκευαστεί, άρα για μας το θέμα θεωρείται λήξαν. Βεβαίως, δεν χάνουμε ευκαιρία κατά τις επαφές μας να εξηγούμε την κατάσταση και ιδιαίτερα τις πρόνοιες της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας που δεν χωρούν θέματα επιδιαιτησιών και άλλων διαδικασιών παρά μόνο των διαδικασιών επίλυσης διαφορών που προβλέπονται στην ίδια τη Σύμβαση και αφορούν βέβαια αποκλειστικά στο Ανακοινωθέν. Όπως είναι ήδη γνωστό, έχουμε πάρει μέχρι στιγμής ικανοποιητικές απαντήσεις, είτε σε μορφή επίσημων δηλώσεων, είτε σε μορφή απάντησης σε επιστολές μας. Κοινός παρονομαστής όλων των θέσεων, που έχουν εκφραστεί, είναι η υποστήριξη των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη που ασκούνται με βάση το Διεθνές Δίκαιο και δη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας. Πολλές δε κυβερνήσεις έχουν τοποθετηθεί επίσης επικριτικά εναντίον των απειλών αλλά και παράνομων ενεργειών της Τουρκίας, καλώντας την να ευθυγραμμιστεί με την ευρωπαϊκή και διεθνή συμπεριφορά. Τούτο έχει γίνει τόσο δημόσια, όπως για παράδειγμα πρόσφατα από τον Επίτροπο για τη Διεύρυνση κ. Φούλε, όσο και σε διμερείς συναντήσεις με Τούρκους αξιωματούχους.και μόνο τα συμβαλλόμενα μέρη. Ως γνωστό, η Τουρκία όχι μόνο δεν έχει υπογράψει τη Σύμβαση αλλά αποτελεί και πολέμιό της, ενεργώντας πάντοτε εκτός του θεσμικού πλαισίου της Σύμβασης που αποτελεί εθιμικό δίκαιο αλλά και μέρος του Κοινοτικού Κεκτημένου στο οποίο η Τουρκία ως υποψήφια χώρα θα πρέπει να προσαρμοστεί.

- Πολλοί διερωτώνται γιατί θα πρέπει η Κυπριακή Δημοκρατία να μοιραστεί τα όποια οφέλη προκύψουν από το φυσικό αέριο με τους Τουρκοκυπρίους, την ώρα που είναι αυτοί που δεν συνεργάζονται για λύση του κυπριακού προβλήματος. Ποια είναι τα δικά σας σχόλια;
- Στο πλαίσιο της λύσης του Κυπριακού, που παραμένει ο στόχος μας και το όραμά μας, ο οποιοσδήποτε φυσικός πλούτος υπάρχει θα ανήκει στο κυπριακό κράτος και στον κυπριακό λαό και θα επωφελούνται τόσο οι Ελληνοκύπριοι όσο και οι Τουρκοκύπριοι ως αναπόσπαστο μέρος του κυπριακού λαού. Ήδη είναι γνωστό ότι στα πλαίσια των συνομιλιών για την επίλυση του Κυπριακού υπάρχει συμφωνία ότι τα θέματα που αφορούν τον φυσικό πλούτο θα ανήκουν στην αρμοδιότητα της Κεντρικής Κυβέρνησης και θα είναι προς όφελος του κράτους και του λαού ως σύνολο. Ο πλούτος αυτός που αναμένουμε να αποκτήσει το κυπριακό κράτος αποτελεί θείο δώρο για το λαό μας που τόσα πολλά υπέφερε και υποφέρει όλα αυτά τα χρόνια. Ήλθε ίσως η ευκαιρία για μια περίοδο που θα μπορέσουμε ως κράτος να δώσουμε στο λαό μια μόνιμη οικονομική σταθερότητα, ευημερία και πρόοδο. Αν δεν σύντομα λυθεί και το Κυπριακό και επανενωθεί ο τόπος μας και ο λαός μας, θα έχουμε ταυτόχρονα και την πολυπόθητη ειρήνη και ασφάλεια που τόσο μας λείπει τα τελευταία 37 χρόνια.

- Λίγο μετά την ανάληψη των καθηκόντων σας πραγματοποιήσατε το δεύτερο ταξίδι σας στο εξωτερικό, στο Ισραήλ, κάτι που εκτιμήθηκε ιδιαίτερα από ισραηλινής πλευράς. Πόσο έχουν προχωρήσει οι θέσεις των δύο χωρών και τι άλλο μπορεί κάποιος να αναμένει;
- Οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών έχουν αναπτυχθεί σε μεγάλο βαθμό τα τελευταία τρία χρόνια. Αυτό αποδεικνύεται από το μεγάλο αριθμό των συμφωνιών που έχουν υπογραφεί, το μεγάλο αριθμό των επισκέψεων που έχουν ανταλλαγεί σε όλα τα επίπεδα, αλλά και από τη βούληση και ώθηση σε περαιτέρω συνεργασία και σε άλλους τομείς, όπως για παράδειγμα της ενέργειας. Ήδη και οι δύο χώρες επωφελούνται από αυτή τη στενή συνεργασία ιδιαίτερα στον τουριστικό, εμπορικό, επιστημονικό τομέα καθώς και στον τομέα της υγείας και οι προοπτικές της στενότερης συνεργασίας στον τομέα της ενέργειας ανοίγει πιστεύω καινούργιες σελίδες στη σχέση των δύο χωρών. Το γεγονός ότι η Κύπρος είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μάλιστα το γεωγραφικά προς το Ισραήλ πλησιέστερο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποτελεί πιστεύω για το Ισραήλ μια μοναδική ευκαιρία πρόσβασης στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ιδιαίτερα στην ευρωπαϊκή κοινή αγορά μέσω Κύπρου. Η προσεχής επίσκεψη του Προέδρου του Ισραήλ κ. Σιμόν Πέρες στην Κύπρο θα αποτελέσει μια ακόμα ευκαιρία αναβάθμισης των σχέσεών μας τόσο από τις συνομιλίες που θα διεξαχθούν όσο και από αριθμό σημαντικών συμφωνιών που θα υπογραφούν.

Με φοβίζει η αποσταθεροποίηση

- Η κατάσταση στο εσωτερικό μέτωπο πόσο επηρεάζει την εξωτερική πολιτική της Κύπρου; Υπήρξαν επαφές από ξένους πρέσβεις για να μάθουν εάν ο Πρόεδρος Χριστόφιας θα παραιτηθεί; - Είμαι βέβαιη ότι η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί τις εξελίξεις στο εσωτερικό μας μέτωπο. Αυτό θα πρέπει πάντοτε να το έχουμε υπόψη μας και να μη νομίζουμε ότι κανείς δεν μας παρακολουθεί και δεν μας κρίνει ή επικρίνει. Όμως η εξωτερική πολιτική είναι ανεξάρτητη από την εσωτερική διακυβέρνηση και κατάσταση που επικρατεί. Γι’ αυτό κανείς βέβαια από του ξένους πρέσβεις δεν έχει αναμειχθεί στα εσωτερικά μας. Κατά τις επαφές μου βέβαια τις τελευταίες μέρες έχω γίνει δέκτης σχολίων και παρατηρήσεων και από ξένους, πώς είναι δυνατό σε μια περίοδο τόσων πολλών και σοβαρών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η Κύπρος να μην υπάρχει ενότητα για κοινή αντιμετώπιση των προβλημάτων. Αυτό που πραγματικά με φοβίζει είναι η αποσταθεροποίηση και η εξασθένιση, τόσο η πολιτική όσο και η οικονομική της Κύπρου, κάτι που απεύχομαι βέβαια, αλλά αν τυχόν οδηγηθούμε προς τα εκεί, σίγουρα η Τουρκία θα εκμεταλλευθεί την όποια αδυναμία μας για προώθηση των δικών της επιθετικών και επεκτατικών επιδιώξεων. Γι’ αυτό πρέπει να πρυτανεύσει η σωφροσύνη, η σοφία και το δημόσιο συμφέρον αυτού του τόπου και αυτού του λαού. 
 

Να βγάλουμε την Κύπρο ασπροπρόσωπη - Η αντίστροφη μέτρηση για την Κυπριακή Προεδρία της Ε.Ε. έχει αρχίσει. Ποιοι είναι οι βασικοί στόχοι, που έχει θέσει η Κύπρος σ’ ό,τι αφορά την Προεδρία; - Κύριος στόχος μας είναι να έχουμε μια επιτυχημένη Προεδρία. Να αποδείξουμε τόσο στους εαυτούς μας αλλά κυρίως στους εταίρους μας, και όχι μόνο, ότι η μικρή Κύπρος μπορεί να εκπληρώσει με σοβαρότητα και αποτελεσματικότητα τις υποχρεώσεις της προς την Ε.Ε. μέσω μιας επιτυχημένης εκ περιτροπής 6μηνης Προεδρίας. Ήδη βρισκόμαστε σε μια εντατική φάση των προετοιμασιών και με την άφιξη και του Υφυπουργού για θέματα Ε.Ε. οι ταχύτητες σίγουρα θα αυξηθούν. Ως προτεραιότητες του υπουργείου, στο πλαίσιο των γενικότερων οριζόντιων προτεραιοτήτων, που έχουν κατ’ αρχάς οριστεί και συμφωνηθεί σε επίπεδο του Τρίο Προεδρίας, είναι η εμβάθυνση της Νότιας Διάστασης της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας με έμφαση στη Μεσόγειο, τις χώρες της Βορείου Αφρικής και Μέσης Ανατολής, η ευρωπαϊκή Προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων, η Ολοκληρωμένη Θαλάσσια Πολιτική, η καταπολέμηση της Παγκόσμιας Πείνας και άλλα σημαντικά θέματα. Εξαιρετικής σημασίας θέματα που θα συζητηθούν και θα κορυφωθούν κατά τη διάρκεια της Κυπριακής Προεδρίας είναι το θέμα του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου, της ενισχυμένης οικονομικής διακυβέρνησης, του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού μοντέλου, το Κοινό Ευρωπαϊκό Σύστημα Ασύλου καθώς και σημαντικά θέματα διεύρυνσης όπως είναι η ενταξιακή πορεία της Ισλανδίας και πιθανώς αριθμού βαλκανικών κρατών. Καθ’ όλη την 6μηνη Προεδρία της Κύπρου, θα μας δοθούν πάρα πολλές ευκαιρίες να προβάλουμε τον πολιτισμό μας αλλά και εμμέσως το ίδιο το πολιτικό μας πρόβλημα και τις συνέπειές του, σε περίπτωση βέβαια που παρ’ ευχή το πρόβλημα δεν επιλυθεί ώς τότε.  

- Ο διορισμός υφυπουργού αρμόδιου για την Προεδρία πόσο θα διευκολύνει την όλη προσπάθεια και ειδικότερα τη δική σας ως υπουργού Εξωτερικών; - Ο διορισμός του υφυπουργού Πρέσβη κ. Μαυρογιάννη αποτελεί μια θετική εξέλιξη που θα διευκολύνει σαφώς την όλη προσπάθεια και θα την επισπεύσει. Προσβλέπω πραγματικά σε μια στενή και αγαστή συνεργασία με τον υφυπουργό γιατί οι στόχοι μας για μια πετυχημένη Προεδρία είναι κοινοί αλλά και οι υποχρεώσεις μας είναι κοινές. Πάνω απ’ όλα είναι η Κύπρος και να την βγάλουμε ασπροπρόσωπη στα μάτια των εταίρων μας και αυτό αποτελεί το άλφα και το ωμέγα της όλης προσπάθειας. Τίποτα άλλο.