Πιέσεις από ΗΠΑ προς Σκόπια για την ονομασία

Επιζητούν λύση μέχρι το τέλος του χρόνου

Της Δωρας Αντωνιου

Ενα ακόμα άτυπο χρονοδιάγραμμα στη διαπραγμάτευση για την ονομασία της ΠΓΔΜ, οι προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ, οδεύει στην εκπνοή του, χωρίς να έχει σημειωθεί στη διαδικασία η υπέρβαση που θα δικαιολογούσε αισιοδοξία για επίλυση του ζητήματος. Η απερχόμενη αμερικανική διοίκηση, ωστόσο, ουσιαστικά θα παραμείνει στην εξουσία μέχρι το τέλος του χρόνου και το διάστημα των επόμενων δύο μηνών είναι, όπως εκτιμούν διπλωματικές πηγές, η περίοδος στην οποία θα γίνει μία ακόμα προσπάθεια να κλείσει το θέμα. Αν δεν συμβεί κάτι μέχρι το τέλος του χρόνου, από όλες τις πλευρές θεωρείται βέβαιο ότι το ζήτημα θα...«παγώσει» για χρονικό διάστημα αρκετών μηνών.
Την εβδομάδα που πέρασε, από αμερικανικής πλευράς εκδηλώθηκε και δημόσια, διά στόματος του υφυπουργού Εξωτερικών, Ντάνιελ Φριντ, προτροπή προς τα Σκόπια να αποδεχτούν την τελευταία πρόταση Νίμιτς. Από πλευράς Στέιτ Ντιπάρτμεντ επαναλαμβάνεται διαρκώς προς την πολιτική ηγεσία της γειτονικής χώρας ότι τη δεδομένη χρονική στιγμή οι συνθήκες είναι ιδιαίτερα ευνοϊκές για επίλυση του θέματος, καθώς η αμερικανική διοίκηση είναι πολύ φιλική προς τα Σκόπια, κάτι που δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο με τη νέα κυβέρνηση, ανεξαρτήτως του εκλογικού αποτελέσματος. Υπό την αμερικανική πίεση, οι διαπραγματευτές των Σκοπίων, Νίκολα Ντιμιτρόφ και Μάρτιν Πρότουγκερ, έσπευσαν στη Νέα Υόρκη την περασμένη Τετάρτη και συναντήθηκαν με τον κ. Νίμιτς για να «επαναβεβαιώσουν τις θέσεις της χώρας», όπως δήλωσε ο κ. Ντιμιτρόφ, κάτι που μεταφράζεται σε επιμονή για διασφάλιση «μακεδονικής» εθνότητας και γλώσσας. Ωστόσο, η πολιτική ηγεσία της ΠΓΔΜ, όπως δήλωσε και ο πρόεδρος Μπράνκο Τσερβένκοφσκι, δεν μπορεί να καταλήξει σε απόλυτα εναρμονισμένες θέσεις.
Τη δημόσια διγλωσσία των Σκοπίων εκμεταλλεύεται η Αθήνα, η οποία διαμηνύει ότι δεν μπορεί να συνεχισθεί με αυτό τον τρόπο η διαπραγμάτευση και να πιστεύει κανείς ότι θα επιφέρει αποτελέσματα. Αυτό το μήνυμα μεταφέρθηκε και προς τον κ. Νίμιτς. Ο Ελληνας διαπραγματευτής, πρέσβης Αδαμάντιος Βασιλάκης, ο οποίος μίλησε τηλεφωνικά με τον ειδικό μεσολαβητή μετά τη συνάντηση του τελευταίου με τους διαπραγματευτές των Σκοπίων, επανέλαβε αυτή την παράμετρο. Με την Αθήνα να δηλώνει ότι δεν βιάζεται, ο κ. Βασιλάκης αναμένεται να μεταβεί στη Νέα Υόρκη για συνάντηση με τον κ. Νίμιτς μέσα στο επόμενο δεκαπενθήμερο.
Φαίνεται πάντως ότι το υπουργείο Εξωτερικών επιλέγει να ακολουθήσει αργούς ρυθμούς και για λόγους εσωτερικής πολιτικής επικαιρότητας. Η κυβέρνηση δεν θα ήθελε το ήδη αρνητικό κλίμα να επιβαρυνθεί επιπλέον με ένταση στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής, καθώς από τα όσα ακολούθησαν την κατάθεση της τελευταίας πρότασης Νίμιτς, φάνηκε ότι η αντιπολίτευση είναι διατεθειμένη να ανεβάσει τους τόνους.
Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ενταξιακή πορεία της ΠΓΔΜ, που επισήμως ανακοινώνεται την Τετάρτη, δεν προτείνει έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε., προβάλλοντας την αδυναμία της γειτονικής χώρας να ολοκληρώσει τις μεταρρυθμίσεις και την ατελή λειτουργία των θεσμών. Ετσι, η Αθήνα απαλλάσσεται από τον σκόπελο άσκησης βέτο και της συνακόλουθης πίεσης που θα δεχόταν από εταίρους. Εκτιμάται ότι πίεση μπορεί να ασκηθεί το προσεχές διάστημα μόνο από την Ουάσιγκτον, στην προσπάθεια να κλείσει το θέμα μέχρι το τέλος του χρόνου. Μετά την πάροδο αυτών των δύο μηνών, εκτός από την αλλαγή στην αμερικανική διοίκηση, τα Σκόπια θα εισέλθουν σε προεκλογική περίοδο εν όψει εκλογών το Μάρτιο για την τοπική αυτοδιοίκηση και την ανάδειξη νέου προέδρου, κάτι που αναμένεται να οδηγήσει σε ενίσχυση της αδιαλλαξίας.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ