«Αδέσμευτη»… Τουρκία

Του Μιχάλη Παπαδόπουλου
Την εκτίμηση ότι η Τουρκία κινείται προς την ομάδα χωρών του Κινήματος των Αδεσμεύτων, διαφοροποιούμενη αργά, αλλά σταθερά από τον δυτικό πόλο ισχύος, διατυπώνει η Zeyno Baran, αναλύτρια του αμερικανικού Ιδρύματος Hudson.



Αναφορά στην ανάλυση της Baran κάνει σε χθεσινό της δημοσίευμα η τουρκική εφημερίδα «Ακσιάμ», σημειώνοντας ότι, σύμφωνα με την Τουρκοαμερικανή αναλύτρια, η τουρκική πολιτική, υπό τον Ταγίπ Ερντογάν, εμφορείται από την ισλαμική ιδεολογία, η οποία συγκροτεί το κεντρικό πλαίσιο του προσανατολισμού και των επιλογών της.

Η Baran, η οποία ειδικεύεται στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, την ισλαμική ιδεολογία και τη σχέση της με τη Δύση, και το ενεργειακό ζήτημα στο πλαίσιο των διεθνών γεωστρατηγικών και γεωοικονομικών ανακατατάξεων, υποστηρίζει ότι, υπό αυτό το πρίσμα, μπορεί να γίνει «κατανοητή» η ευαισθησία που δείχνει η Άγκυρα για τους Παλαιστινίους, αλλά και η «αδιαφορία» της για τους αντιφρονούντες στο Ιράν που βασανίζονται ή για τη βία στο Σουδάν.

Η Τουρκία «δεν δείχνει την ίδια ευαισθησία που εκδηλώνει για τους Παλαιστινίους, για τους αντιφρονούντες στο Ιράν που βασανίζονται ή για τη βία στο Σουδάν», σημειώνει, ενώ διαπιστώνει, επίσης, ότι η Άγκυρα φαίνεται να ευθυγραμμίζεται με αναδυόμενες μη δυτικές δυνάμεις όπως η Ρωσία, η Κίνα, η Βραζιλία και το Ιράν.

Με δεδομένη την παρατηρούμενη στρατηγική μετατόπιση της Άγκυρας, η Baran προβαίνει στην εκτίμηση ότι, μακροπρόθεσμα, η Τουρκία θα πρέπει να εγκαταλείψει την αμφίπλευρη πολιτική της, και να διαλέξει στρατόπεδο, καθώς δεν μπορεί να αποτελεί ταυτόχρονα μέρος και της Δύσης και του Κινήματος των Αδεσμεύτων.


Η έκθεση του Ευρωκοινοβουλίου

Εν τω μεταξύ, ο τουρκικός Τύπος προβαίνει σε εκτενή αναφορά στην Έκθεση για την Τουρκία που ετοίμασε η Ολλανδέζα εισηγήτρια του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Ria Oomen-Ruijten, η οποία θα συζητηθεί σήμερα στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου και αναμένεται να ψηφιστεί από την Ολομέλεια το Μάρτιο.

Ο τουρκικός Τύπος επισημαίνει ότι η Έκθεση χαιρετίζει τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις που υιοθέτησε η Τουρκία, ωστόσο επιμένει στην ανάγκη εκπόνησης νέου Συντάγματος, συγχαίρει την Τουρκία για την ανθεκτικότητα της οικονομίας της εν μέσω παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, ενώ καλεί την Άγκυρα να αποσύρει τα στρατεύματά της από την Κύπρο.

Αναλυτικότερα, η Έκθεση χαιρετίζει την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στις σχέσεις στρατού-κυβέρνησης και στην αναδιάρθρωση του δικαστικού συστήματος, ωστόσο εκφράζει τη λύπη της, διότι στο πρόσφατο πακέτο συνταγματικών μεταρρυθμίσεων δεν συμπεριλαμβάνονται τροποποιήσεις των διατάξεων που αφορούν στο κλείσιμο των κομμάτων, ενώ επισημαίνει ότι οι τροποποιήσεις που υιοθετήθηκαν, θα πρέπει να εφαρμοστούν με γνώμονα το διαχωρισμό της εκτελεστικής και δικαστικής εξουσίας.

Καλεί, επίσης, την Τουρκία να δώσει νέα πνοή στο Δημοκρατικό Άνοιγμα, να άρει περιορισμούς ελευθερίας έκφρασης και ελευθερίας του Τύπου, να καταργήσει το όριο του 10% για την είσοδο κομμάτων στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση, καθώς και να εντείνει το διάλογο με τις θρησκευτικές κοινότητες συμπεριλαμβανομένων των Αλεβιτών και των χριστιανικών κοινοτήτων.

Παράλληλα, η Έκθεση καλεί τόσο την Τουρκία όσο και την Ε.Ε. να εντείνουν τη συνεργασία τους στον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας, την Τουρκία να εντείνει τη συνεργασία της με την Europol, και να υπογράψει και να επικυρώσει τη Σύμβαση για την Προστασία των Εθνικών Μειονοτήτων (Framework Convention for the Protection of National Minorities). Τέλος, υπογραμμίζει ότι η υπόθεση Εργκενεκόν θα πρέπει να αποδείξει την ανθεκτικότητα και τη διαφάνεια των δημοκρατικών θεσμών στην Τουρκία, εκφράζοντας παράλληλα ανησυχία για την παρατεταμένη προφυλάκιση των υπόπτων και καταδικάζοντας την πολιτικοποίηση της υπόθεσης (Cumhurriyet, Sabah, Milliyet).

Απολογία Ισραήλ…

Εξάλλου, ο τουρκικός Τύπος προβάλλει δημοσίευμα της ισραηλινής εφημερίδας Haaretz, σύμφωνα με το οποίο επίκειται η απολογία του Ισραήλ για την επίθεση στο πλοίο Mavi Marmara. Σύμφωνα με την εφημερίδα, το Ισραήλ απεδέχθη επί της αρχής να προβεί σε απολογία και να πληρώσει αποζημιώσεις στους συγγενείς των θυμάτων της επίθεσης, ενώ ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός Β. Νετανιάχου χαρακτήρισε πολύ σημαντική την αποκατάσταση των τουρκοϊσραηλινών σχέσεων. Ο Τύπος αναφέρει, επίσης, ότι στην τελετή για τα ευχαριστήρια της ισραηλινής κυβέρνησης προς τη διεθνή πυροσβεστική δύναμη που βοήθησε στην κατάσβεση της μεγάλης πυρκαγιάς στη Χάιφα, ο κ. Νετανιάχου και ο Ισραηλινός Πρόεδρος Σιμόν Πέρεζ φωτογραφήθηκαν με την Τουρκάλα διπλωμάτη Tulga Uncu μπροστά από την τουρκική σημαία.

Παρατίθεται, επίσης, δήλωση του Ταγίπ Ερντογάν, ότι το σημαντικό για την αποκατάσταση των τουρκοϊσραηλινών σχέσεων είναι η απολογία του Ισραήλ και ότι δεν έχει σημασία, αν το Ισραήλ απολογηθεί στην Τουρκία ή στις οικογένειες των θυμάτων. Aντιθέτως, η Haberturk υποστηρίζει ότι ο Τούρκος Πρωθυπουργός δήλωσε ότι δεν είναι αρκετή η απολογία προς τις οικογένειες των θυμάτων και ότι το Ισραήλ θα πρέπει να απολογηθεί στην Τουρκία. Τέλος, ο τουρκικός Τύπος επισημαίνει ότι ο Τούρκος ΥΦΥΠΕΞ Sinirlioglu θα είχε χθες συνάντηση με τον Τ. Ερντογάν, προκειμένου να ενημερώσει για τις εξελίξεις των διαβουλεύσεων με Ισραηλινούς αξιωματούχους στη Γενεύη γι’ αυτό το θέμα. ΣΗΜΕΡΙΝΗ