«Συγκρατημένη έως δειλή» η υποστήριξη της Τουρκίας στις «κραυγές του αιγυπτιακού λαού»

Μετά από αρκετές ημέρες προσεκτικής σιωπής, η τουρκική κυβέρνηση δήλωσε την υποστήριξη της προς τις αιγυπτιακές διαδηλώσεις.

 

"Καμία κυβέρνηση δεν μπορεί να σταθεί αν κλείνει τα μάτια και τη καρδιά της στο λαό." Καμία εξουσία δεν μπορεί να παραμείνει στη θέση της ενάντια στη βούληση του λαού της. «Αυτός είναι ο λόγος που σας ζητώ να ακούστε τις κραυγές και τις τόσο ανθρωπινές διεκδικήσεις του αιγυπτιακού λαού», δήλωσε ο πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, την Τρίτη 1η Φεβρουαρίου, απευθυνόμενος προς τις αιγυπτιακές αρχές, ενώπιον των βουλευτών του κόμματος του (Κόμμα AKP Κόμμα, ισλαμικό-συντηρητικό).

Ο Αχμέτ Davutoglu, Υπουργός Εξωτερικών χαρακτήρισε "δικαιολογημένες" τις διεκδικήσεις των Αιγυπτίων, χωρίς όμως να ζητήσει την αποχώρηση του Χόσνι Μουμπάρακ.

Η αντίδραση αυτή χαρακτηρίζεται "συγκρατημένη έως δειλή», σύμφωνα με την ανάλυση του Σόλοι Özel, καθηγητής διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Kadir της Κωνσταντινούπολης, ο οποίος συμπληρώνει: « η Τουρκία αποδείχθηκε ότι είναι "ακόμα πιο συγκρατημένη και από τις Ηνωμένες Πολιτείες"».

Μια έντονη αντίθεση με τις περιφερειακές φιλοδοξίες που η ίδια διαφημίζει τόσο έντονα.

Η επιφύλαξη αυτή φαίνεται να είναι παράδοξη, αφού θα περίμενε κάνεις ότι η Τουρκία υπό του AKP θα έπρεπε να επωφελείται από την αλλαγή του καθεστώτος στο Κάιρο.

«Όταν το status quo αμφισβητείται στη Μέση Ανατολή, μια χώρα που παρουσιάζεται ως φορέας της αλλαγής του συστήματος δεν μπορεί να παραμείνει παθητικός θεατής», γράφει ο δημοσιογράφος Cengiz Candar στην εφημερίδα Radikal.

Οι σχέσεις μεταξύ των συντηρητικών ισλαμιστών Τούρκων και της αιγυπτιακής εξουσίας ήταν μερικές φορές έντονες.

Ο κ. Ερντογάν είχε επικρίνει την Αίγυπτο για την συμμετοχή της στον αποκλεισμό της Λωρίδας της Γάζας, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της ισραηλινής επίθεσης ονόματι «Ρίψη Μολύβδου» (Δεκεμβρίου 2008-Ιανουάριος 2009).

Μια αποδυνάμωση της Αιγύπτου θα ενίσχυε το καθεστώς της Τουρκίας ως περιφερειακή δύναμη.

"Η Τουρκία θα παραμένει τον μοναδικό σύμμαχο των Ηνωμένων Πολιτειών στη Μέση Ανατολή εκτιμά ο κ. Özel." "Το ίδιο ισχύει για τους Ευρωπαίους, αλλά θα τους χρειαστεί περισσότερο χρόνο για να το κατανοήσουν", είπε.

Ξαφνιασμένη, όπως πολλοί άλλοι, με την αιγυπτιακή εξέγερση, η τουρκική κυβέρνηση προσπαθεί να αξιολογεί τις στρατηγικές και οικονομικές συνέπειες. Οι εμπορικές συναλλαγές με την Αίγυπτο (1,5 δισ. ευρώ κατ’ έτος) δεν ζυγίζουν πολύ και θα μπόρεσαν να αναπτυχθούν ραγδαία σε περίπτωση ανοίγματος της αιγυπτιακής οικονομίας, εκτιμά ο Rizanur Meral, πρόεδρος της Ένωσης των εργοδοτών Tüskon.

Η επιφύλαξη της Τουρκίας εξηγείται από το φόβο του ντόμινο σε μια περιοχή όπου επιτυγχάνει το 25% των εξαγωγών της, και όπου έχει επικρατήσει διπλωματικά.

Η Ιορδανία, η Συρία και ο Λίβανος, με τους οποίους έχει υπογράψει συμφωνίες για ελεύθερο εμπόριο, ενδέχεται να επηρεαστούν.

"Η Τουρκία θα υποχρεωθεί να εφαρμόσει μια εξωτερική πολιτική σε διαταραγμένο περιβάλλον, χωρίς να διαθέτει την ανάλογη εμπειρία," δηλώνει ο Σόλοι Özel.

Guillaume Perrier

Le Monde | 02.02.11 |