Ωρα μεταπολίτευσης στην Αίγυπτο

του Γ. Δελαστίκ
Τη μεγαλύτερη διαδήλωση στην ιστορία του έζησε χθες το Κάιρο. Παρά τις προσπάθειες του καθεστώτος να περιορίσει τη συμμετοχή του κόσμου στο γιγαντιαίο συλλαλητήριο της πλατείας Ταχρίρ (Απελευθέρωσης) κόβοντας τρένα και άλλα μέσα συγκοινωνίας και αφήνοντας ελάχιστες προσβάσεις προς την πλατεία, περίπου... δύο εκατομμύρια (!) διαδηλωτές συνέρρευσαν στο κέντρο της αιγυπτιακής πρωτεύουσας, σύμφωνα με το παναραβικής εμβέλειας τηλεοπτικό δίκτυο Αλ Τζαζίρα.

Η επιτυχία του συλλαλητηρίου αναμένεται να παίξει καθοριστικό ρόλο στις εξελίξεις, οι οποίες θα προσλάβουν πιθανότατα καταιγιστικό χαρακτήρα. Ο Μουμπάρακ ως πρόσωπο είναι οριστικά τελειωμένος ό,τι και αν γίνει. Ούτε το καθεστώς όμως είναι δυνατόν να επιβιώσει, ακόμη και αν απαλλαγεί από το απεχθές πλέον πρόσωπο του ηγέτη του.

Μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, ο στρατός τηρούσε την υπόσχεση που είχε δώσει και δεν είχε προχωρήσει στην άσκηση ένοπλης βίας κατά των διαδηλωτών. Απλώς προσπαθούσε, από ένα σημείο και μετά, να περιορίσει τη συρροή κόσμου προς την πλατεία Ταχρίρ. Η αποφυγή αιματοχυσίας είναι καταλυτικός παράγοντας για την επιβολή των απόψεων των πιο διαλλακτικών στοιχείων του στρατού που είναι διατεθειμένα να παραδώσουν την εξουσία, αρκεί να εξασφαλίσουν ότι δεν θα βρεθούν στις φυλακές ή κάποιοι από αυτούς και μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα για τα εγκλήματα που έχουν διαπράξει, όταν αλλάξει η κυβέρνηση.

Τα χθεσινά πλήθη παρέλυσαν κατ' αρχήν τις αντιδράσεις των σκληροπυρηνικών του στρατεύματος, οι οποίοι είναι και οι πιο εκτεθειμένοι σε ενδεχόμενες πράξεις εκδίκησης εκ μέρους των συγγενών και συντρόφων των θυμάτων τους ή όσων φυλάκισαν, βασάνισαν και εξόρισαν.

Ακόμη, όμως, δεν έχει εξουδετερωθεί ο κίνδυνος να προκαλέσουν αυτοί οι κύκλοι αιματοκύλισμα με προβοκατόρικες ενέργειες. Σε μια τέτοια περίπτωση, οι μετριοπαθείς μεταβατικές λύσεις θα καταστούν ανέφικτες. Θα οδηγηθούμε τότε αναπότρεπτα σε σύγκρουση λαού - στρατού, με τους ισλαμιστές πλέον να τίθενται επικεφαλής του εξεγερμένου λαού. Οπως έχουμε ήδη τονίσει, ενδεχόμενη επικράτηση των ισλαμιστών στην Αίγυπτο θα έχει κατακλυσμιαίες πολιτικές επιπτώσεις στη Μέση Ανατολή και έως έναν βαθμό στον παγκόσμιο συσχετισμό δυνάμεων. Ισλαμικές επαναστάσεις θα σαρώσουν όλα τα αραβικά καθεστώτα.

Για την ώρα, πάντως, οι Αμερικανοί αποφάσισαν να υποστηρίζουν ως μεταβατική λύση τον Μοχάμεντ Ελ Μπαραντέι, τον νομπελίστα πρώην διευθυντή της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας.

Αυτό φάνηκε κραυγαλέα στον αγγλοαμερικανικό Τύπο παγκόσμιας κυκλοφορίας προχθές. Τεράστιες πρωτοσέλιδες φωτογραφίες του Ελ Μπαραντέι να μιλάει με «ντουντούκα» περιστοιχισμένος από διαδηλωτές στους «Τάιμς της Νέας Υόρκης», στον «Γκάρντιαν», ακόμη και στους... «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» και στη «Γουόλ Στριτ Τζέρναλ» - δηλαδή τις «Βίβλους» του επιχειρηματικού κόσμου της Ευρώπης και της Αμερικής!

«Η αντιπολίτευση της Αιγύπτου επιλέγει ηγέτη» ήταν ο κεντρικός πρωτοσέλιδος τίτλος της «Γουόλ Στριτ Τζέρναλ». Ακόμη πιο μεγαλοπρεπή τον εμφάνιζαν οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης» στην πρώτη τους σελίδα: «Ο Ελ Μπαραντέι βλέπει ''μια νέα εποχή« και καλεί τον Μουμπάρακ να παραιτηθεί», τόνιζαν στους τίτλους τους.

Το πρόβλημα, βέβαια, είναι ότι ο Ελ Μπαραντέι δεν έχει αυτήν τη στιγμή παρά ελάχιστη πολιτική επιρροή στην Αίγυπτο.

Αυτό όμως μπορεί να ξεπεραστεί. Καθώς το παλλαϊκό αίτημα είναι να φύγει ο Μουμπάρακ, από τη στιγμή που αυτό όντως συμβεί, ο Ελ Μπαραντέι θα εμφανιστεί ως ενσαρκωτής της υλοποίησης της επιθυμίας των Αιγυπτίων, οπότε σίγουρα θα γίνει ανεκτός από τον πληθυσμό. Πόσω μάλλον που η τοποθέτησή του ως μεταβατικού προέδρου της Αιγύπτου θα συνοδευτεί από ουσιώδη εκδημοκρατισμό του σημερινού ανελεύθερου καθεστώτος, παραχώρηση κυβερνητικών θέσεων σε όλες τις αξιόλογες δυνάμεις της αντιπολίτευσης, απελευθέρωση όλων των πολιτικών κρατουμένων...

Αλλωστε, αν ο Μοχάμεντ Ελ Μπαραντέι δεν πάρει τέτοια μέτρα, είναι προφανές ότι η κυβέρνησή του θα καταρρεύσει και ο ίδιος θα εκδιωχθεί κακήν κακώς από το αξίωμα στο οποίο θα τοποθετηθεί χαριστικά.

ΟΙ ΛΟΓΟΙ
Υπέρ Ελ Μπαραντέι και οι ισλαμιστές

Υποστηρίζουν ως μεταβατικό ηγέτη («μεσολαβητή» λένε τυπικά) τον Ελ Μπαραντέι και οι ισλαμιστές των Αδελφών Μουσουλμάνων. Σε αυτήν τη φάση τάσσονται επίσης υπέρ της ειρηνικής παράδοσης της εξουσίας από τον Μουμπάρακ. Ο λόγος είναι απλός: έχουν πλήρη επίγνωση της επιρροής τους σε παναιγυπτιακή κλίμακα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι αν γίνουν στην Αίγυπτο δημοκρατικές εκλογές, οι ισλαμιστές θα έχουν μεγάλη ή και τεράστια κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Θα είναι πρώτο κόμμα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα ή μάλλον εκτιμήσεις. Ελπίζουν βάσιμα ότι θα είναι οι μεγάλοι ωφελημένοι από τον εκδημοκρατισμό του πολιτικού συστήματος, οπότε στηρίζουν ειλικρινά αυτήν τη διαδικασία μέχρι τώρα.

ethnos