Η ΠΡΕΣΒΗΣ ΤΩΝ ΗΠΑ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΜΙΛΑ ΣΤΗΝ «ΑΛΗΘΕΙΑ» Μείνετε προσηλωμένοι στη λύση του κυπριακού προβλήματος

Η Κύπρος έχει δικαίωμα να εκμεταλλευτεί τον φυσικό της πλούτο, δηλώνει σε συνέντευξη η Πρέσβειρα των ΗΠΑ στην Κύπρο Κάθλιν Ντόχερτι.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΥΡΙΣΙΗΣ
Σε αποκλειστική συνέντευξή της στην «Αλήθεια» η πρέσβειρα των ΗΠΑ στην Κύπρο Καθλίν Ντόχερτυ αναφέρεται στα σημαντικά βήματα προόδου που έχουν γίνει στις σχέσεις Ουάσιγκτον-Λευκωσίας ιδιαίτερα όσον αφορά την ενεργειακή πτυχή. Σε μια περίοδο απειλών και έντασης στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου η κ. Ντόχερτυ στέλνει τα δικά της μηνύματα προς όλες τις κατευθύνσεις και όλους τους εμπλεκόμενους. Σύμφωνα με την Αμερικανίδα πρέσβειρα, η Κυπριακή Δημοκρατία έχει το δικαίωμα των ερευνών στην Κυπριακή ΑΟΖ και ευελπιστεί πως θα ανευρεθούν σημαντικές ποσότητες υδρογονανθράκων που θα βοηθήσουν πρωτίστως την Κύπρο και τον κυπριακό λαό στο σύνολο του.
Σημειώνει επίσης ότι οι συνομιλίες για εξεύρεση πολιτικής συμφωνίας στο κυπριακό πρόβλημα θα πρέπει να συνεχιστούν τονίζοντας ότι και αν ακόμα βρεθούν σημαντικές ποσότητες υδρογονανθράκων, η εκμετάλλευσή τους θα χρειαστεί κάποια χρόνια. Η κ. Ντόχερτυ καλεί τους Ε/κύπριους και τους Τ/κύπριους να κοιτάζουν προς το μέλλον και όχι το παρελθόν και τονίζει πως αν η Κύπρος επανενωθεί τότε μπορεί να γίνει η Νορβηγία της ανατολικής Μεσογείου ή η Σιγκαπούρη. Η Κύπρος θα μπορέσει να είναι ένα λαμπρό αστέρι στην ανατολική Μεσόγειο, υπογραμμίζει.

- Μπορείτε να αξιολογήσετε σε ποιο σημείο βρίσκονται σήμερα οι οικονομικές και εμπορικές σχέσεις ΗΠΑ και Κύπρου; Πρόσφατα ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος αναφέρθηκε στη σχέση ΗΠΑ - Κύπρου σαν στρατηγικής σημασίας. Μπορείτε να μας δώσετε μια ερμηνεία αυτής της δήλωσης από την πλευρά των ΗΠΑ;

- Τα τελευταία χρόνια είδαμε σημαντικά βήματα αμερικανικών επενδύσεων στην Κύπρο. Έχουμε δει τόσο την Noble Energy να έρχεται στο νησί επενδύοντας εκατοντάδες εκατομμύρια στην ενέργεια, όσο και τον Wilbur Ross να επενδύει στην Τράπεζα Κύπρου. Κάθε χρόνο και σχεδόν κάθε μήνα έχουμε επιπλέον επενδύσεις σε διάφορους τομείς, όμως αναμφίβολα οι μεγαλύτερες επενδύσεις έγιναν από την Noble Energy και την Exxon Mobil αλλά και το Hard Rock Casino. Είμαστε πολύ ευχαριστημένοι που όλες αυτές οι επενδύσεις έγιναν στην Κύπρο. Επομένως, με το πέρασμα των χρόνων βλέπουμε μια εμβάθυνση των επιχειρηματικών και οικονομικών σχέσεων των δυο χωρών και ελπίζω να υπάρξουν και άλλες. Είμαι πολύ αισιόδοξη γι αυτό.

- Ποια θεωρείτε τα πιο σημαντικά πλεονεκτήματα της Κύπρου;

- Τα πλεονεκτήματα της Κύπρου έχουν να κάνουν με το πολύ καλό επίπεδο μόρφωσης του εργατικού δυναμικού και το κράτος δικαίου, δύο σημαντικά στοιχεία που επενεργούν θετικά στην προσέλκυση επενδύσεων και νομίζω πως με την προοπτική της επανένωσης οι επενδυτικές προοπτικές θα γίνονται ακόμα πιο μεγάλες. Υπάρχουν ευκαιρίες και για άλλες επενδύσεις όπως σε softwares, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, σε επαγγελματικές υπηρεσίες κτλ. Εξ όσον γνωρίζω η κυπριακή κυβέρνηση προσπαθεί να προσελκύσει και άλλες επενδύσεις από τις ΗΠΑ και αυτό φαίνεται και από την πρόσφατη επίσκεψη του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας στις ΗΠΑ αλλά και στελεχών της κυπριακής κυβέρνησης. Σε πολιτικό επίπεδο έχουμε δει βελτίωση των διμερών σχέσεων σε θέματα που αφορούν την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και γενικά σε θέματα ασφαλείας. Βλέπουμε την Κύπρο σαν ένα σημαντικό νησί και υπάρχουν προοπτικές για να κτίσουμε πάνω σε αυτή τη σχέση.

- Αφού αναφέρατε την ενεργειακή πτυχή, όπως φαίνεται η ενέργεια έχει καταστεί σημαντικός παράγοντας συνεργασίας μεταξύ των δυο κρατών. Ο ενεργειακός γίγαντας Exxon Mobil βρίσκεται στην Κύπρο και στην κυπριακή ΑΟΖ. Τι σημαίνει αυτό;

- Συγχαίρω την Exxon Mobil για την παρουσία της στην κυπριακή ΑΟΖ. Η Exxon Mobil είναι η 7η μεγαλύτερη εταιρεία στον κόσμο, επομένως είναι πολύ σημαντικό για μια εταιρεία τέτοιου μεγέθους να βρίσκεται στην Κύπρο. Οι αξιωματούχοι της, όπως γνωρίζω, έχουν μια πολύ θετική εμπειρία από τον τρίτο γύρο αδειοδότησης, καθώς όλες οι διαδικασίες ήταν πολύ διαφανείς και αποτελεσματικές. Αναμένουμε και ελπίζουμε να δούμε ότι υπάρχουν σημαντικές ποσότητες φυσικού αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ, οι οποίες θα βοηθήσουν οικονομικά πρωτίστως την Κύπρο αλλά και τους Κύπριους συνολικά.

- Όμως, βλέπουμε ότι η Τουρκία απειλεί σε σχέση με τα σχέδια της Κυπριακής Δημοκρατίας στην κυπριακή ΑΟΖ. Μόλις πριν λίγες ημέρες η Τουρκία απέστειλε επιστολή στα Ηνωμένα Έθνη αμφισβητώντας τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ποια είναι η θέση των ΗΠΑ;

- Η Κύπρος έχει το δικαίωμα να εκμεταλλευτεί τον φυσικό της πλούτο. Ελπίζουμε να ανευρεθούν όπως είπα προηγουμένως σημαντικές ποσότητες. Αυτό που θέλω να πω προς όλους τους παίκτες της περιοχής είναι πως η ανακάλυψη και οι έρευνες είναι το πρώτο στάδιο. Μέχρι στιγμής έχουμε μόνο έρευνες. Οι εταιρείες κάνουν επιλογές βασιζόμενες στο πολιτικό ρίσκο και λαμβάνουν υπόψη όλο αυτό το περιβάλλον και τους παράγοντες που επηρεάζουν τις επιλογές τους.

- Όμως, σαν αμερικανική κυβέρνηση δεν ανησυχείτε από τις απειλές που εκτοξεύει η Τουρκία;

- Ως αμερικανική κυβέρνηση έχουμε εκφράσει στο παρελθόν τις ανησυχίες μας σε ότι λαμβάνει χώρα σε αυτή την ασταθή περιοχή. Θέλουμε οι εταιρείες να μην αντιμετωπίζουν πολιτικό ρίσκο. Όπως έχουμε δηλώσει επανειλημμένα, ο καλύτερος τρόπος για να επιλυθεί το κυπριακό πρόβλημα είναι μέσω μιας πολιτικής συμφωνίας για την επανένωση. Όσο οι συνομιλίες συνεχίζονται ελπίζουμε πως δεν θα υπάρξουν ενέργειες που θα δυσχεραίνουν το κλίμα και θα θέτουν εμπόδια στις συνομιλίες.

- Σε περίπτωση που υπάρξει μια κλιμάκωση της έντασης, πώς θα αντιδράσει η κυβέρνηση των ΗΠΑ;

- Ελπίζουμε να αποφύγουμε την κλιμάκωση και θα κάνουμε ότι είναι δυνατόν για να την αποτρέψουμε. Είναι δύσκολο να πούμε τι θα γίνει. Η Τουρκία είναι σημαντικός εταίρος των ΗΠΑ, είναι επίσης εταίρος και χωρών όπως η Γαλλία και η Ιταλία. Είμαστε όλοι μέρος της Νατοϊκής συμμαχίας. Στόχος μας επαναλαμβάνω είναι να αποφύγουμε την ένταση και να αφήσουμε τις συνομιλίες να συνεχιστούν.

- Θα εισηγείστο ως αμερικανική κυβέρνηση να σταματήσει η Κυπριακή Δημοκρατία τις έρευνες για υδρογονάνθρακες μέχρι να βρεθεί συνολική λύση στο κυπριακό πρόβλημα;

- Δεν είναι ο ρόλος της αμερικανικής κυβέρνησης να πει στην Κυπριακή Δημοκρατία τί πρέπει ή τί δεν πρέπει να κάνει. Επαναλαμβάνω ότι απλά τώρα γίνονται έρευνες. Πολλά θα εξαρτηθούν από το τί ποσότητες θα ανευρεθούν, αλλά και από τις οικονομικές και εμπορικές συνθήκες που θα επικρατούν όταν θα έρθει η ώρα για την εκμετάλλευση.

- Επομένως, νομίζετε οι Κύπριοι και ιδιαίτερα οι Ε/κ έχουν δώσει μεγάλη έμφαση στην ανεύρεση φυσικού αερίου;

- Ελπίζουμε να ανευρεθούν ποσότητες, αλλά αυτό που θέλω να τονίσω είναι πως ακόμα και αν ανευρεθούν ποσότητες οι εταιρείες ίσως να μην μπορούν να τις εκμεταλλευτούν αμέσως, αφού εξαρτάται και από άλλους παράγοντες όπως οι τιμές του φυσικού αερίου, η εγχώρια κατανάλωση κτλ.

- Δηλαδή είμαστε ακόμα σε θεωρητικό επίπεδο;

- Ναι, είσαστε. Είναι πρόωρο να πούμε κάτι χωρίς να έχουμε μπροστά μας κάποια στοιχεία. Ακόμα και αν υπάρξουν ανακαλύψεις σημαντικών ποσοτήτων η διαδικασία εκμετάλλευσης μπορεί να πάρει κάποια χρόνια. Για κάποιες εταιρείες, ο βραχυπρόθεσμος σχεδιασμός μπορεί να είναι 25 με 30 χρόνια.

- Είναι επομένως σημαντικό να είμαστε προσηλωμένοι στην εξεύρεση πολιτικής συμφωνίας για το κυπριακό;

- Αν βρείτε μια πολιτική συμφωνία τότε όλα αυτά τα θέματα θα επιλυθούν. Και εδώ πιστεύω η πολιτική διαδικασία είναι σημαντική. Η διαδικασία επίλυσης του κυπριακού δεν πρέπει να εξαρτάται από τις ποσότητες υδρογονανθράκων που αναμένεται να ανευρεθούν στην κυπριακή ΑΟΖ ή όχι. Και επαναλαμβάνω: Άλλο έρευνες για εντοπισμό υδρογονανθράκων και άλλο ανακάλυψη.

- Σε περίπτωση επίλυσης του κυπριακού προβλήματος η αμερικανική κυβέρνηση θα ήθελε το κυπριακό φυσικό αέριο (αν ανευρεθεί) να διοχετεύεται μέσω Τουρκίας, μέσω του αγωγού ανατολικής Μεσογείου, μέσω Αιγύπτου, ή όλων των πιο πάνω επιλογών;

- Η θέση μας είναι πως η Ευρώπη θα πρέπει να διαφοροποιήσει τις ενεργειακές της πηγές. Όμως, οι εταιρείες θα αποφασίσουν ποιος θα είναι οικονομικά και εμπορικά εφικτός τρόπος για διοχέτευση του κυπριακού φυσικού αερίου. Και εδώ εισέρχεται και ο παράγοντας Τουρκία. Ένα από τα πιο σημαντικά οφέλη της επίλυσης του κυπριακού προβλήματος είναι η δυνατότητα της Τουρκίας να επωφεληθεί από την ανεύρεση φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο. Ένας από τους πιο βιώσιμους εμπορικούς τρόπους διοχέτευσης του κυπριακού φυσικού αερίου είναι μέσω Τουρκίας.

- Μπορούμε όμως ως Ε/κ να εμπιστευόμαστε την Τουρκία;

- Η Τουρκία θα επωφεληθεί από τη διαφοροποίηση των ενεργειακών της πηγών αλλά και η Κύπρος θα επωφεληθεί αφού θα μπορεί να διοχετεύει το φυσικό της αέριο σε μια μεγάλη αγορά. Δεν είναι θέμα εμπιστοσύνης, είναι εμπορική συναλλαγή. Οι επιχειρηματικοί δεσμοί είναι πιο δυνατοί από τους πολιτικούς. Η ενεργειακή πολιτική είναι ριζωμένη στα επιχειρηματικά συμφέροντα. Δέστε το παράδειγμα της Τουρκίας με τη Ρωσία και το Ισραήλ.

- Η αμερικανική κυβέρνηση επανειλημμένα υποστηρίζει πως τα έσοδα από το φυσικό αέριο θα πρέπει να κατανεμηθούν ακριβοδίκαια μεταξύ των δυο κοινοτήτων. Τι θα συμβεί αν δεν υπάρξει λύση του κυπριακού και οι εταιρείες είναι έτοιμες για εκμετάλλευση;

- Δεν μπορώ να απαντήσω στο θεωρητικό αυτό ερώτημα καθώς οι συνομιλίες βρίσκονται σε εξέλιξη. Ελπίζουμε και θέλουμε να υπάρξει λύση. Σε τέτοια περίπτωση, όλοι οι Κύπριοι θα επωφεληθούν από την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων.

Θα βοηθήσουμε οικονομικά αν λυθεί το κυπριακό

- Θα μπορέσει κ. Ντόχερτυ η αμερικανική κυβέρνηση να βοηθήσει οικονομικά την Κύπρο σε περίπτωση επίλυσης του προβλήματος και πως;

- Είμαστε θετικοί σε αυτό το σενάριο. Τα τελευταία 43 χρόνια οι ΗΠΑ έχουν δαπανήσει 500 εκ. δολάρια σε δικοινοτικά έργα και προγράμματα. Όμως σε περίπτωση επίλυσης του προβλήματος θα πρέπει να γνωρίζουμε τι ακριβώς κεφάλαια χρειάζονται και μετά θα αποφασίσουμε. Το τι μπορώ να δηλώσω βασιζόμενη σε συζητήσεις που έχω με αμερικανικές εταιρείες είναι πως θα βοηθήσουν στη δημιουργία νέων και πιο σύγχρονων υποδομών. Όταν έρθει η ώρα της πολιτικής συμφωνίας και γνωρίζουμε τί χρειάζεται θα ζητήσουμε από την αμερικανική κυβέρνηση και το Κογκρέσο τα ανάλογα ποσά.

- Το κυπριακό πρόβλημα είναι πέραν του μισού αιώνα. Νομίζετε πως πρέπει να υπάρξει κατάληξη σε αυτό το πρόβλημα;

- Νομίζω ότι όσο προχωρούν τα χρόνια η εξεύρεση λύσης γίνεται όλο και πιο δύσκολη. Υπάρχουν απρόβλεπτοι παράγοντες. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε στο μέλλον ποιοι θα είναι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Από την πλευρά τη δική μου πιστεύω πως έγινε θετική πρόοδος και πρέπει οι δύο πλευρές να εκμεταλλευτούν το γεγονός αυτό.

- Επομένως θεωρείτε πως αν δεν υπάρξει συμφωνία ούτε και σε αυτή την προσπάθεια, είναι η τελευταία ευκαιρία επίλυσης του προβλήματος στη βάση Ομοσπονδίας;

- Δεν γνωρίζω τι θα φέρει το μέλλον αλλά πιστεύω πως είναι εφικτή η συμφωνία το επόμενο διάστημα. Είναι καλύτερα να δουλεύουμε πάνω στο τι γνωρίζουμε σήμερα παρά να προσπαθούμε να αναμένουμε και να κάνουμε υπολογισμούς με βάση το άγνωστο. Μπορεί να γίνουν καλύτερα τα πράγματα μπορεί όμως να γίνουν και χειρότερα απ’ ότι είναι σήμερα.

- Επειδή στην Κύπρο έχουμε την τάση να κοιτάζουμε το κυπριακό πρόβλημα σε απομόνωση με τα διάφορα περιφερειακά προβλήματα, νομίζετε ότι αυτή είναι η σωστή μεθοδολογία ή χρειάζεται να βλέπουμε την μεγαλύτερη εικόνα του προβλήματος;

- Είμαι στην Κύπρο περίπου 20 μήνες. Πηγαίνω και στις δυο πλευρές του νησιού. Δυστυχώς, οι άνθρωποι και στις δυο κοινότητες κοιτάζουν το παρελθόν. Το τι εύχομαι είναι να υπάρχουν περισσότερα άτομα που να κοιτάζουν το μέλλον παρά το παρελθόν. Αν η Κύπρος επανενωθεί τότε μπορεί να γίνει η Νορβηγία της ανατολικής Μεσογείου ή η Σιγκαπούρη. Η Κύπρος θα μπορέσει να είναι ένα λαμπρό αστέρι στην ανατολική Μεσόγειο. Έχετε ένα υψηλό επίπεδο ανάπτυξης υπηρεσιών και παράλληλα έχετε αναπτυχθεί ως ένα σημαντικό νομικό και χρηματοπιστωτικό κέντρο. Υπάρχει ένα εξαιρετικά ικανό εργατικό δυναμικό και στις δυο πλευρές του νησιού. Αν μπορούσαμε να δημιουργήσουμε ένα ιδανικό επιχειρηματικό κέντρο στην περιοχή αυτό θα ήταν η Κύπρος.
Πηγή: Εφημερίδα Αλήθεια της Κύπρου