Το Πακιστάν καταφύγιο των Ταλιμπάν

Το Πακιστάν χρησιμοποιείται ως βάση για τις επιθέσεις τους εναντίον της Δυτικής Συμμαχίας στο Αφγανιστάν
Τη στιγμή που μη επανδρωμένα αεροσκάφη της CIA σφυροκοπούν θέσεις της Αλ Κάιντα στις ημιαυτόνομες ορεινές περιοχές του δυτικού Πακιστάν, Αμερικανοί αξιωματούχοι εκφράζουν όλο και πιο έντονες ανησυχίες για τα ασφαλή καταφύγια που βρίσκουν οι Ισλαμιστές αντάρτες σε πιο κεντρικές περιοχές της χώρας. Ιδιαίτερο πρόβλημα φαίνεται να υπάρχει στην πόλη Κουέτα, η οποία χρησιμοποιείται ως κέντρο επιχειρήσεων των Ταλιμπάν για τις επιθέσεις τους εναντίον της Δυτικής Συμμαχίας στο...Αφγανιστάν.
Η δράση των Ταλιμπάν στην Κουέτα διαφέρει από εκείνη στις ορεινές περιοχές, οι οποίες μέχρι στιγμής βρίσκονται στο επίκεντρο της προσοχής των Αμερικανών. Ωστόσο, ανώτατοι αξιωματούχοι της αμερικανικής αντικατασκοπείας προειδοποιούν ότι η αποστολή ενισχύσεων 30.000 στρατιωτών στο Αφγανιστάν πιθανόν να αποδειχθεί μάταια αν δεν συλληφθούν ή σκοτωθούν οι ηγέτες των Ταλιμπάν στην Κουέτα και δεν κοπούν οι οδοί ανεφοδιασμού που έχουν στήσει με το Αφγανιστάν.
Από την Κουέτα, ηγετικά στελέχη των Ταλιμπάν όπως ο μονόφθαλμος κληρικός Μουλά Μοχάμεντ Ομάρ, καθοδηγούν τους οπλαρχηγούς τους στο νότιο Αφγανιστάν, μαζεύουν χρήματα από εύπορους δωρητές του Περσικού Κόλπου και διοχετεύουν όπλα και πολεμιστές στα πεδία των μαχών. Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από τα στοιχεία που έχουν στη διάθεσή τους αξιωματούχοι της κυβέρνησης Ομπάμα.

Σε καταυλισμούς προσφύγων
«Οταν δεν μπορείς να φτάσεις στην ηγεσία τους, τότε τα πράγματα δυσκολεύουν αρκετά», τονίζει ο στρατηγός Νταν Μακνίλ, διοικητής των αμερικανικών δυνάμεων στο Αφγανιστάν έως πρόσφατα, που μόλις συνταξιοδοτήθηκε. Η ηγεσία των Ταλιμπάν χρησιμοποιεί την Κουέτα εδώ και αρκετά χρόνια. Εντούτοις, η κλιμάκωση της βίας στο Νότιο Αφγανιστάν τον τελευταίο καιρό καταδεικνύει ότι η ροή όπλων, χρημάτων και μαχητών από την πόλη έχει αυξηθεί.
Η Κουέτα είναι η πρωτεύουσα της επαρχίας Μπαλουτσιστάν, η οποία συνορεύει με το νότιο Αφγανιστάν, όπου διεξάγονται και οι πιο σφοδρές μάχες του πολέμου. Η αμερικανική αντικατασκοπεία πιστεύει ότι η ηγετική ομάδα των Ταλιμπάν –12 περίπου άτομα– κρύβεται είτε στους καταυλισμούς Αφγανών προσφύγων που βρίσκονται στην πόλη, ή σε κάποια από τις αφγανικές συνοικίες της. Υποπτεύονται μάλιστα ότι εδώ και καιρό οι δυνάμεις ασφαλείας του Πακιστάν δεν ασχολούνται με τη σύλληψη αυτών των ενόπλων που βρίσκονται στην Κουέτα. Οι πηγές μας επιθυμούν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους λόγω της ευαισθησίας που παρουσιάζει το ζήτημα.
Πρώην αξιωματούχος των μυστικών υπηρεσιών όμως, με μακρόχρονη θητεία στο Αφγανιστάν, παρομοιάζει την κατάσταση που επικρατεί, με εκείνη που αντιμετώπισαν οι Αμερικανοί στο Βιετνάμ, όταν οι αντάρτες έβρισκαν ασφαλές καταφύγιο και αποθέματα οπλισμού στη γειτονική Καμπότζη. Εδώ και ένα χρόνο, όλες οι προσπάθειες των Αμερικανών επικεντρώνονται στην άσκηση πίεσης προς την κυβέρνηση του Ισλαμαμπάντ, ώστε να ενεργοποιηθεί στη μάχη εναντίον της Αλ Κάιντα και των Ταλιμπάν στη μεθόριο με το Αφγανιστάν, εκτιμώντας ότι εκεί εντοπίζεται ο μεγάλος κίνδυνος για τις αμερικανικές δυνάμεις.
Οι στρατηγοί του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν παραπονούνται εδώ και καιρό ότι το κέντρο επιχειρήσεων των Ταλιμπάν είναι διαφορετικό από εκείνο της Αλ Κάιντα και βρίσκεται στο νότιο Πακιστάν, ενώ οι δυνάμεις ασφαλείας του Ισλαμαμπάντ κωλυσιεργούν. Οι Πακιστανοί αντιτείνουν ότι δεν έχουν αρκετές πληροφορίες για να εντοπίσουν την ακριβή θέση των Ταλιμπάν στην Κουέτα, ισχυρισμό τον οποίο κάποιοι Αμερικανοί αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό.
«Εχει σημειωθεί κάποια πρόοδος εναντίον της Αλ Κάιντα στις μεθοριακές περιοχές του Βορειοδυτικού Πακιστάν, αλλά δεν βλέπουμε να γίνεται και ταυτόχρονος πόλεμος –όπως θα έπρεπε– εναντίον του Ανώτατου Συμβουλίου των Ταλιμπάν στην Κουέτα», υπογραμμίζει ανώτατος αξιωματούχος της κυβέρνησης Ομπάμα.

Η αμυντική βοήθεια
Η Χίλαρι Κλίντον έχει πάντως προειδοποιήσει ότι θα διακοπεί η αμυντική βοήθεια προς το Πακιστάν αν η χώρα δεν δείξει τη δέουσα αποφασιστικότητα στην καταστολή όλων των ένοπλων ισλαμικών ομάδων που δρουν στην επικράτειά της.
Σε πρόσφατη συνέντευξή του, ο πρέσβης του Πακιστάν στις ΗΠΑ, είχε πει ότι η χώρα του «θα εκμεταλλευθεί ό,τι πληροφορίες έχει σχετικά με την παρουσία μελών της Αλ Κάιντα στο έδαφός της». Προσέθεσε όμως ότι «το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι σπανίως έχουμε αρκετές πληροφορίες για να κινηθούμε εναντίον συγκεκριμένων στόχων της οργάνωσης. Η περιοχή [της Κουέτα] είναι χάος». Κάποιοι Αμερικανοί αξιωματούχοι συμμερίζονται τα πακιστανικά επιχειρήματα. Η επαρχία Μπαλουτσιστάν ανέκαθεν ήταν εχθρική απέναντι στην κυβέρνηση του Ισλαμαμπάντ και η περικύκλωση των Ταλιμπάν καθίσταται έτσι ιδιαίτερα περίπλοκη. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμη και οι πράκτορες των πακιστανικών μυστικών υπηρεσιών δυσκολεύονται να δημιουργήσουν δίκτυα συνδέσμων που θα τους βοηθήσουν στην Κουέτα. Την περασμένη εβδομάδα, οι αρχές έκλεισαν όλες τις διόδους προς και από την πόλη, σε μία προσπάθεια να συλλάβουν τους απαγωγείς Αμερικανού υπαλλήλου των Ηνωμένων Εθνών. Υπό αυτές τις συνθήκες αναμενόταν με μεγάλο ενδιαφέρον η πρώτη επίσκεψη του ειδικού απεσταλμένου των ΗΠΑ, Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, στην περιοχή.

Διαφωνίες στρατηγών
Οι Αμερικανοί στρατηγοί διαφωνούν για την έκταση της επιρροής της ηγεσίας των Ταλιμπάν στους οπλαρχηγούς τους που μάχονται στο Αφγανιστάν. Για τον υποστράτηγο ε.α. Ντέιβιντ Μπάρνο, ο οποίος εργάζεται ως σύμβουλος του στρατηγού Πετρέους, στην Κουέτα «βρίσκονται οι πνευματικοί και ιδεολογικοί ταγοί του κινήματος των Ταλιμπάν». Για τον διοικητή των αμερικανικών δυνάμεων στο Αφγανιστάν όμως, στρατηγό Ντέιβιντ Μακίρναν «η ιδέα ότι οι αντάρτες δέχονται σαφείς διαταγές από τους ηγέτες τους στο Πακιστάν θα προϋπέθετε ένα επίπεδο επιχειρησιακής και στρατηγικής οργάνωσης που απλούστατα δεν έχουν επιτύχει ακόμη οι Ταλιμπάν».
Ακόμη και αν ισχύει αυτό όμως, ελάχιστοι θα διαφωνούσαν ότι η αποδυνάμωση της ηγεσίας των Ταλιμπάν στο Πακιστάν, σε συνδυασμό με τις αναμενόμενες νίκες στο πεδίο της μάχης που θα επιτύχουν οι 30.000 επιπλέον Αμερικανοί στρατιώτες που θα σταλούν τους επόμενους μήνες στο Αφγανιστάν, θα μπορούσε να αλλάξει τη δυναμική του πολέμου. Τέλος, η εξόντωση των σκληροπυρηνικών ιερέων στην Κουέτα, θα άνοιγε τον δρόμο για πολιτικές διαπραγματεύσεις με πιο μετριοπαθή στοιχεία των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν.