30/4/14

Έφυγε από τη ζωή η Γιαγιά του Πόντου, η Σάνο Χάλο, σε ηλικία 105 ετών

Έφυγε από τη ζωή η Γιαγιά του Πόντου, η Σάνο Χάλο, σε ηλικία 105 ετών
Η Αρχόντισσα του Πόντου, η Γιαγιά όλων των Ποντίων, όπως την αποκαλούσαν οι απανταχού Πόντιοι, η Σάνο Χάλο (Ευθυμία Βαρυτιμίδου του Χαραλάμπους, σύζυγος Αβραάμ Χάλο) έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 105 ετών.

Σύμφωνα με ανακοίνωση της Παμποντιακής Ομοσπονδίας ΗΠΑ και Καναδά, «υπήρξε μια εξέχουσα προσωπικότητα, ένας ζωντανός θρύλος μαχητικότητας και κουράγιου, μια γυναίκα με όραμα και πίστη».

Όπως τονίζεται, «η Σάνο Χάλο με την προσωπική της μαρτυρία για τα πάθη που είχε υποστεί πριν 90 χρόνια στη γενέτειρα της, στον Πόντο, όπως αυτές καταγράφηκαν από τη κόρη της, Θία Χάλο (Thea Halo) στο βιβλίο «Not Even My Name» (“Ούτε Καν το Όνομα Μου”), πρόβαλε σε όλο τον κόσμο το μείζον εθνικό ζήτημα της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου και της Μικράς Ασίας και γενικότερα όλων των χριστιανικών λαών της τότε παραπαίουσας Οθωμανικής αυτοκρατορίας».

Το βιβλίο εξιστορεί τη δραματική πορεία θανάτου από τον Πόντο μέχρι τον Λίβανο της δεκάχρονης τότε Σάνο, κατά την οποία ξεκληρίστηκε όλη η οικογένειά της και την συνταρακτική αναζήτηση των πατρογονικών της εστιών εβδομήντα χρόνια μετά ώστε να ανακαλύψει την εθνική της ταυτότητα και το οικογενειακό της όνομα μέσα από κάποιες θολές παιδικές αναμνήσεις.

Η Παμποντιακή Ομοσπονδία αναφέρει ότι «η Σάνο Χάλο ήθελε με “θείο” πείσμα, όχι απλά να μην ξεχάσει, αλλά πολύ περισσότερο να αυτοπροσδιοριστεί εθνικά, κοινωνικά και ιστορικά. Και το πέτυχε μέσα από την ενδελεχή αναζήτηση της κόρης της Θία. Η Γιαγιά του Πόντου έμαθε επιτέλους το πραγματικό της όνομα, έμαθε ποια είναι. Δεν έκανε το χατίρι των γενοκτόνων της. Επέζησε, κράτησε σαν φυλακτό τις θύμησες, τις διηγήθηκε και τις κατέγραφε με την πένα της κόρης της και δίδαξε την οικουμένη το ανείπωτο δράμα των Ελλήνων του Πόντου, των χριστιανών της Μικράς Ασίας. Η Σάνο Χάλο υπήρξε αναμφισβήτητα μια θρυλική μορφή του Ελληνισμού (ίσως τη μεγαλύτερη του απόδημου Ελληνισμού), ένα τεράστιο εθνικό κεφάλαιο της Ομογένειας μας, που δυστυχώς δεν έχει μελετηθεί σοβαρά και δεν έχει αξιοποιηθεί κατάλληλα ακόμη. Ο αδυσώπητος χρόνος προσπερνούσε την υπεραιωνόβια Γιαγιά του Πόντου, όχι απλά με κατανόηση αλλά, με βαθύ σεβασμό γιατί γνώριζε ότι η παρουσία της και το μήνυμά της αποτελούν πολύτιμες διαχρονικές αξίες που συμβάλλουν στη διαμόρφωση μιας οικουμενικής συνείδησης για σεβασμό στην ανθρώπινη ύπαρξη και τις αξίες της».

Στην ανακοίνωση σημειώνεται επίσης ότι «σε μια συμβολική καμπή της ιστορίας της Γιαγιάς το Πόντου, στα εκατοστά γενέθλιά της, αποφάσισαν φίλοι και συγγενείς της, εκφράζοντας τον πόθο της ίδιας, να εορτάσουν την 9η Μαΐου του 2009 τα εκατοστά γενέθλια της στη Μονή της Παναγίας Σουμελά στο Νιου Τζέρσεϊ των ΗΠΑ.

Τέλος, επισημαίνεται ότι «ήταν ημέρα Πέμπτη, 12η Ιουνίου 2009 στις 1:00 μμ στο Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη, όπου οι κυρίες Σάνο και Θία Χάλο ορκίστηκαν ενώπιον της Γενικής Προξένου Άγης Μπαλτά και τους απονεμήθηκε τιμητικά η ελληνική υπηκοότητα. Η τακτοποίηση της πολιτογράφησης των δύο κυριών, της μητέρας και κόρης, αποτελούσε διακαή πόθο και των δύο και βέβαια πάγιο αίτημα των Ποντίων της Αμερικής. Η απόδοση επιτέλους της ελληνικής ιθαγένειας σε δύο γυναίκες που, όχι απλά είναι Ελληνίδες, αλλά προέβαλαν τις αξίες και τα πάθη του Ποντιακού Ελληνισμού σε όλη την ανθρωπότητα, ήταν επιβεβλημένη για την ελληνική πολιτεία και χρέος για τους Ποντίους της Αμερικής να απαιτούν κάτι τέτοιο».

ΠΗΓΗ: ΠΑΝΙΚΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ, ANA-MPA – Φωτογραφία ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΝΑΓΟΣ

Έφυγε από τη ζωή η Sano Halo (Eυθυμία Βαρυτιμιάδου)
Έφυγε από τη ζωή η Sano Halo (Eυθυμία Βαρυτιμιάδου)
Έφυγε από τη ζωή η Sano Halo (Eυθυμία Βαρυτιμιάδου)
Πέθανε στα 105 της χρόνια η Eυθυμία Βαρυτιμιάδου (Sano Halo), ένα από τα χιλιάδες παιδιά που χάθηκαν κατά τη διάρκεια της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Ανατολής κατά τις πορείες θανάτου που οργάνωσαν οι κεμαλικοί κατά τη δεύτερη φάση της Γενοκτονίας.

Sano Halo: "Οι Τούρκοι μου οφείλουν μία συγνώμη"

“Οι Τούρκοι μου οφείλουν μια πολύ μεγάλη, πραγματικά μεγάλη συγγνώμη. Ούτε καν μια μικρή συγγνώμη, αλλά μια μεγάλη συγγνώμη, που πήραν μακριά μου όλους όσους αγαπούσα. Ότι είχα. Είχαμε τη γη μας, τα ζώα μας, τις αγελάδες μας, τις κότες μας, είχαμε τις δουλειές μας, και όμως μας έκαναν να πεθάνουμε στο δρόμο. Αυτό που έκαναν ήταν θηριώδες, να καταστρέψουν οικογένειες και περιουσίες. Δεν θα μπορούσα ποτέ μου να ξεχάσω. Θέλω να θυμάμαι την οικογένειά μου. Αλλιώς θα ήταν Σα να ξεχνούσα τους ανθρώπους μου. Δε θα το κάνω ποτέ αυτό.”
e-Pontos 

SANO (Ευθυμία) HALO: Η δική μας Άννα Φρανκ
013__Mε σεμνή τιμητική εκδήλωση, που διοργάνωσε η Διεθνής Συνομοσπονδία Ποντίων Ελλήνων (ΔιΣυΠΕ) στο RG   του ξενοδοχείου Caravel των Αθηνών, ολοκληρώθηκε η επίσκεψη στην Ελλάδα της 100χρονης Eυθυμίας Βαρυτιμιάδου (Sano Halo) και της κόρης της συγγραφέως Thea Halo.
789__
 Αφορμή ήταν η απόδοση της ελληνικής υπηκοότητας στις δύο αυτές γυναίκες από την ελληνική πολιτεία..
Η Eυθυμία Βαρυτιμιάδου (Sano Halo) ήταν ένα από τα χιλιάδες παιδιά που χάθηκαν κατά τη διάρκεια της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Ανατολής κατά τις πορείες θανάτους που οργάνωσαν οι κεμαλικοί κατά τη δεύτερη φάση της Γενοκτονίας. Βρέθηκε στο Κουρδιστάν και από ‘κει στο Λίβανο, απ’ όπου μετέβη με μυθιστορηματικό τρόπο στην Αμερική. Χάρη στις προσπάθειες της κόρης της Thea Halo κατάφερε να ξετυλίξει το κουβάρι της προσωπικής ιστορίας και να ανακαλύψει το χωριό τους Άγιο Αντώνιο της Κερασούντας. Ήταν ένα από τα εκατοντάδες χωριά που οι τσέτες του Τοπάλ Οσμάν ισοπέδωσαν κατόπιν κεντρικών οδηγιών για να χαθούν τα ρωμαίικα ίχνη στην περιοχή του Πόντου. Τα ίχνη όμως αυτά είναι ακόμα ορατά και ζωντανά πάνω στους ανθρώπους που επιβίωσαν από τη Γενοκτονία και από τα παιδιά τους και τα εγγόνιο τους που αρνούνται να ξεχάσουν.

Το ταξίδι επισφράγησε το αίσιο πέρας των προσπαθειών των ποντιακών οργανώσεων να αποδοθεί από το ελληνικό κράτος η ιθαγένεια στις δύο αυτές Ελληνίδες.
Στην επίσκεψή τους στον πρόεδρο της Βουλής, ο Δ. Σιούφας αναφέρθηκε στη μητέρα Halo που διατήρησε άσβεστη τη μνήμη όλες αυτές τις δεκαετίες που πέρασαν από τότε και τόνισε τη  σημασία του έργου της   Thea Halo. Κατά την αντιφώνησή του ο πρόεδρος της ΔιΣυΠΕ Δ. Τομπουλίδης ευχαρίστησε την ελληνική πολιτεία που αποδέχτηκε το αίτημα των ποντιακών οργανώσεων.
P1050236_1__Με την  εκδήλωση της 17ης Σεπτεμβρίου ολοκληρώθηκε η επίσκεψη και έγιναν οι αποτιμήσεις.  Από πλευράς επισήμων παραβρέθηκαν ο υφυπουργός Εξωτερικών Θ. Κασσίμης, ο αντιδήμαρχος του Δήμου Αθηναίων Χρ. Ακριτίδης και ο τ. πρόεδρος της Βουλής Απ. Κακλαμάνης.
 Στην εκδήλωση μίλησαν ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Ποντιακής Συνομοσπονδίας Δ. Τομπουλίδης και η συγγραφέας Thea Halo.
0010__
[2001. Στο χωριό Άγιος Αντώνιος το Κιλκίς, με μια συγχωριανή της. Χωρίστηκαν μικρά παιδιά, κατά την εποχή της Γενοκτονίας, και ξαναβρέθηκαν 80 χρόνια αργότερα. ]
———————————————————————————–

Στη συνέχεια δημοσιεύεται ένα δικό μου κείμενο, καθώς και μια ανταπόκριση του Γρ. Κεσίσογλου από την εφημερίδα “Ανατολή” των Κωνσταντινουπολιτών.
SANO-ΕΥΘΥΜΙΑ  HALO“ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΜΟΥ ΟΦΕΙΛΟΥΝ ΜΙΑ ΣΥΓΝΩΜΗ”
 Του  ΒΛΑΣΗ ΑΓΤΖΙΔΗ[1]
 “Οι Τούρκοι μου οφείλουν μια πολύ μεγάλη, πραγματικά μεγάλη συγγνώμη . Ούτε καν μια μικρή συγγνώμη, αλλά μια μεγάλη συγγνώμη, που πήραν μακριά μου όλους όσους αγαπούσα. Ότι είχα. Είχαμε τη γη μας, τα ζώα μας, τις αγελάδες μας, τις κότες μας, είχαμε τις δουλειές μας, και όμως μας έκαναν να πεθάνουμε στο δρόμο. Αυτό που έκαναν ήταν θηριώδες, να καταστρέψουν οικογένειες και περιουσίες. Δεν θα μπορούσα ποτέ μου να ξεχάσω. Θέλω να θυμάμαι την οικογένειά μου. Αλλιώς θα ήταν Σα να ξεχνούσα τους ανθρώπους μου. Δε θα το κάνω ποτέ αυτό.” Αυτά είχε δηλώσει το 2001 η Sano Halo σε μια συνέντευξή της στο περιοδικό “Πανσέληνος”.
           Η 100χρονη σήμερα Sano -Ευθυμία ήταν το ελληνικό της όνομα- είναι η μόνη που επέζησε από την οικογένειά της που εκτοπίστηκε από τον Άγιο Αντώνιο της Κερασούντας στο εσωτερικό της Ανατολίας. Δεκάχρονο κορίτσι βρέθηκε ολομόναχο στο Χαλέπι της Συρίας, όπου την περίθαλψε μια οικογένεια Ασσυρίων. Παντρεύτηκε έναν Ασσύριο, με τον οποίο μετανάστευσε στην Αμερική το 1925.
           Η τραγική της ιστορία έγινε γνωστή με το βιβλίο “Not even my name” και υπότιτλο “From a death march in Turkey to a new home in America. A young girl’s true story of genocide and survival.” (“Ούτε  καν το όνομά μου. Από την πορεία θανάτου στην Τουρκία σε ένα νέο σπίτι στην Αμερική. Η αληθινή ιστορία της Γενοκτονίας και της επιβίωσης  ενός μικρού κοριτσιού.) Το βιβλίο γράφτηκε από την κόρη της Thea Halo, εκδόθηκε το 2000 από ένα μεγάλο εκδοτικό οίκο των ΗΠΑ και έγινε σύντομα μπέστ σέλερ. Ήδη ετοιμάζεται η δεύτερη έκδοση. Η δημοσιογράφος Όλγα Τσαντήλα έγραψε τα εξής για το βιβλίο και τη συγγραφέα: “Η ιστορία της 90χρονης σήμερα Sano Halo θα παρέμενε άγνωστη, αν δεν αποφάσιζε η ζωγράφος Thea να τη γράψει και να επιτύχει την έκδοσή του από τον εκδοτικό κολοσό των ΗΠΑ “Picador”  της St. Martins Press. Το βιβλίο έγινε μπεστ σέλερ, πήρε εξαιρετικές κριτικές, επιστολές συμπεράστασης και ορισμένες διαμαρτυρίες. Η συγγραφέας και η μητέρα της αγκαλιάστηκαν με θέρμη από τον κόσμο και άρχισαν να δίνουν ομιλίες και διαλέξεις, ενώ ο κυβερνήτης της Νέας Υόρκης βράβευσε τη Sano Halo για το κουράγιο της και το όραμά της.” 
Η έκδοση του συγκεκριμένου βιβλίου έχει εξαιρετική σημασία. Καταρχάς, λόγω της λογοτεχνικής πληρότητας. Επιπλέον, για πρώτη φορά στην Αμερική μια έκδοση, που δεν προέρχεται από τους κύκλους της ελληνοαμερικανικής κοινότητας, μίλησε ανοιχτά για την πολιτική γενοκτονιών που ακολούθησαν οι τουρκικές κυβερνήσεις. Παρότι αναφέρεται κυρίως στη γενοκτονία του ποντιακού ελληνισμού, εντούτοις έχει εκτεταμένες αναφορές για τη γενοκτονία του συνόλου των χριστιανικών πληθυσμών της Μικράς Ασίας και της Ανατολίας.
534534__          Η ελληνική έκδοση κυκλοφόρησε το 2000 από τις εκδόσεις Γκοβόστη. Ο τίτλος του βιβλίου είναι “Ούτε το όνομά μου” και υπότιτλο: “Γενοκτονία και επιβίωση. Μια αληθινή ιστορία του Πόντου”. Η μεταφράστρια Μαρίνα Φράγκου, τρίτης γενιάς ελληνοαμερικανίδα, που εκπονεί τη διδακτορική της διατριβή σε θέματα ανθρωπογεωγραφίας υποστηρίζει ότι: “Πρωτεύουσας σημασίας είναι το γεγονός ότι η αγγλική  έκδοση στην Αμερική προηγήθηκε της ελληνικής και μάλιστα από έναν εκδοτικό οίκο κολοσό, όπως είναι η Picador  της St. Martins Press. Αυτό θα πρέπει να συνεκτιμηθεί με το γεγονός ότι οι εκδόσεις βιβλίων στις ΗΠΑ από μεγάλους εκδοτικούς οίκους είναι δύσκολες και απαιτούν πολύ περισσότερα πειστήρια απ’ότι οι εκδόσεις στην Ελλάδα. Συνηθίζεται να λέγεται ότι οι αμερικανοί εκδότες δέχονται να ανλάβουν μία έκδοση, μόνο αν ο συγγραφέας έχει άλλο, προηγούμενο, μπεστ σέλερ βιβλίο ή αν πρόκειται για επανέκδοση κλασικών συγγραφέων. Συνεπώς, το ευτυχές αποτέλεσμα είναι ότι το βιβλίο της Halo, προσέγγισε κατευθείαν το μεγάλο αναγνωστικό κοινό και όχι κάποιες περιθωριακές, ακαδημαϊκές ή ομογενειακές ομάδες του πληθυσμού, ενώ για την έκδοσή του  γράφτηκαν κριτικές και δημοσιεύτηκαν παρουσιάσεις στα μεγάλα mainstream ΜΜΕ των ΗΠΑ.”
 Το ενδιαφέρον με την απόδοση  ιθαγένειας στη μητέρα και την κόρη σχετίζεται και με τις αλλαγές στα νεοελληνικά στερεότυπα και την αντίληψη περί σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Οι ποντιακές οργανώσεις, καταθέτοντας το αίτημα για απόδοση της ελληνικής ιθαγένειας, επέλεξαν να μην χρησιμοποιήσουν το αναφαίρετο δικαίωμα πολιτιγράφησης της Sano Halo (Eυθυμίας Βαρυτιμιάδου) που προκύπτει από τη Συνθήκη της Λωζάννης, αλλά να επικαλεστούν τις υπηρεσίες που προσέφερε στην υπόθεση του ελληνισμού και την προώθηση του αιτήματος για διεθνή αναγνώριση της γενοκτονίας. Η αποδοχή των ποντιακών επιχειρήματων από τους πολιτειακούς φορείς αποδεικνύει ότι σε κάποιους ευαίσθητους κύκλους η  ανάγκη για ευρύτερη γνωστοποίηση της Γενοκτονίας είναι σημαντική υπόθεση.
Πάντως η παρουσία της Eυθυμίας Βαρυτιμιάδου (Sano Halo), όπως και η παρουσία στην Ελλάδα εκατοντάδων ομογενών από την πρώην Σοβιετική Ένωση που γεννήθηκαν στον Πόντο και μετά την εφιαλτική πορεία στα γκουλάγκ και στις στέπες της Κεντρικής Ασίας, αποδεικνύει ότι για τον ποντιακό ελληνισμό  τα τραύματα της Γενοκτονίας δεν έχουν ακόμα επουλωθεί.

[1]  Ο Βλάσης Αγτζίδης είναι διδάκτωρ σύγχρονης ιστορίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

P1050238__

[Μετά την απόφαση της πολιτογράφησης, δίνουν τον καθιερωμένο όρκο στο Ελληνικό Προξενείο Νέας Υόρκης ]

Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΠΟΝΤΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΙΜΗΣΕ ΤΗΝ THEA ΚΑΙ SANO HALO

του Γρηγόρη Κεσίσογλου
Στην ατμόσφαιρα της αίθουσας του ξενοδοχείου Αθηνών που έγινε η σεμνή τελετή επικρατούσαν κυρίως δύο συναισθήματα. Από την μία η ικανοποίηση από την εκπλήρωση ενός χρέους. Από την άλλη η αποφασιστικότητα για συνέχιση του αγώνα.
Το απόγευμα της 17ης Σεπτεμβρίου 2009, η Διεθνής Συνομοσπονδία Ποντίων Ελλήνων διοργάνωσε ειδική εκδήλωση επ’ ευκαιρία της εγγραφής στα Δημοτολόγια του Δήμου Αθηναίων της Thea Halo και της μητέρας της Sano Halo.
Η Thea Halo στο βιβλίο της «Ούτε το όνομα μου» κατέγραψε την ζωή της 100χρονης σήμερα μητέρας της, που σε παιδική ηλικία έζησε την τραγωδία του Ελληνισμού του Πόντου. Μέσα από την προσωπική ιστορία της Sano Halo, αναδείχθηκε η υπόθεση της εξόντωσης εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων αλλά επίσης Αρμενίων και Ασσυρίων της Ανατολής, οι οποίοι υπήρξαν τα τραγικά θύματα του νεοτουρκικού καθεστώτος.
Η μεγάλη απήχηση του βιβλίου και η έντονη κινητικότητα της Thea Halo για αναγνώριση της γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου και γενικότερα της Ανατολής, από κοινοβούλια και διεθνείς οργανισμούς, την κατέστησε εμβληματική μορφή αυτού του αγώνα.
Όταν η Thea Halo εξέφρασε την επιθυμία να λάβει η ίδια και η μητέρα της την ελληνική ιθαγένεια, οι φορείς των Ποντίων αγκάλιασαν με θέρμη το αίτημα αυτό, το οποίο θεώρησαν ότι είναι μία υποχρέωση της ελληνικής πολιτείας.
Μετά από επίπονες προσπάθειες, η Ελληνική πολιτεία ικανοποίησε το αίτημα. Πριν από λίγους μήνες μητέρα και κόρη ορκίστηκαν στο Γεν. Προξενείο της Ελλάδας στη Νέα Υόρκη και έλαβαν την ελληνική ιθαγένεια. Η διαδικασία ολοκληρώθηκε τώρα με την εγγραφή τους στο Δημοτολόγιο του Δήμου Αθηναίων.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΟΜΠΟΥΛΙΔΗΣ
Μεγάλη η συμβολή τους στην διατήρηση της συλλογικής μνήμης

Η Διεθνής Συνομοσπονδία Ποντίων Ελλήνων, δια του προέδρου της κ. Δημήτρη Τομπουλίδη ήταν από τους βασικούς φορείς που συνέβαλαν στην απόδοση της ελληνικής ιθαγένειας σε μητέρα και κόρη Halo. Η αίσθηση ικανοποίησης ήταν έκδηλη στα πρόσωπα τόσο του προεδρείου της Συνομοσπονδίας όσο και των άλλων παραγόντων των Ποντιακών φορέων, που παραβρέθηκαν στην τιμητική εκδήλωση.
0025__
Ο πρόεδρος της Συνομοσπονδίας κ. Δημήτρης Τομπουλίδης, στην εναρκτήρια ομιλία του είπε, η Θεία και Σάνο Χάλο ανέδειξαν την ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού, συνέβαλαν στην διατήρηση της μνήμης και όταν η μνήμη παραμένει ζωντανή, τότε όλα είναι δυνατά.
Χαρακτήρισε το έργο «Ούτε το όνομα μου» κατάθεση ψυχής, με το οποίο μητέρα και κόρη Χάλο μπήκαν στην καρδιά του Οικουμενικού Ελληνισμού. Στη συνέχεια ευχαρίστησε ονομαστικά όσους συνέβαλλαν στην απόδοση της ελληνικής ιθαγένειας στις τιμώμενες κυρίες.
Ο Υφυπουργός Εξωτερικών κ. Θεοδ. Κασσίμης, που έλαβε στη συνέχεια τον λόγο, αναφερόμενος στις ισχυρές πολιτισμικές καταβολές της Ρωμιοσύνης, είπε ότι είναι το χαρακτηριστικό του Ρωμιού παρά τις ταλαιπωρίες που έχει υποστεί να αναζητεί τις ρίζες του. Χαρακτήρισε το βιβλίο μία εθνική προσφορά σε όλα τα έθνη που έχουν υποστεί βαρβαρότητες. Ενώ δεν παρέλειψε να σημειώσει ότι το βιβλίο γράφηκε χωρίς ίχνος μίσους προς τους απλούς Τούρκους αλλά με διάθεση να γνωρίσουν οι νεότερες γενιές τα εγκλήματα των προγόνων τους.
Τον δήμαρχο Αθηναίων εκπροσώπησε ο Αντιδήμαρχος κ. Χ. Ακριτίδης, ο οποίος είπε στο πρόσωπο των Θεία και Σάνο Χάλο τιμάται ο Οικουμενικός Ελληνισμός.
Στη συνέχεια την εκδήλωση χαιρέτησε ο κ. Γεώργιος Τσιλφίδης, Αναπληρωτής Πρόεδρος της Παμποντιακής Ομοσπονδίας ΗΠΑ – Καναδά, ο οποίος – όπως διατυπώθηκε από άλλους ομιλητές – ήταν από αυτούς που συνέβαλλαν σημαντικά στην απόδοση της ελληνικής ιθαγένειας στις Χάλο.
Ο κ. Τσιλφίδης είπε ότι η Σάνο Χάλο μέσα από την διήγηση της προσωπικής της μαρτυρίας στην κόρη της Θεία και αυτή μεταφέροντας την αφήγηση στον γραπτό λόγο, και οι δύο επεδίωξαν να αυτοπροσδιοριστούν και να ξαναβρούν την χαμένη ταυτότητα τους.
Χαρακτήρισε ως στιγμή δικαίωσης την πολιτογράφηση τους, η οποία ήταν μία υποχρέωση του κράτους που την εκπλήρωσε. Επίσης σημείωσε ότι η ιστορία της Σάνο Χάλο είναι από αυτές που έχουν καταγραφεί στην πανανθρώπινη συλλογική συνείδηση.
Μετά από τους σύντομους χαιρετισμούς, τον λόγο πήραν διαδοχικά ο Δρ. Αντώνης Παυλίδης και ο διδάκτωρ ιστορίας Βλάσσης Αγτζίδης.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΑΥΛΙΔΗΣ
Σύμβολο αντίστασης στην βαρβαρότητα

Ο κ. Α. Παυλίδης χαρακτήρισε κορυφαία την συμβολή στην αυτογνωσία του Ποντιακού Ελληνισμού, το βιβλίο με την προσωπική μαρτυρία της Σάνο Χάλο. Όπως είπε, με αυτό η Θεία Χάλο δεν διέδωσε μόνο μία προσωπική ιστορία αλλά διέσωσε μία εμβληματική φυσιογνωμία εφάμιλλη με την Άννα Φρανκ, η οποία καταγράφεται στην συλλογική συνείδηση ως σύμβολο αντίστασης στην βαρβαρότητα. Επίσης αναφέρθηκε στην γνωριμία του με την συγγραφέα αλλά και στους διαρκείς αγώνες της για αναγνώριση της γενοκτονίας των Ελλήνων της Ανατολής, από την ακαδημαϊκή κοινότητα.
Ο κ. Παυλίδης αναφέρθηκε στο συνέδριο που έγινε πέρσι στην Θράκη με θέμα «Τρεις γενοκτονίες, μία στρατηγική», όπου η παρουσία της Θεία Χάλο λειτούργησε ως γέφυρα μεταξύ Ποντίων, Αρμενίων και Ασσυρίων.
ΒΛΑΣΣΗΣ ΑΓΤΖΙΔΗΣ
Αγώνας για να ανατραπεί η πολιτική της λήθης



Μετά στο βήμα ήλθε ο κ. Βλ. Αγτζίδης, ο οποίος τόνισε ότι η Θεία Χάλο δεν εγκλωβίστηκε στις ελλαδικές αγκυλώσεις που περιόρισαν το θέμα της γενοκτονίας σε μία γεωγραφική περιοχή και λειτούργησε διαφορετικά τοποθετώντας το σε ένα γενικότερο επίπεδο των Χριστιανικών λαών της Ανατολής. Αναφέρθηκε στην αποσιώπηση της ιστορικής μνήμης που αφορά τον Ελληνισμό της Ανατολής, από την Ελλαδική ηγεσία. Την δεκαετία του ’80 με τις ενέργειες των Ποντιακών οργανώσεων, άρχισαν να δημιουργούνται ρωγμές στην συστηματική προσπάθεια επιβολής της λήθης. Η απόδοση της ελληνικής ιθαγένειας στις Σάνο και Θέα Χάλο, από την ελληνική πολιτεία είναι μία ένδειξη ότι μερίδα των ελλαδικών ελίτ αποδέχεται πλέον συνειδητά την αναγνώριση της γενοκτονίας. Επίσης επέκρινε με δριμύτητα τον αναθεωρητισμό της ιστορικής πραγματικότητας, που επιδιώκεται από κύκλους ακαδημαϊκούς και άλλους. Τόνισε ότι ο αγώνας θα συνεχιστεί μέχρι την ενσωμάτωση της ιστορίας του Ελληνισμού της Ανατολής στην συλλογική μνήμη της κοινωνίας.
ΘΕΙΑ ΧΑΛΟ
Γράφοντας το βιβλίο ανακαλύψαμε την ταυτότητα μας


Ο κύκλος των ομιλητών έκλεισε με την συγγραφέα του βιβλίου κα Θεία Χάλο, η οποία στην αρχή ευχαρίστησε ονομαστικά όσους συνέβαλλαν στην απόδοση της ελληνικής ιθαγένειας. Στην συνέχεια υπενθύμισε την ιστορία της μητέρας της, που δεκάχρονο κορίτσι μαζί με την οικογένεια της εκτοπίστηκε από το χωριό της Άγιο Αντώνιο της Κερασούντας και βρέθηκε στις πορείες θανάτου.
Η κα Θεία Χάλο είπε, όταν ήμουνα παιδί άκουγα ότι είμαστε «Ρουμ», όμως δεν ήξερα τίποτα για την καταγωγή μου. Με την απώλεια της κοινότητας, κυρίως όμως με την απώλεια της γλώσσας, που είναι άμεσες απόρροιες της γενοκτονίας, δεν ξέρεις που ανήκεις. Έτσι, έπρεπε να επινοήσουμε εκ νέου το παρελθόν μας, σημείωσε η κα Χάλο.
Στην συνέχεια μνημόνευσε τα λόγια της μητέρας της, η οποία όταν αφηγείτο την μαρτυρική πορεία της προς το άγνωστο ένιωθε ότι είχε μαζί της τον Θεό. Η κα Θεία Χάλο στην αρχή απέδιδε διάφορα γεγονότα που συνέβησαν στην μητέρα της, στις συμπτώσεις. Ομως όσο μάθαινε περισσότερα, πείσθηκε και η ίδια ότι είχε δίκιο η μητέρα της, πως ήταν προορισμένη να ζήσει για να είναι ο μάρτυρας της γενοκτονίας.
Είπε ότι, όταν υποσχέθηκε στη μητέρα της να την πάει στο σπίτι της στο χωριό, δεν πίστευε και η ίδια ότι συνέβαινε αυτό. Το ταξίδι τους στον Πόντο και η αναζήτηση της χαμένης εστίας, ήταν ένα ουράνιο σημείο κατά την κα Χάλο.
Ένα άλλο στοιχείο του μεγαλείου ψυχής που χαρακτηρίζει την γιαγιά του Πόντου αναδείχθηκε από τα λόγια της Θεία Χάλο. Όπως είπε η μητέρα τους δεν τους μεγάλωσε με μίσος. Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο θα είχε κηλιδωθεί η μνήμη με αυτό το συναίσθημα. Παρ’ ό,τι ήταν παιδί όταν έζησε την τραγωδία του εκτοπισμού ήξερε να διακρίνει μεταξύ λαού και κυβερνώντων, πρόσθεσε η κα Χάλο.
Τελειώνοντας είπε, είμαστε περήφανες που ανήκουμε και επίσημα στην κοινότητα που ανήκουμε και από την οποία αποσπαστήκαμε βίαια. Ολοκλήρωσε την συγκινητική ομιλία της με τα λόγια «…Είμαι Πόντια, είμαι Ελληνίδα».
Όπως είχε αναφέρει η κα Χάλο η μητέρα της τα μόνα ελληνικά που θυμόταν ήταν μία προσευχή: «Πάτερ ημών…». Γι’ αυτό επικράτησε συγκίνηση στην αίθουσα όταν η Σάνο Χάλο ζήτησε να πει την προσευχή πριν την έναρξη του γεύματος. Να σημειώσουμε ότι η Σάνο και η Θεία Χάλο δεν ομιλούν ελληνικά.

ΚΛΙΜΑ ΕΝΟΤΗΤΑΣ
Η ατμόσφαιρα της εκδήλωσης ήταν εξαιρετική και θα λέγαμε οικογενειακή. Παρά τις δοκιμασίες που περνά ο Ποντιακός χώρος, εξαιτίας της εκκρεμότητας που υπάρχει στο νομικό καθεστώς του ιδρύματος που διαχειρίζεται την Μονή Παναγία Σουμελά στο Βέρμιο, στον χώρο της εκδήλωσης επικρατούσε κλίμα ενότητας. Αυτή η ενότητα γύρω από σύμβολα, όπως η Σάνο και Θέα Χάλο, είναι απαραίτητη προϋπόθεση, εκτός των άλλων και για την περιφρούρηση του χώρου του Ποντιακού Ελληνισμού από ξένους παράγοντες που αναζητούν ρήγματα για να εισχωρήσουν στον χώρο του Ελληνισμού της Ανατολής.
Πηγή: Anatoli
0004__0015__
Από την επίσκεψη του 2001 της Σάνο και της Τία στα χωριά όπου εγκαταστάθηκαν οι επιζήσαντες από το χωριό τους Άγιος Αντώνιος Κερασούντας.
Αριστερά στον Άγιο Αντώνιο της Θεσσαλονίκης και
Δεξιά στον Άγιο Αντώνιο του Κιλκίς


1 σχόλιο:

  1. Ναι γιαγιά Eυθυμία... δυστυχώς ο Πρωθυπουργός της Τουρκίας σας "συλλυπήθηκε", μόνο, για τη γενοκτονία... δεν ζήτησε συγνώμη... ίσως πιστεύει ότι δεν έχει ο ίδιος ευθύνη για τα όσα τράβηξαν ανά τους αιώνες οι Έλληνες κι άλλοι λαοί από τους συμπατριώτες του στη Μικρασία κι αλλού...

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.