Νέες «φωτιές» στα Βαλκάνια από την αυτονόμηση της Βοϊβοντίνα

Χρύσα Βιλκενς - Ισοτιμία 21/11/09

Τον δρόμο για την επιστροφή του αυτόνομου καθεστώτος στη Βοϊβοντίνα άνοιξε η σερβική κυβέρνηση, θέτοντας νέα δεδομένα στο καυτό θέμα των μειονοτήτων στα Βαλκάνια.
Η βόρεια επαρχία της Σερβίας, στην οποία κατοικεί πολυπληθής ουγγρική μειονότητα, αναμένεται σύντομα να αποκτήσει τοπική κυβέρνηση και να δημιουργήσει τη δική της αναπτυξιακή τράπεζα. Συμφωνά με τα σερβικά ΜΜΕ, προβλέπεται επίσης να στείλει τους δικούς της περιφερειακούς εκπροσώπους στις Βρυξέλλες και να έχει τη δυνατότητα να υπογράφει διεθνείς συμφωνίες.

Με αυτές τις ρυθμίσεις, η επαρχία αποκτά ξανά το καθεστώς αυτονομίας που της είχε αφαιρέσει πριν από δύο δεκαετίες ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς και ενισχύει τις περιφερειακές εξουσίες που της είχαν δοθεί το 2002 μετά την πτώση του.
Οι νέες ρυθμίσεις, ωστόσο, προβλέπουν πιο περιορισμένη αυτονομία από αυτήν που είχε η Βοϊβοντίνα το 1989, καθώς το τοπικό Κοινοβούλιο δεν θα μπορεί να ψηφίζει νόμους, αλλά μόνο διατάξεις, και ούτε θα μπορεί να διαχειριστεί ανεξάρτητα τους φόρους και τα δημοσιονομικά.

Αυτό σημαίνει ότι η συγκριτικά με την υπόλοιπη Σερβία πιο πλούσια επαρχία στον βορρά θα εξακολουθήσει να εξαρτάται οικονομικά και πολιτικά από το Βελιγράδι. Για τον λόγο αυτό, πολλοί από τους υπερασπιστές της αυτονομίας δήλωσαν δυσαρεστημένοι με αυτές τις ρυθμίσεις και εκφράζουν φόβους ότι θα εξαναγκαστούν το επόμενο διάστημα σε περισσότερους συμβιβασμούς.

Το νομοσχέδιο για την αυτονομία της Βοϊβοντίνα δεν έχει πάρει ακόμα την τελική έγκριση από το σερβικό Κοινοβούλιο. Έντονη αναμένεται να είναι η αντίσταση του λεγόμενου «εθνικιστικού μπλοκ» των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Πολλοί από τους βουλευτές αυτών των παρατάξεων προειδοποιούν ότι θα δημιουργηθεί στη Βοϊβοντίνα ένα «κράτος εν κράτει», το οποίο κάποια στιγμή θα ζητήσει την απόσχιση από τη Σερβία, όπως έγινε και στην περίπτωση του Κοσόβου.

Για κάποιους άλλους η απόφαση για την επιστροφή της αυτονομίας αποτελεί την κατάργηση του συγκεντρωτικού μοντέλου διοίκησης της χώρας που είχε εφαρμόσει ο Μιλόσεβιτς και μία πολιτική πιο προσαρμοσμένη στα ευρωπαϊκά δεδομένα.
Το Βελιγράδι αυτήν την περίοδο έχει έντονα στραμμένο το βλέμμα προς τις Βρυξέλλες και σκοπεύει να υποβάλει αίτηση για ένταξη στην Ε.Ε. πριν από το τέλος του χρόνου.

Τη στήριξη της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή πορεία της Σερβίας μέσω της ελληνικής πρωτοβουλίας για την αναζωογόνηση του «οδικού χάρτη» για την ένταξη όλων των χωρών των δυτικών Βαλκανίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση μέχρι το 2014 επισήμανε στην επίσκεψη του την Τετάρτη και Πέμπτη στο Βελιγράδι ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Δρούτσας στο πλαίσιο της περιοδείας του στα Βαλκάνια, η οποία αναμενόταν να ολοκληρωθεί χθες με επίσκεψη στα Τίρανα.