31/5/09

«Οφείλουμε στα θύματα να μαθευτεί πλήρως η αλήθεια»

Ο Βλαντιμίρ Βούκτσεβιτς, ο 59χρονος σέρβος εισαγγελέας, είναι ένας γενναίος άνθρωπος. Τόλμησε να αναλάβει το βάρος της δικαστικής διερεύνησης των εγκλημάτων πολέμου από συμπατριώτες του κατά τη διάρκεια των πολέμων στην πρώην Γιουγκοσλαβία και παρά τις απειλές που δέχεται για τη ζωή του, συνεχίζει εδώ και έξι χρόνια την έρευνά του.

Ο Βούκτσεβιτς έστειλε στο εδώλιο τους σέρβους παραστρατιωτικούς που έκαναν τη σφαγή στο Βούκοβαρ της Κροατίας, τους γκάνγκστερ δολοφόνους του πρώην πρωθυπουργού Ζόραν Τζίντζιτς, τους στρατηγούς που ευθύνονται για τις μαζικές σφαγές των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου και αποκάλυψε τους ομαδικούς τάφους.

*Πρόσφατα, ξεκίνησε να συλλέγει στοιχεία και για τα εγκλήματα πολέμου που διέπραξε ο UCK εις βάρος σέρβων αιχμαλώτων στο Κόσοβο.

*Ο εισαγγελέας που συνέλαβε τον Ράντοβαν Κάρατζιτς και κυνηγάει τον Ράτκο Μλάντιτς, μίλησε στην «Κ.Ε.» για την περιβόητη υπόθεση αφαίρεσης οργάνων από σέρβους αγνοούμενους του πολέμου στο Κοσσυφοπέδιο, για το «κίτρινο σπίτι» στο Μπουρέλι της Αλβανίας και για την κάθαρση που έχει επέλθει στη σερβική κοινωνία.

* Πριν από έξι χρόνια το σερβικό Κοινοβούλιο αποφάσισε να δημιουργηθεί έδρα εισαγγελέα αρμόδιου για εγκλήματα πολέμου και σας υπέδειξε να αναλάβετε αυτό το εξαιρετικά δύσκολο αξίωμα. Γιατί πήρε αυτή την πρωτοβουλία και γιατί επέλεξαν εσάς;

- Ηδη, από το 2002, ο πρωθυπουργός Ζόραν Τζίντζιτς, προσανατολιζόταν να ορίσει έναν εισαγγελέα αρμόδιο για τα εγκλήματα πολέμου, πολλά από τα οποία παρέμεναν ατιμώρητα, με παράλληλη αρμοδιότητα τη δίωξη του οργανωμένου εγκλήματος, καθώς η κυβέρνηση ήθελε να ξεκαθαρίσει και αυτό το απόστημα. Εκείνη την εποχή ήμουν δεύτερος τη τάξη στη Γενική Εισαγγελία της Σερβίας, αρμόδιος για όλες τις επιχειρήσεις δίωξης κάθε είδους εγκλήματος. Στις 12 Μαρτίου 2003 δολοφονήθηκε ο πρωθυπουργός Τζίντζιτς και αμέσως μετά, τον Ιούλιο του 2003, το Κοινοβούλιο με επέλεξε για το αξίωμα που ακόμη και σήμερα υπηρετώ. Ηταν δική μου επιλογή να αναλάβω τη διερεύνηση των εγκλημάτων πολέμου, τα οποία ζήτησα να διαχωριστούν ως αρμοδιότητα από το οργανωμένο έγκλημα για λόγους καθαρά πρακτικούς. Είναι τεράστια η έκταση και δεν μπορεί να χειριστεί και τα δύο θέματα ένας μόνο άνθρωπος.

* Πολλές φορές στα Βαλκάνια είναι δυσδιάκριτη η διαφορά οργανωμένου εγκλήματος και εγκλημάτων πολέμου, ενώ πολλές φορές και τα δύο αυτά εγκλήματα συναντώνται αν δεν εφάπτονται με την πολιτική.

- Αυτό είναι αλήθεια και για παράδειγμα θα σας αναφέρω τη δολοφονία του πρωθυπουργού Ζόραν Τζίντζιτς από τη μαφιόζικη συμμορία «Ζέμουν», της οποίας αρχηγός ήταν ο «Λέγκια». Ηταν ο ιθύνων νους και οργανωτής της δολοφονίας που είχε για κωδικό όνομα «Σταματήστε τη Χάγη» (αναφορά στο Διεθνές Δικαστήριο για τα εγκλήματα πολέμου στην πρώην Γιουγκοσλαβία). Βλέπουμε λοιπόν πως τα δύο εγκλήματα συνδέονται και μερικές φορές τέμνονται και αλληλοκαλύπτονται. Αυτό που επεδίωκε ο Λέγκια ήταν να δημιουργήσει κίνητρο στα μέλη της συμμορίας του, όλους αυτούς τους δολοφόνους που στο παρελθόν είχαν συμμετάσχει σε εγκλήματα πολέμου. Τους είπε πως ο Τζίντζιτς σχεδίαζε να τους στείλει στη Χάγη κι έτσι πείστηκαν να προχωρήσουν στη δολοφονία του. Πριν αναλάβω τη σημερινή μου θέση, όταν ήμουν αρμόδιος για το οργανωμένο έγκλημα, είχα εξαρθρώσει τη μαφιόζικη συμμορία «Μάκας», η οποία επίσης σχεδίαζε να δολοφονήσει τον Τζίντζιτς. Το σχέδιό τους έγινε η βάση του σχεδίου που εκτέλεσε ο «Λέγκια».

* Ποια ήταν η αντίδραση της σερβικής κοινής γνώμης στη δίωξη των εγκληματιών πολέμου όταν αναλάβατε, πριν από έξι χρόνια, και πώς έχει αλλάξει μέχρι σήμερα;

- Η πρώτη μου υπόθεση δίωξης εγκλήματος πολέμου ήταν «το αγρόκτημα Οβτσάρα». Εκεί, έξω από το Βούκοβαρ, μετα την κατάληψη της πόλης από τα σερβικά στρατεύματα το 1991, δολοφονήθηκαν 200 αιχμάλωτοι, οι περισσότεροι Κροάτες. Τότε, η κοινή γνώμη στη Σερβία δεν ήξερε αν αυτοί οι άνθρωποι που πολέμησαν εκεί ήταν ελευθερωτές και πατριώτες ή αν ήταν δολοφόνοι και εγκληματίες. Εκείνη την εποχή, τα ΜΜΕ στη Σερβία ήταν απολύτως ελεγχόμενα και ειδικά μια εκπομπή, η «ΜΕΤΝΙΚ 1», βομβάρδιζε την κοινή γνώμη με την γκεμπελική προπαγάνδα του καθεστώτος Μιλόσεβιτς. Την παραμονή της έναρξης της δίκης των υπευθύνων για τη σφαγή στην «Οβτσάρα», έστειλα στο ίδιο πρόγραμμα, στην ίδια εκπομπή της κρατικής τηλεόρασης στοιχεία, φωτογραφίες και βίντεο από τους άμαχους αιχμάλωτους Κροάτες, από τους νεκρούς, που δίπλα τους πόζαραν κάτι παραστρατιωτικά τέρατα που φορούσαν τη στολή του πρώην λαϊκού στρατού της Γιουγκοσλαβίας. Ηταν ένα σαφές μήνυμα ποιοι ήταν οι θύτες και ποια τα πραγματικά θύματα στο Βούκοβαρ. Αυτό ήταν μια αποκάλυψη για την κοινή γνώμη και έκανε τεράστια εντύπωση. Ως τότε, ο κόσμος δεν ήξερε τι συνέβη. Οταν άρχισε η δίκη, επέτρεψα να γίνει δημόσια και πρώτη φορά όλα τα ΜΜΕ μπορούσαν να την παρακολουθήσουν και αυτό έκανε αρκετό κόσμο να κατανοήσει τι σημαίνει έγκλημα πολέμου. Επέτρεψε στον λαό να καταλάβει ποια ήταν τα πραγματικά κίνητρα του Αρκάν και άλλων κοινών εγκληματιών που πολεμούσαν κάτω από τη σημαία ενός ψευδούς πατριωτισμού, ενώ στην πραγματικότητα χρησιμοποιούσαν τον πόλεμο για να πλουτίσουν. Η αποκάλυψη αυτών των εγκληματιών και των κινήτρων τους βοήθησε τη κοινή γνώμη να περάσει μια διαδικασία κάθαρσης και να κατανοήσει πλευρές της σύγχρονης ιστορίας μας. Πράγματι, από τότε, μέχρι σήμερα έχουν αλλάξει πολλά στη συνείδηση του κόσμου.

* Ακολούθησαν άλλες Δημοκρατίες της πρώην Γιουγκοσλαβίας αυτή την διαδικασία;

- Δεν θα μιλήσω για τους άλλους. Πάντως, εμείς, κάναμε τη μακρύτερη και πιο δύσκολη διαδρομή. Κάναμε τα περισσότερα σε αυτή την κατεύθυνση. Σε αυτό το πλαίσιο, σας αναφέρω πως έχουμε συνάψει συμφωνία αμοιβαίας συνεργασίας με τον κροάτη εισαγγελέα αρμόδιο για εγκλήματα πολέμου Μλάντεν Μπάιτς και ανταλλάσσουμε στοιχεία. Ο εισαγγελέας Μπάιτς, μου έστειλε στοιχεία για 23 υποθέσεις εγκλημάτων πολέμου που έγιναν στην Κροατία για υπόπτους που βρίσκονται στη Σερβία και εγώ του έστειλα τρεις υποθέσεις (για κροάτες υπόπτους). Εχουμε ήδη στείλει σε δίκη 20 από αυτές τις υποθέσεις και αρκετές έχουν ήδη τελεσιδικήσει. Αυτό έχει δημιουργήσει μεγάλη και θετική εντύπωση στην κοινή γνώμη στην Κροατία. Σε συνάντησή μου με τον Μπάιτς του είπα πως δεν είναι προς το συμφέρον της Σερβίας να κυκλοφορούν ελεύθερα στη χώρα μας δολοφόνοι που έκαναν εγκλήματα στην Κροατία και είναι καθήκον μου να τους συλλάβω και να τους δικάσω.

* Συμμερίζεται η κοινή γνώμη της Σερβίας την απόφαση να συλληφθεί και να μεταφερθεί στη Χάγη ο Ράντοβαν Κάρατζιτς και πώς θα αντιδράσει σε μια ενδεχόμενη σύλληψη του Ράτκο Μλάντιτς;

- Βεβαίως και η αντίληψη έχει αλλάξει άρδην. Οταν, πριν από χρόνια συνελήφθη στο Βελιγράδι ένας καθόλου γνωστός στη κοινή γνώμη καταζητούμενος για τα εγκλήματα στο Βούκοβαρ, ο συνταγματάρχης Βεσελίν Σλιβαντσέβιν, έγιναν στο Βελιγράδι τεράστιες διαδηλώσεις. Πριν από λίγους μήνες, όταν συνελήφθη ο Κάρατζιτς, διαδήλωσαν λίγες δεκάδες άτομα.

- Ο Κάρατζιτς είχε αντιληφθεί αυτή την αλλαγή; Πώς αντέδρασε στη σύλληψή του;

- Ηταν πολύ ήρεμος όταν τον έφεραν εκείνη τη νύχτα εδώ, σε αυτό το κτίριο. Τον παρέλαβε ο αναπληρωτής μου, στο απέναντι γραφείο. Ζήτησε τον δικηγόρο του και φυσικά το αίτημά του έγινε δεκτό. Παρών ήταν και ένας ανακριτής του δικαστικού. Πιστεύω ότι είχε αντιληφθεί τις αλλαγές που έγιναν όλα αυτά τα χρόνια. Ωστόσο, κάποια πράγματα δεν του ήταν ακόμη ξεκάθαρα, γιατί αναφερόταν σε μια συμφωνία που όπως ισχυριζόταν είχε κάνει με τον Χόλμπρουκ σύμφωνα με την οποία ο Χόλμπρουκ του είχε υποσχεθεί αμνηστία και απαλλαγή του από τις ευθύνες του για εγκλήματα πολέμου. Δεν μπορώ να καταλάβω πώς ένα πρόσωπο σαν τον Κάρατζιτς θα μπορούσε να πιστεύει πως κάποιος, ο οποιοσδήποτε σε αυτόν τον πλανήτη, θα μπορούσε να τον απαλλάξει από τις κατηγορίες για τα εγκλήματα που τον βαρύνουν. Κανείς δεν θα μπορούσε να το κάνει αυτό.

* Πόσω μάλλον ένας ξένος...

- Φυσικά...

* Η κυβέρνηση της Σερβίας ελπίζει ότι μέχρι το τέλος του χρόνου θα συλληφθεί και ο καταζητούμενος στρατηγός Μλάντιτς. Συμμερίζεστε αυτή τη θέση και πού βασίζεται;

- Η αισοδοξία μου βασίζεται στην τεράστια προσπάθεια που κάνουν οι μυστικές μας υπηρεσίες για αυτή την έρευνα που συντονίζω εγώ αλλά και στην πολιτική βούληση της κυβέρνησης να λήξει αυτό το θέμα. Από την άλλη πλευρά, η έρευνά μας δεν είναι καθόλου εύκολη, αν και έχει προχωρήσει. Από τον Ιούλιο 2006 έχουμε συγκροτήσει και μια ειδική ομάδα που ήδη συνέλαβε τέσσερις καταζητούμενους στρατηγούς, όπως τον Τζόρτζεβιτς, που ευθύνεται για τα εγκλήματα στην Μπατάνιτσα...

* Μιλάτε για το στρατιωτικό αεροδρόμιο έξω από το Βελιγράδι, όπου θάφτηκαν ομαδικά τάφους αγνοούμενοι Αλβανοί από το Κοσσυφοπέδιο;

- Ναι, εκεί είναι θαμένοι πάνω από 900 άνθρωποι, ίσως και περισσότεροι.

* Εξι χρόνια τώρα κυνηγάτε σέρβους εγκληματίες πολέμου, έχετε στείλει στο εδώλιο δεκάδες και πρόσφατα αρχίσατε έρευνα και για τα εγκλήματα που διέπραξαν Αλβανοί του Κοσσυφοπεδίου εις βάρος Σέρβων. Η υπόθεση που ασχολείστε εδώ και έναν χρόνο, το «κίτρινο σπίτι» και οι αφαιρέσεις οργάνων από σέρβους αιχμαλώτους σε μυστικά στρατόπεδα του UCK, έχει συγκλονίσει την παγκόσμια κοινή γνώμη. Συνέβη πράγματι; Εχετε στοιχεία;

- Βεβαίως συνέβη και διαθέτω ήδη πάνω από 200 μαρτυρίες και καταθέσεις, οι περισσότερες από Αλβανούς του Κοσσυφοπεδίου. Κατέθεσαν σε εμάς. Πρόκειται για ένα φοβερό, τρομακτικό έγκλημα μαφιόζων.

* Πού πήγαν αυτά τα όργανα;

- Σε Τουρκία και Ισραήλ.

* Το λέτε αυτό λόγω της υπόθεσης παράνομων μεταμοσχεύσεων στην ιδιωτική κλινική MEDIKUS στο Κοσσυφοπέδιο, όπου ενέχονται τούρκος και ισραηλινός υπήκοος;

- Οχι, διαθέτουμε άλλα, ανεξάρτητα στοιχεία. Τα έχουμε συγκεντρώσει (μου δείχνει έναν ογκώδη φάκελο) και θα τα καταθέσουμε σύντομα στον ειδικό ανακριτή του Συμβουλίου της Ευρώπης, Ντικ Μάρτι, και στις δικαστικές αρχές της ευρωπαϊκής δύναμης του Κοσσυφοπεδίου, EULEX. Μόλις χθες ήταν εδώ εκπρόσωπος της EULEX, άνοιξαν ήδη επίσημη έρευνα και αρχίσαμε συνεργασία και ανταλλαγή στοιχείων. Θα δουλέψουμε μαζί και μας υποσχέθηκαν ότι αν πάνε στην Αλβανία για να συλλέξουν στοιχεία θα καλέσουν τους συνεργάτες μου να κάνουν την έρευνα επί τόπου από κοινού. Είχαμε ζητήσει από την αλβανική πλευρά να συνεργαστούν αλβανοί εισαγγελείς, αλλά μας είχαν αρνηθεί. Πρέπει να γίνει σωστή έρευνα, να εντοπιστούν οι μαζικοί τάφοι όπου θάφτηκαν αυτοί οι άνθρωποι και να γίνει αυτοψία.

* Δηλαδή, η διεθνής κοινότητα άρχισε να συνεργάζεται για την υπόθεση. Στο παρελθόν σάς είχαν αρνηθεί.

- Αν και η συνεργασία μας με το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης ήταν άψογη, όπως και με όλους τους διεθνείς οργανισμούς, είναι αλήθεια ότι η διοίκηση του ΟΗΕ στο Κοσσυφοπέδιο, η UNMIK, δεν συνεργάστηκε καλά μαζί μας. Οταν της ζητήσαμε να μας δώσει τα σχετικά στοιχεία, αρνήθηκε ότι υπήρχε δική της έρευνα. Στη συνέχεια, όταν ανακαλύψαμε την έρευνα και τους στείλαμε φωτοτυπία τις πρώτες πέντε σελίδες, αποδεικνύοντάς τους ότι υπήρχε, τότε, έπειτα λίγο καιρό, την βρήκαν στα αρχεία τους και μας την έστειλαν πλήρη.

* Πιστεύετε ότι θα καταλήξει η προσπάθειά σας;

- Το οφείλουμε στα θύματα να μαθευτεί η αλήθεια και να οδηγηθούν οι θύτες στη Δικαιοσύνη.

Enet.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.