Ο γρίφος της Συρίας

ΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΜΑΚΡΗ
mitsimakris@gmail.com
Εδώ και δέκα χρόνια, έπειτα δηλαδή από το τρομοκρατικό χτύπημα στους Δίδυμους Πύργους της Νέας Υόρκης, η Δύση ζητά επίμονα από τη Μέση Ανατολή να εκδημοκρατιστεί. Το 2011 και έπειτα από ένα γεγονός, την αυτοπυρπόληση ενός νεαρού Τυνήσιου, η περιοχή βιώνει μέρες που κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί. Η νεολαία διαποτισμένη από το διαδίκτυο και το άνοιγμα του παγκοσμιοποιημένου κόσμου αντιδρά, εξεγείρεται, αλλάζει τα δεδομένα. Τουλάχιστον τα άλλαξε στην Τυνησία και την Αίγυπτο, παλεύει να τα αλλάξει στη Λιβύη και τη Συρία.
Απ' ό,τι αποδείχτηκε τα τελευταία είναι και τα πιο αιματηρά κεφάλαια της «αραβικής άνοιξης». Ενώ όμως στο τρίτο κεφάλαιο απέναντι στο Λίβυο ηγέτη Μουαμάρ Καντάφι η Δύση αλλά και ο αραβικός κόσμος πήρε θέση, απέναντι στη Συρία κωλύεται. Πέντε μήνες πέρασαν για να καταφέρει το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ με τη μορφή διακήρυξης να καταδικάσει τα γεγονότα και να ζητήσει τερματισμό των εχθροπραξιών. Το κέρδος; Η ομοφωνία, καθώς όλες οι χώρες, ακόμη και η Κίνα και η Ρωσία, συμφώνησαν στην ανάγκη να σταματήσει η σφαγή των αθώων πολιτών. Είναι αυτό αρκετό, ειδικά τη στιγμή που ο πρόεδρος Ασαντ έδειξε από την περασμένη Κυριακή το πιο κυνικό του πρόσωπο, εισβάλλοντας στην πόλη Χαμά με τα τανκ μια μέρα πριν ξεκινήσει το ραμαζάνι; Οι περισσότεροι αναλυτές εκτιμούν πως όχι. Υπενθυμίζουν όμως ότι δεν υπάρχουν πολλές επιλογές. Μια στρατιωτική επιχείρηση τύπου Λιβύης θεωρείται απίθανη, δεδομένης της κάκιστης παγκόσμιας οικονομικής κατάστασης, της γεωστρατηγικής σημασίας της Συρίας, της αστάθειας που θα προκαλέσει στην ήδη εύθραυστη Μέση Ανατολή, αλλά και από τα αποτελέσματα της επιχείρησης στη Λιβύη, εκεί όπου, σημειωτέον, ακόμη και οι Αραβες είχαν συμφωνήσει ότι ο Καντάφι έπρεπε να φύγει κουρασμένοι από τα μεγάλα λόγια περί παναραβισμού του Λίβυου ηγέτη. Αρα, εφόσον η στρατιωτική δράση κατά του Ασαντ δεν αποτελεί μέρος της λύσης του προβλήματος, τότε τι; Οι αναλυτές δέχονται ως λύση την άσκηση πιέσεων, την επιβολή κυρώσεων, την ενίσχυση άλλων διεθνών θεσμών, ακόμη και του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, ώστε να πιεστεί ο Ασαντ να σταματήσει τη σφαγή. Κάποιοι στρέφονται άλλού. Εκτιμούν το ρόλο της διαμορφούμενης αντιπολίτευσης και των εξόριστων Σύριων ακόμη κι αν αυτοί δεν είναι πλήρως οργανωμένοι ή αξιόπιστοι. Η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών, Χίλαρι Κλίντον, συνομίλησε μαζί τους, όπως και άλλοι διεθνείς παράγοντες. Στην περίπτωση αυτή εικάζεται πως ακόμη κι η ανοργάνωτη αντιπολίτευση είναι καλύτερη από τον Ασαντ. Οι εκπρόσωποί της υποστηρίζουν πως η μοναδική περίπτωση να αποκτήσουν υπόσταση είναι να τους αναγνωρίσει ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα και να τους στηρίξει.

Ο στρατός
Αλλοι πάλι υποστηρίζουν πως αυτό που μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα είναι να αυξηθούν εντός της Συρίας οι αυτομολήσεις αξιωματικών του στρατού του Ασαντ. Γνωρίζουν πως οι Αλαουίτες, φυλή από την οποία φυλή κατάγεται ο πρόεδρος αλλά αποτελεί μειονότητα στη Συρία, δεν επαρκούν για να καλύψουν την εξέγερση σε όλη τη χώρα. Γνωρίζουν πως οι σουνίτες, που αποτελούν μεγάλο μέρος των στρατιωτών, όσο και να απειλούνται με τον ίδιο τους το θάνατο από μέλη της ασφάλειας του Ασαντ για να σκοτώνουν ομοθρήσκους τους, δε θα το πράττουν για πολύ ακόμη. Στην προσπάθεια του στρατού να καταπνίξει την εξέγερση στη Χαμά εντοπίστηκαν στρατιώτες που αρνήθηκαν να σκοτώσουν ομοθρήσκους τους. Κάποιοι βλέπουν πως, εφόσον υπήρξαν τέτοιοι στη Χαμά, είναι πιθανό να υπάρξουν και στις άλλες πόλεις, όπως τη Χομς, το Χαλέπι, την ίδια τη Δαμασκό, αν η εξέγερση συνεχίσει να απλώνεται.
Η εξέγερση διάγει ήδη τον πέμπτο της μήνα. Μέχρι τώρα και βάσει των υπολογισμών οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν σκοτωθεί 1.700 άτομα κι άλλα τόσα έχουν συλληφθεί ή εξαφανιστεί. Τόσο ο Ασαντ όσο και ο λαός που εξεγείρεται αποδεικνύουν με τη στάση τους πως έχουν φτάσει στο σημείο απ' το οποίο δεν υπάρχει επιστροφή…
ΑΓΓΕΛΙΟΦΟΡΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ