Περί Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ)

Aπόβαση τουρκικών δυνάμεων σε "εχθρικό νησί" στα πλαίσια της άσκησης EFES 2008

Αθήνα, 1 Δεκεμβρίου 2008
Επειδή οι πρόσφατες προκλήσεις και η άσκηση κρατικής τρομοκρατίας από πλευράς της Άγκυρας στην Κύπρο επαναφέρουν στην επικαιρότητα το ζήτημα των παράνομων διεκδικήσεων της Τουρκίας στο Αιγαίο και τη ΝΑ Μεσόγειο, δημοσιεύουμε κείμενό μας που γράφτηκε στις 17.5.2000 και αφορά στα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και τις σχετικές διαδικασίες που συνεχίζονται έκτοτε μεταξύ αρμοδίων των υπουργείων εξωτερικών και άμυνας Ελλάδος-Τουρκίας.

ΜΕΤΡΑ ΟΙΚΟΔΟΜΗΣΗΣ ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗΣ
Αθήνα, 17.5.2000
του Σάββα Καλεντερίδη

Εισαγωγή
Κατ’ αρχήν, θα πρέπει να προσεγγίσουμε το θέμα των ΜΟΕ αρχίζοντας από τη λέξη κλειδί του εγχειρήματος, που είναι η λέξη εμπιστοσύνη.
Όπως είναι παγκοίνως γνωστό και παραδεκτό, η Ελλάδα δεν προέβη ποτέ σε οποιαδήποτε πράξη, η οποία έθιξε υπαρκτά και κατωχυρωμένα συμφέροντα της Τουρκίας στο χώρο του Αιγαίου και ως εκ τούτου, δεν κλόνισε την εμπιστοσύνη κανενός για να...χρειαστεί τώρα η οικοδόμησή της με ΜΟΕ.
Οπως πάγια παραδέχεται η χώρα μας, το μόνο υπαρκτό ζήτημα μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας στο Αιγαίο είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας. Και μπορούμε να πούμε ότι έχει επιτευχθεί μια κάποια "ηρεμία" στο θέμα αυτό, μετά τις γενναιόδωρες συμβιβαστικές κινήσεις της χώρας μας στη Βέρνη, το 1978, και στο Νταβός, το 1987, κινήσεις που επικρίθηκαν σφοδρότατα από το σύνολο του πολιτικού κόσμου της χώρας μας.

Ποιός και τί κλονίζει την ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας
Από κει και μετά, δεν υπάρχει κανένα θέμα ούτε για συζήτηση, ούτε για διάλογο, ούτε για διαπραγμάτευση στο Αιγαίο και, αν υπάρχει ένταση, θα πρέπει να δούμε τί και ποιός την προκαλεί, και πάνω σ’ αυτές τις διαπιστώσεις να κτίσουμε τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.
Είναι ηλίου φαεινότερον ότι η ένταση στο Αιγαίο προκαλείται από την πολιτική της Αγκυρας, η οποία αποσκοπεί στην ανατροπή του υφιστάμενου καθεστώτος σ’ αυτό. Η Άγκυρα, που έχει επιδιώξει την ανατροπή της ισορροπίας στο Αιγαίο υλοποιώντας ένα δαπανηρό και υπερσύγχρονο εξοπλιστικό πρόγραμμα και χρησιμοποιώντας την υπεροπλία που υποτίθεται και θεωρεί ότι διαθέτει, δημιουργεί συνεχώς στρατιωτικές κρίσεις, απειλεί τη χώρα μας με χρήση στρατιωτικής βίας και προσπαθεί μ’ αυτόν τον τρόπο να πετύχει πολιτικούς στόχους, πράγμα το οποίο και πετυχαίνει, σε κάποιο βαθμό, τα τελευταία χρόνια.

Πως εκφράζεται έμπρακτα η επιθετικότητα της Τουρκίας
Η επιθετικότητα της Τουρκίας εκφράζεται έμπρακτα με έναν υπερσύγχρονο αεροπορικό στόλο, με ισχυρό πολεμικό ναυτικό, με τη στρατιά του Αιγαίου, με την ταξιαρχία πεζοναυτών και μ’ ένα μεγάλο αριθμό αποβατικών σκαφών που σταθμεύουν στη Φώκαια, δηλαδή, πολύ κοντά στο "στόχο".
Φυσικά κινητήριος δύναμη όλων αυτών είναι οι πολιτικές επιδιώξεις της Τουρκίας στο Αιγαίο, που αποσκοπούν στη διχοτήμησή του.

Πώς το ΝΑΤΟ, οι ΗΠΑ και η Ελλάδα αντί να εγκαλούν, νομιμοποιούν την επιθετικότητα της Τουρκίας
Να σημειωθεί ότι όλα όσα αναφέρονται στην προηγούμενη παράγραφο, γίνονται έξω από οποιαδήποτε Νατοϊκή λογική. Ο τεράστιος αποβατικός στόλος και η στρατιά Αιγαίου δεν εξυπηρετούν απολύτως κανένα σχεδιασμό του ΝΑΤΟ, έχουν σαφώς επιθετικό χαρακτήρα που στρέφεται εναντίον γειτονικής Νατοϊκής χώρας και δε συνάδουν με το πνεύμα της Νατοϊκής συμμαχίας. Οι δυνάμεις αυτές, συνεπικουρούμενες από την τουρκική πολεμική αεροπορία, τουλάχιστον δύο φορές το χρόνο, στα πλαίσια των ασκήσεων EFES-DENIZKURDU, δοκιμάζουν τα επιθετικά τους σχέδια και μέσα και ασκούνται στην κατάληψη νησιού, όπως αφήνουν να εννοηθεί πολύ καθαρά από τα σενάρια που εξετάζονται στις εν λόγω ασκήσεις.
Τα τέσσερα τελευταία χρόνια δε, άρχισαν να καλούν Νατοϊκούς αξιωματικούς αλλά και αξιωματικούς του ελληνικού στρατού, για να παρακολουθούν επίσημα την κατάληψη νησιού από τις τουρκικές Ενοπλες Δυνάμεις, τη στιγμή που είναι φανερό ότι η κατάληψη αφορά ελληνικό νησί, νομιμοποιώντας έτσι την επιθετικότητά της στο Αιγαίο.

Τί δει γενέσθαι
Η χώρα μας για να ξεφύγει απ’ αυτό το θέατρο του παραλόγου, δηλαδή να απειλείται ανοιχτά από την Τουρκία, να αμφισβητείται η εθνική της κυριαρχία και στη συνέχεια, να καλείται απ’ την ίδια την Τουρκία και απ’ τους συμμάχους στο ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ περίπου ως ένοχη να συμμετέχει σε συζητήσεις για συμφωνία σε ΜΟΕ, που στην ουσία αποτελούν διάλογο με επίδικο το Αιγαίο, θα μπορούσε να θέσει το θέμα των ΜΟΕ, κατ’ αρχήν, ως εξής:
• Απομάκρυνση του αποβατικού στόλου της Τουρκίας από τη Φώκαια και μεταφορά του σε λιμάνι του Εύξεινου Πόντου, αφού είναι προφανές ότι έχει επιθετικό χαρακτήρα εναντίον Νατοϊκής χώρας, αποτελεί ανοιχτή απειλή για τα νησιά του Αιγαίου και δεν εξυπηρετεί κανέναν αμυντικό, αλλά και Νατοϊκό σκοπό. Η χώρα μας θα μπορούσε να εξετάσει το ενδεχόμενο αποστολής διαβημάτων σε όλες τις χώρες του ΝΑΤΟ, αλλά και στην ίδια την Τουρκία για το θέμα αυτό.
• Πλήρη διάλυση της στρατιάς του Αιγαίου με την ίδια πρακτική και το ίδιο σκεπτικό.
• Αποστολή σκληρού διαβήματος στην Τουρκία και στο ΝΑΤΟ κατά την εξαγγελία των ασκήσεων EFES-DENIZKURDU, αφού είναι προφανές ότι σε αυτές εξετάζεται κατάληψη εχθρικής νήσου, δηλαδή ελληνικού νησιού του Αιγαίου, πράξη που σαφώς δεν συνάδει με τη Νατοϊκή συμμαχία και δεν νομιμοποιεί ούτε την Τουρκία να την υλοποιεί, ούτε τους Νατοϊκούς αξιωματικούς να την παρακολουθούν. Η Ελλάδα διαθέτει επαρκή και ασφαλή στοιχεία για να στηρίξει ένα τέτοιο διάβημα.
Με αυτόν τον τρόπο η χώρα μας, κάνοντας στην ουσία χρήση του δικαιώματος της άμυνας, θα φέρει σε δύσκολη θέση την Τουρκία αλλά και τους υποστηρικτές της στο ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ και θα μετατοπίσει την ανάγκη για εξεύρεση ΜΟΕ από το Αιγαίο στα παράλια της Τουρκίας. Αντί λοιπόν, να οικοδομούμε ΜΟΕ στο Αιγαίο που μπορεί να λειτουργήσουν και σαν τείχη που θα περιορίζουν τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, να κτίσουμε τα ΜΟΕ απέναντι, στα δυτικά παράλια της Τουρκίας, όπου και η πηγή της έντασης.
Την ίδια στιγμή, με τις κινήσεις αυτές, η χώρα μας θα έχει δικαιολογήσει και θα έχει νομιμοποιήσει τον εξοπλισμό και τη στρατικοποίηση των νησιών του Αιγαίου.
Εάν η χώρα μας προχωρήσει σε αποδοχή ΜΟΕ στο Αιγαίο με την προτεινόμενη λογική και αρχιτεκτονική τους, θα έχει στην ουσία αποδεχθεί και νομιμοποιήσει την επιθετικότητα και διεκδικήσεις της Τουρκίας, ενώ στη συνέχεια θα είναι αφελές και ουτοπικό να επικαλεσθεί τουρκική απειλή όταν θα τεθεί σε διμερές ή οποιοδήποτε άλλο επίπεδο το θέμα της αποστρατικοποίησης των νησιών του Αιγαίου.

Για του λόγου το αληθές, άς δούμε τί έγινε στην άσκηση EFES-99 και DENIZKURDU-99.

“Ο τουρκικός στρατός είναι … υπέροχος”
4 Ιουνίου 1999
Την 10η Ιουνίου 1999 ολοκληρώθηκε, παρουσία του Τούρκου Προέδρου S. DEMIREL, η τελική φάση της μεγάλης διακλαδικής άσκησης EFES-99, που διεξάγεται κάθε χρόνο σε συνδυασμό με την αεροναυτική άσκηση "Θαλασσόλυκος" (DENIZKURDU) στα παράλια της Τουρκίας που βρίσκονται απέναντι από τα νησιά Χίος και Σάμος.
Στην άσκηση αυτή που λαμβάνει μέρος μεγάλος αριθμός αποβατικών, ελικοπτέρων, αεροσκαφών και πολεμικών πλοίων, και που καταφανώς είναι επιθετική, εξετάζεται η κατάληψη κάποιου νησιού που είναι εύκολο να υποπτευθεί ο οποιοσδήποτε σε ποια χώρα ανήκει.
Η άσκηση αυτή, από τετραετίας περίπου, άνοιξε με πρωτοβουλία των Τούρκων και καλούνται να την παρακολουθήσουν στρατιωτικοί ακόλουθοι και παρατηρητές από διάφορες χώρες, επιδιώκοντας προφανώς τη νομιμοποίηση της επιθετικότητάς τους στο Αιγαίο.
Φέτος, παρακολούθησαν την άσκηση 43 στρατιωτικοί ακόλουθοι και παρατηρητές απο 19 χώρες, μεταξύ των οποίων και 4 Έλληνες.
Δεν είναι γνωστό και θα ήταν ενδιαφέρον να μάθουμε το σκεπτικό των υπουργείων Εξωτερικών και Αμυνας για την αντιμετώπιση της τουρκικής επιθετικότητας όπως αυτή εκφράζεται μέσα από τη συγκεκριμένη επιθετική άσκηση που στρέφεται σαφώς εναντίον της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας μας.
Το λογικό πάντως θα ήταν να γίνονται από πλευράς της Ελλάδος έντονα διαβήματα προς την Τουρκία και το ΝΑΤΟ για την καταγγελία της απροκάλυπτης επιθετικότητας της Τουρκίας που εκφράζεται ευθέως με τη διεξαγωγή της άσκησης αυτής. Αντί αυτού, επιδεικνύεται ανοχή, ενώ ταυτόχρονα, νομιμοποιείται η τουρκική επιθετικότητα με συμμετοχή σαν παρατηρητών στην άσκηση Νατοϊκών και δή Ελλήνων στρατιωτικών.
Η αντιφατικότητα της ελληνικής στάσης στο όλο ζήτημα, γίνεται ακόμα πιο ακατανόητη, με άτυπη δήλωση που σύμφωνα με τη Χουριέτ (11/6) φέρεται να έκανε Έλληνας στρατιωτικός στους Τούρκους δημοσιογράφους μετά το τέλος της άσκησης, αποδίδοντας εύσημα στον τουρκικό στρατό με τη φράση "Ο Τουρκικός στρατός είναι υπέροχος".