Οι ΗΠΑ μοιράζουν τα χαρτιά πάνω σε περσικό χαλί

Πραγματικά όλο και περισσότερο ενδιαφέρον αποκτάει ο διπλός πόλεμος που άνοιξε ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα σε Μέση Ανατολή και Ασία.

του ΝΑΣΙΜ ΑΛΑΤΡΑΣ

Πραγματικά όλο και περισσότερο ενδιαφέρον αποκτάει ο διπλός πόλεμος που άνοιξε ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα σε Μέση Ανατολή και Ασία.

Τον τελευταίο καιρό μοιράζονται «νέα χαρτιά» στους παίκτες των δύο θερμών περιοχών. Στο μέτωπο της Μέσης Ανατολής οι παίκτες ήδη τα έλαβαν. Σύμφωνα με πολλές πηγές ο Ομπάμα ήδη έχει στείλει προσχέδιο επίλυσης του Παλαιστινιακού και αυτή τη στιγμή οι παίκτες συσκέπτονται και σκέφτονται. Στο μέτωπο της Ασίας οι παίκτες βρίσκονται μπροστά σε δύο επιλογές και δύο πρόσωπα που οδηγούν σε νέες περιφερειακές και διεθνείς ισορροπίες. Τα χαρτιά του Ομπάμα χώρισαν τους αναλυτές σε τρεις φατρίες.

Η πρώτη λέει ότι όλα τα χαρτιά μοιράζονται πάνω σε περσικό τραπέζι. Από τη μια οδηγούν, μακροχρόνια, σε διαδικασία επίλυσης των προβλημάτων και από την άλλη εξασφαλίζουν την εξάλειψη της περιφερειακής ισχύος του Ιράν.

Η δεύτερη συνοψίζεται σε δύο λέξεις: «ιστορικός συμβιβασμός» ΗΠΑ-Ιράν. Συμβιβασμός που δεν πρέπει, όμως, σε καμία περίπτωση να βλάψει τα συμφέροντα των άλλων περιφερειακών δυνάμεων στην περιοχή (Ισραήλ, Πακιστάν, Τουρκία, Σαουδική Αραβία και Αίγυπτος).

Η τρίτη, ερμηνεύει τη στρατηγική τού Ομπάμα με τις ματιές των δύο πρώτων. Πιστεύει, δηλαδή, ότι ο χρόνος στην πρώτη φατρία είναι ο παράγοντας που θα καθορίσει το μέγεθος του συμβιβασμού στη δεύτερη. Δηλαδή, αν καταφέρουν οι ΗΠΑ να καθαρίσουν γρήγορα το πεδίο στο ανατολικό μέτωπο, το μέγεθος του συμβιβασμού θα είναι μικρό ώς ασήμαντο. Γιατί θα ισχυροποιήσει τη θέση των ΗΠΑ και θα αποδυναμώσει τις περιφερειακές δυνατότητες του Ιράν. Ομως τι νέα από το ανατολικό μέτωπο; Η εικόνα εκεί είναι σε μεγάλο βαθμό διαφορετική από εκείνη που παρουσιάζουν αρκετοί αναλυτές. Οι ΗΠΑ δεν ελπίζουν ότι τα πράγματα θα αλλάξουν στο Αφγανιστάν προς την κατεύθυνση που θέλουν, αλλά προς την αντίθετη. Ετσι η τεράστια ανησυχία τους δεν είναι το Αφγανιστάν, αλλά το Πακιστάν των πυρηνικών όπλων και των βαλλιστικών πυραύλων. Αυτή τη στιγμή προτιμούν ένα ασφαλές Πακιστάν παρά ένα σταθερό Αφγανιστάν. Γιατί το να πέσουν τα πυρηνικά του Πακιστάν στα χέρια των Πακιστανών Ταλιμπάν-Αλ-Κάιντα είναι πολύ πιο επικίνδυνο από το να πέσει το Αφγανιστάν στα χέρια των Αφγανών Ταλιμπάν-Αλ-Κάιντα, και μάλιστα ενώ καταβάλλουν τεράστιες προσπάθειες, απέλπιδες, για να αποτρέψουν το Ιράν από την απόκτηση πυρηνικών.

Οι ΗΠΑ γνώριζαν, προ καιρού, ότι ο Αλί Ζαρντάρι, ο νέος πρόεδρος του Πακιστάν, ήταν πρόθυμος να προκαλέσει έναν πόλεμο εναντίον των ανταρτών ισλαμιστών αν «έβλεπε» πως οι Αμερικανοί θα τον εγκατέλειπαν και θα τον αντικαθιστούσαν με τον άσπονδο εχθρό του, τον Ναουάζ Σαρίφ. Ετσι φρόντισαν οι ανησυχίες τους να φτάσουν στα αυτιά δημοσιογράφων αμερικανικών εφημερίδων («New York Times» και «Wall Street Journal»). Οι περισσότεροι ερμήνευσαν τις ανησυχίες του Ομπάμα για τη βιωσιμότητα της κυβέρνησης του Ζαντάρι ως προσπάθειες αντικατάστασής του. Οι ανησυχίες συνοδεύτηκαν στα ίδια δημοσιεύματα με μια μικρή δόση διάθεσης για συνεργασία των ΗΠΑ με τον Σαρίφ, τον συμπαθούντα των μετριοπαθών ισλαμιστών, έναντι των σκληρών Ταλιμπάν και της Αλ-Κάιντα. Ο πρώτος, ο Ζαρντάρι, πήρε το μήνυμα -ότι οι ΗΠΑ ζητούσαν την κεφαλήν του επί πίνακι- και έτσι δεν άργησε να δώσει την εντολή στον στρατό να ξεκινήσει τον πόλεμο εναντίον των Πακιστανών Ταλιμπάν στο έδαφος του Πακιστάν. Ο δεύτερος, ο Σαρίφ, χωρίς να διαψεύδει καμία φήμη, εξακολουθεί και κρατάει τους οπαδούς του στα σπίτια τους, τους συγκρατεί να μη διαδηλώνουν εναντίον του πολέμου, περιμένοντας μάλλον την πολύ πιθανή στρατιωτική αποτυχία του προέδρου Ζαρντάρι. Ο Σαρίφ είναι σίγουρος ότι αύριο ένα ΟΚ από έναν Αμερικανό πρόεδρο είναι πιο ωφέλιμο από την πρόκληση ταραχών στο εσωτερικό, που ίσως οδηγήσουν στην ανατροπή του Ζαρντάρι. Προτιμά δηλαδή να πέσει ο Ζαρντάρι από τις επιλογές του και τις επιλογές των ΗΠΑ, δηλαδή εξαιτίας στρατιωτικής αποτυχίας και όχι εξαιτίας επιλογών άλλων.

Οι Ταλιμπάν και η Αλ-Κάιντα, δε, αυτή τη στιγμή απορροφούν το πρώτο στρατιωτικό χτύπημα και προετοιμάζονται για νέες επιθέσεις στο Πακιστάν και στο Αφγανιστάν.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ