Ο Μπιλντ ήθελε να προσγειωθεί στις Βάσεις.Η σουηδική Προεδρία προσαρμόζεται με τις τουρκικές θέσεις για εξομάλυνση-Πρωτόκολλο .

Εκπληκτική προσαρμογή αν όχι ταύτιση της Σουηδίας με τις θέσεις της Άγκυρας αναδεικνύει η πρωτοφανής από κάθε άποψη απαίτηση του υπουργού Εξωτερικών της Σουηδίας, Καρλ Μπιλντ, ο οποίος σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ» αξίωσε να προσγειωθεί στις Βρετανικές Βάσεις και όχι σε κυπριακό αεροδρόμιο κατά την πρόσφατη επίσημη επίσκεψή του στην Κύπρο.
Ο κ. Μπιλντ βρισκόταν στην Τουρκία και θα αναχωρούσε με αεροπλάνο της σουηδικής Κυβέρνησης για την Κύπρο. Ωστόσο, όπως πληροφορείται ο «Φ», η πολιτειακή ηγεσία της Άγκυρας ανακοίνωσε απλώς στον κ. Μπιλντ ότι δεν είναι σε θέση να παράσχει κωδικό πτήσης από τα τουρκικά αεροδρόμια προκειμένου να προσγειωθεί απευθείας σε αεροδρόμιο της Κυπριακής Δημοκρατίας, αφού δεν αναγνωρίζει ούτε την ίδια αλλά ούτε τους αερολιμένες της.
Αν και ο Σουηδός υπουργός θα όφειλε εκ της θέσεώς του να καλέσει την Άγκυρα να αποδεχθεί την απευθείας σύνδεση των αεροδρομίων και των λιμανιών της με τα αντίστοιχα αεροδρόμια και λιμάνια της Κυπριακής Δημοκρατίας, στο πλαίσιο της υποχρέωσής της για «εξομάλυνση» των σχέσεων (αλλά και του Πρωτοκόλλου, αν και αφορά θέματα εμπορίου), βρήκε μια εκπληκτική «ενδιάμεση λύση», την οποία, όπως πληροφορούμαστε, εισηγήθηκαν Τούρκοι επίσημοι. Να προσγειωθεί στις Βρετανικές Βάσεις και ειδικότερα στο Ακρωτήρι, κίνηση η οποία θα δημιουργούσε την εντύπωση ότι η σουηδική Προεδρία αντιμετωπίζει τα αεροδρόμια της Κυπριακής Δημοκρατίας όπως ακριβώς και η Τουρκία, ενώ παράλληλα τηρεί «ίσες αποστάσεις» μεταξύ της «ελληνοκυπριακής διοίκησης» (όπως αποκαλεί η Άγκυρα το νόμιμο-αναγνωρισμένο κράτος στην Κύπρο) και της τ/κ κοινότητας, ενισχύοντας την προσπάθεια για ένα «νέο ισότιμο συνεταιρισμό».
Το αίτημα Μπιλντ για προσγείωση στο Ακρωτήρι προκάλεσε σοκ και σήμανε συναγερμό στη Λευκωσία. Το Υπουργείο Εξωτερικών υπέδειξε ότι δεν είναι δυνατόν ο Σουηδός υπουργός, του οποίου η χώρα αναλαμβάνει την Προεδρία της ΕΕ την 1η Ιουλίου, να πραγματοποιήσει επίσημη επίσκεψη στην Κύπρο μέσω των Βρετανικών Βάσεων, υιοθετώντας ουσιαστικά την πολιτική της Άγκυρας. Οι τόνοι ανέβηκαν και υπήρξαν παραστάσεις και διαβήματα μεταξύ Λευκωσίας και Στοκχόλμης, η οποία, όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, δεν ζήτησε σε καμιά περίπτωση από την Άγκυρα να προσαρμοστεί με τις υποχρεώσεις και να επιτρέψει, αν μη τι άλλο, στον μελλοντικό προεδρεύοντα της ΕΕ να μεταβεί αεροπορικώς από τουρκικό αεροδρόμιο σε αντίστοιχο αεροδρόμιο της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η Λευκωσία πάντως απέρριψε με κάθετο τρόπο το αίτημα της σουηδικής Κυβέρνησης για προσγείωση στις Βρετανικές Βάσεις. Ο κ. Μπιλντ μετέβη τελικά από την Τουρκία στην Ελλάδα, πήρε αριθμό πτήσεως για Κύπρο και τελικά επισκέφθηκε τη νήσο μέσω του αεροδρομίου Λάρνακας.
«Τέλος καλό, όλα καλά» θα μπορούσε κάποιος να ισχυρισθεί. Αλλά τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Το όλο περιστατικό χρήζει ανάλυσης και ουδείς μπορεί να αμφισβητήσει ότι καταδεικνύει μια σαφή τάση της Σουηδίας να ανεχθεί, αν όχι και να υιοθετήσει, την τουρκική πολιτική στο ζήτημα της εφαρμογής του Πρωτοκόλλου αλλά και της εξομάλυνσης των σχέσεων με την Κυπριακή Δημοκρατία. Τα δύο μείζονα θέματα για τα οποία η Άγκυρα θα αξιολογηθεί πιθανότατα στα τέλη του 2009, όταν η Στοκχόλμη θα έχει το γενικό πρόσταγμα στην ΕΕ, ευρισκόμενη στο πηδάλιο της Κοινότητας.
Εύλογα μάλιστα θα μπορούσε κάποιος να διερωτηθεί πόσο ακριβοδίκαιη στάση θα τηρήσει η σουηδική Προεδρία στο ζήτημα των ανεκπλήρωτων υποχρεώσεων της Τουρκίας, τη στιγμή που η ίδια, διά του υπουργού Εξωτερικών Καρλ Μπιλντ, όχι μόνο δεν θεωρεί σκόπιμο να την καλέσει να εξομαλύνει τις σχέσεις της με την Κυπριακή Δημοκρατία και να εφαρμόσει το Πρωτόκολλο, αλλά υιοθετεί την τουρκική πρακτική και στρέφει τις πιέσεις της προς την Κυπριακή Δημοκρατία, προκειμένου να αποδεχθεί «εναλλακτικές λύσεις», τύπου προσγείωσης στις Βρετανικές Βάσεις.
Η στάση που τήρησε επί του προκειμένου η Σουηδία θα πρέπει ενδεχομένως να «αναγνωσθεί» σε συνδυασμό με την τοποθέτηση του κ. Μπιλντ στο πρόσφατο Συμβούλιο Σύνδεσης ΕΕ-Τουρκίας (19 Μαΐου) όταν κάλεσε όλους να επικεντρωθούν στο μεγάλο ζήτημα της λύσης του Κυπριακού και όχι να εγείρουν «το ένα ή το άλλο μικρό ζήτημα», φωτογραφίζοντας, υποβαθμίζοντας και παραγράφοντας τις ανεκπλήρωτες υποχρεώσεις της Τουρκίας έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο «Φ» επεσήμανε την προηγούμενη βδομάδα, σε ρεπορτάζ του συναδέλφου Κώστα Βενιζέλου, ότι η περίοδος Σεπτεμβρίου-Δεκεμβρίου θα αποτελέσει «τρίμηνο τρόμου» για τη Λευκωσία. Αυτό άλλωστε προκύπτει πλέον και από την προκλητική πρακτική που υιοθετεί η μελλοντική σουηδική Προεδρία, η οποία κινδυνεύει να χάσει την αμεροληψία της πριν καν αναλάβει τα ηνία της ΕΕ.
Έδωσε μάχη η Λευκωσία
Η κυπριακή Κυβέρνηση και ειδικότερα ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκος Κυπριανού έδωσαν μάχη, σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», προκειμένου διασφαλίσουν ότι η επίσκεψη του Καρλ Μπιλντ στην Κύπρο δεν θα καθίστατο στοιχείο υπόσκαψης της Κυπριακής Δημοκρατίας, δημιουργώντας ένα «επιβαρυντικό προηγούμενο» άφιξης αξιωματούχων και επισήμων στην Κύπρο μέσω Βρετανικών Βάσεων. Η Λευκωσία στάθηκε επί του προκειμένου στο ύψος των περιστάσεων και οι συζητήσεις με τη Στοκχόλμη χαρακτηρίσθηκαν ως «ιδιαίτερα δύσκολες» και σε «υψηλούς τόνους», κυρίως σε διπλωματικό επίπεδο. Στη συνέχεια, ωστόσο, σε πολιτικό επίπεδο φαίνεται να υπήρξε «σχετική κατανόηση» από πλευράς της Σουηδίας. Η «σχετική αυτή κατανόηση», όπως πληροφορείται ο «Φ», «δεν είναι ικανή να διαφοροποιήσει επί της ουσίας την ανοχή που επιδεικνύει η Στοκχόλμη επί των θέσεων της Άγκυρας» και κυρίως σε σχέση με τις ανεκπλήρωτες υποχρεώσεις της έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας, κάτι που θα φανεί και στην πράξη, κατά τη διαδικασία αξιολόγησης της Τουρκίας στα τέλη του 2009.
Με πυξίδα το τουρκικό «μότο»
ΤΟ ΤΟΥΡΚΙΚΟ«μότο», σύμφωνα με το οποίο το Κυπριακό ευθύνεται αποκλειστικά για την άρνηση της Άγκυρας να υλοποιήσει τις υποχρεώσεις της έναντι της ΕΕ (και της Κυπριακής Δημοκρατίας), υιοθέτησε εν πολλοίς η σουηδική Προεδρία στο πρόσφατο Συμβούλιο Σύνδεσης Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας, το οποίο πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τρίτη στις Βρυξέλλες. Πληροφορίες του «Φ» αναφέρουν ότι ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Αχμέτ Νταβούτογλου, ανάλωσε στο Κυπριακό το ήμισυ του αποσπάσματος της ομιλίας που επέλεξε να εκφωνήσει στη διάρκεια της κεκλεισμένων των θυρών συνόδου. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι ο κ. Νταβούτογλου ανέδειξε τεχνηέντως την επίλυση του Κυπριακού ως μείζονος ζητήματος στο οποίο όλοι θα πρέπει να επικεντρωθούν, υποστηρίζοντας ότι η Τουρκία θα τηρήσει δήθεν «εποικοδομητική στάση», χωρίς πάντως να κάνει βήμα διαφοροποίησης από τις πάγιες απαράδεκτες θέσεις που διατυπώνει η Άγκυρα. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι σκιαγράφησε συνομοσπονδία, υποστηρίζοντας «νέο συνεταιρισμό» και αμφισβητώντας την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας και διά του διαμοιρασμού των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων 50-50 στους δύο εταίρους του «νέου συνεταιριστικού κράτους».
Και βάζοντας το κερασάκι στην τούρτα, ξεκαθάρισε ότι η Τουρκία δεν πρόκειται να εφαρμόσει το Πρωτόκολλο και να ανοίξει τα λιμάνια και τα αεροδρόμιά της προς την Κυπριακή Δημοκρατία, πόσο μάλλον να προχωρήσει σε εξομάλυνση σχέσεων. Όλα αυτά κεκλεισμένων των θυρών, όπου, όπως πληροφορείται ο «Φ», δόθηκε ισχυρή απάντηση εκ μέρους του υπουργού Εξωτερικών της Τσεχίας Γιαν Κοχούτ, ο οποίος κατέθεσε τη διαφωνία του με τα όσα ανέφερε ο κ. Νταβούτογλου και υπέδειξε μεταξύ άλλων την ανάγκη εφαρμογής του Πρωτοκόλλου αλλά και των αποφάσεων του ΕΔΑΔ. Αντίθετα, σύμφωνα με άριστα ενημερωμένη πηγή, ο υπουργός Εξωτερικών της Σουηδίας Καρλ Μπιλντ δεν άρθρωσε λέξη εντός αιθούσης. Μόλις όμως βγήκε έξω, στο πλαίσιο της κοινής συνέντευξης Τύπου που ακολούθησε, ο κ. Μπιλντ έδωσε στίγμα προθέσεων, κάνοντας πλάτες στην Τουρκία. Ανέφερε ότι «αυτή είναι η ώρα να προχωρήσουμε με το μεγάλο ζήτημα που είναι η διευθέτηση του προβλήματος» (σ.σ. Κυπριακού) και «όχι η ώρα να εγείρουμε το ένα ή το άλλο μικρό ζήτημα», υποβαθμίζοντας εμφανώς τις ανεκπλήρωτες υποχρεώσεις της Τουρκίας έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας για την εφαρμογή του Πρωτοκόλλου και την εξομάλυνση των σχέσεων των δύο χωρών, όπως ακριβώς επιδιώκει και η πολιτειακή ηγεσία της Άγκυρας. Κύκλοι στις Βρυξέλλες επεσήμαναν ότι καταβάλλεται μια εμφανής προσπάθεια από τη σουηδική Προεδρία προκειμένου να οχυρώσει τις ανεκπλήρωτες υποχρεώσεις της Τουρκίας πίσω από την επίλυση του Κυπριακού, με απώτερο στόχο να διασφαλισθεί η απαλλαγή της Άγκυρας και η αποτροπή κυρώσεων στην επικείμενη αξιολόγηση του Δεκεμβρίου. Αυτό άλλωστε είναι το μεγάλο ζητούμενο τόσο για τη Σουηδία, όσο και για τη Βρετανία, η οποία κινεί τα νήματα προς αυτή την κατεύθυνση.
ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ