30/9/18

Προσοχή, κίνδυνος στο Κυπριακό! Οι Τούρκοι έλκουν τη διαδικασία εκτός Ηνωμένων Εθνών

Ανδρέας Πιμπίσιης 
Η προσπάθεια που έχει αναλάβει μέσω του Μεβλούτ Τσαβούσογλου η τουρκική πλευρά είναι καθόλα εμφανής. Η Άγκυρα δεν θέλει η διαδικασία στο Κυπριακό να συνεχίσει να βρίσκεται κάτω από την ομπρέλα των Ηνωμένων Εθνών γι’ αυτό και μέσω του Μεβλούτ Τσαβούσογλου την έλκει συνεχώς προς τα έξω.
Η προσπάθεια της Τουρκίας μπαίνει κάτω από τις «ανεπίσημες επαφές» που πραγματοποιούνται για το Κυπριακό, π.χ. μεταξύ των εγγυητριών δυνάμεων. Θέλει να εκμεταλλευθεί με ένα διαφορετικό τρόπο και άκρως επιζήμιο για τη διαδικασία του Κυπριακού το θέμα της κατάλληλης προετοιμασίας για την επανέναρξη των συνομιλιών. Η Λευκωσία από δικής της πλευράς επιχειρεί να κρατήσει τη διαδικασία εντός των Ηνωμένων Εθνών. Μια προσπάθεια που κρέμεται από τις αποφάσεις που θα ληφθούν για συνέχιση ή όχι της όλης διαδικασίας. Υπάρχει όμως και ο παράγοντας Αθήνα, που ευνοεί τις άτυπες επαφές με την Άγκυρα αλλά γεννάται η απορία ως προς το εάν αυτές οι διαβουλεύσεις βοηθούν τελικά το Κυπριακό.
Στη διάρκεια της παραμονής τους στη Νέα Υόρκη οι υπουργοί Εξωτερικών της Ελλάδας, της Τουρκίας και της Βρετανίας είχαν μια άτυπη συνάντηση για να συζητήσουν τις εξελίξεις στο Κυπριακό. Η συνάντηση αυτή είχε δύο πρωταγωνιστές και έναν θεατή. Το γεύμα των τριών ΥΠΕΞ κράτησε γύρω στη μια ώρα και όπως πληροφορούμαι δεν ακούστηκε κάποια νέα ιδέα. Κυριάρχησε η αντιπαράθεση μεταξύ Νίκου Κοτζιά και Μεβλούτ Τσαβούσογλου με τον Βρετανό ΥΠΕΞ να προβαίνει σε πολύ περιορισμένες παρεμβάσεις κυρίως λόγω της άγνοιάς του στο Κυπριακό. Μεταξύ Τσαβούσογλου και Κοτζιά υπήρξαν στην αρχή διαφορετικές ερμηνείες για το τι έγινε στο Κραν Μοντάνα. Συμφώνησαν να βρεθούν εκ νέου χωρίς να καθορίσουν το πότε.
Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου δύο ημέρες μετά μιλώντας σε Τούρκους δημοσιογράφους σημείωσε πως οι ανεπίσημες επαφές για το Κυπριακό θα συνεχιστούν. Συγκεκριμένα, αξιολογώντας την επίσκεψη της τουρκικής αντιπροσωπείας υπό τον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν στις ΗΠΑ, ο Τούρκος ΥΠΕΞ είπε στους δημοσιογράφους ότι στη Νέα Υόρκη είχαν ανεπίσημες συνομιλίες για το Κυπριακό. «Δυστυχώς οι προηγούμενες προσπάθειές μας δεν έφεραν αποτέλεσμα. Την τελευταία φορά ήμασταν στο Κραν Μοντάνα. Πλέον για να ξεκινήσουμε νέες διαπραγματεύσεις πρέπει να συζητήσουμε μεταξύ μας και να αποφασίσουμε τι θα διαπραγματευτούμε και για τι θα διαπραγματευτούμε. Γι’ αυτό συνεχίζουμε αυτές τις επαφές μας. Συναντηθήκαμε ξανά σε γεύμα ως ΥΠΕΞ των τριών εγγυητριών δυνάμεων. Και με την ε/κ πλευρά υπάρχουν επαφές. Πρέπει με όλες τις πλευρές να υπάρχουν συναντήσεις. Άλλωστε εμείς με την “τδβκ” συναντιόμαστε συνέχεια. Ο “υπέξ” της “τδβκ” είναι εδώ. Και με εκείνον συζητήσαμε αυτά τα θέματα, και εγώ και ο Πρόεδρός μας τον δεχτήκαμε. Αυτές τις ανεπίσημες συναντήσεις μας θα τις συνεχίσουμε», ανέφερε.
Ο Τούρκος ΥΠΕΞ είπε ότι αυτό το θέμα το συζήτησαν και στη Σμύρνη με τον Έλληνα ομόλογό του Νίκο Κοτζιά. «Όλοι είδαν και όλος ο κόσμος είδε πως δεν έχει νόημα να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις μόνο και μόνο για να γίνεται λόγος πριν αποφασίσουμε τι θα συζητήσουμε και χωρίς να υπάρχει μια διαπραγμάτευση επικεντρωμένη στο αποτέλεσμα. Και εμείς αυτό πιστεύουμε. Και στα Ηνωμένα Έθνη αυτή τη σκέψη μας μεταφέραμε», ανέφερε.
Η Λευκωσία παρακολουθεί από κοντά τις κινήσεις της Τουρκίας και βλέπει ότι στόχος της Άγκυρας είναι να τραβήξει το Κυπριακό και τη διαδικασία όσο το δυνατό πιο μακριά από τα Ηνωμένα Έθνη. Δεν είναι τυχαίες οι πιο πάνω αναφορές του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο οποίος επισήμανε και την επιμονή του ότι τα εμπλεκόμενα μέρη θα πρέπει να συζητήσουν μεταξύ τους και να αποφασίσουν τι θα διαπραγματευτούν.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες μου η Λευκωσία ήταν σε εγρήγορση για την άτυπη συνάντηση των τριών εγγυητριών δυνάμεων. Παρά το γεγονός ότι η συνάντηση αυτή έγινε με ελληνική πρωτοβουλία, εκφράζονται απόψεις ότι η πλευρά που επεδίωξε να γίνει το γεύμα ήταν η τουρκική. Κι αυτό έχει μια συγκεκριμένη σκοπιμότητα: να θολώσει τα νερά ότι ενδιαφέρεται για λύση. Όχι όμως μέσω της διαδικασίας των Ηνωμένων Εθνών αλλά εκτός και σε απόσταση.
Την ίδια ώρα ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου προσπαθεί να καλλιεργήσει τη θέση πως η μη πρόοδος στο Κυπριακό δεν οφείλεται στο θέμα του στρατού και των εγγυήσεων αλλά στη μορφή της λύσης. Με αυτή την προσέγγιση πήγε στις διάφορες συναντήσεις που είχε με αντικείμενο το Κυπριακό. Την ίδια ώρα επιχειρεί να περάσει μια άλλη, ιδιαίτερα επικίνδυνη για τη συνέχιση της διαδικασίας, άποψη που κινείται στη λογική των δύο κρατών. Ότι δηλαδή με την ύπαρξη δύο χωριστών κρατών λύνεται και το πρόβλημα του θέματος εγγυήσεις - στρατός, με την Τουρκία να διατηρεί αυτά που χρειάζεται (όπως το προσεγγίζει ο Τσαβούσογλου) για τη δική της ασφάλεια στην περιοχή, επικαλούμενος συνεχώς την κατάσταση στη Συρία.
Πολλές από τις ανησυχίες της Λευκωσίας επιβεβαιώθηκαν στη διάρκεια των επαφών που είχε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης στη Νέα Υόρκη. Κυρίως επιβεβαιώθηκε ότι η τουρκική πλευρά συζητά εναλλακτικά σενάρια στο Κυπριακό. Και ότι κινείται κατά τρόπο που να φαίνεται ότι η ευθύνη βαραίνει την ελληνοκυπριακή πλευρά και όχι κάποιον άλλο.
Με όλα αυτά υπόψη του ο Πρόεδρος Αναστασιάδης προήλθε στη συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα (το απόγευμα της Παρασκευής) θέτοντας ως πρώτιστο στόχο τη διατήρηση της διαδικασίας κάτω από την ομπρέλα των Ηνωμένων Εθνών. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που εξασφάλισα προ της συνάντησης (καθώς το κείμενο ετοιμάστηκε πριν γίνουν γνωστά τα αποτελέσματα της συνομιλίας Αναστασιάδη - Γκουτέρες) ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα έθετε στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών τα εξής:
1. Ετοιμότητά του για επανέναρξη των συνομιλιών.
2. Αποδοχή Πλαισίου του ΓΓ του ΟΗΕ, αλλά να διευκρινιστεί εάν όλοι συμφωνούν το ίδιο πράγμα σ’ ό,τι αφορά τις εγγυήσεις και πού βρίσκεται το θέμα του χάρτη.
3. Απόκρουση των όποιων ιδεών [όπως αυτές που προωθεί η Τουρκία] για να βγουν εκτός διαδικασιών ΗΕ ή να συζητηθούν άλλα πράγματα απ’ αυτά που προνοούν αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας.
4. Διερεύνηση προθέσεων του ΓΓ του ΟΗΕ με βάση τα όσα μετέφερε η Λουτ.
5. Συζήτηση κάποιων ιδεών για ενίσχυση των διπλωματικών κινήσεων αλλά και τις νέες συναντήσεις της Λουτ (αναλόγως των ευρημάτων της απεσταλμένης του ΓΓ). Ετοιμότητα να βοηθηθεί η διαδικασία είτε μέσω άμεσης συζήτησης πάνω σε εκκρεμότητες εκτός Διάσκεψης (λίστα ΗΕ) είτε σε επίπεδο τεχνικής διαπραγμάτευσης.
6. Ανάγκη να διατηρηθεί η αποστολή της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, αποφεύγοντας κινδύνους αποσταθεροποίησης ή και μεταβολής του στάτους.
Δεν ακολούθησε την πεπατημένη
Ο Νίκος Αναστασιάδης δεν ακολούθησε την πεπατημένη κατά την ομιλία του στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών. Δεν ανάλωσε το μέγιστο μέρος της ομιλίας τους προσπαθώντας να εξηγήσει το Κυπριακό σε όσες των αντιπροσωπειών βρίσκονταν στην αίθουσα της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών. Ούτε και αντέγραψε την πρακτική φίλων των ηγετών που από το βήμα των Ηνωμένων Εθνών αρέσκονται σε επίρριψη ευθυνών.
Ήταν μια ομιλία η οποία στο μεγάλο της μέρος απευθυνόταν σ’ ένα ευρύτερο κοινό λαμβάνοντας υπόψη πάντα και τον ρόλο των Ηνωμένων Εθνών, όπως τουλάχιστον τα περισσότερα κράτη θέλουν τον διεθνή οργανισμό να είναι. Την ίδια ώρα όμως φρόντισε μια διασύνδεση των θεμάτων με την κυπριακή πραγματικότητα. Κάποια χαρακτηριστικά παραδείγματα από τις αναφορές του Προέδρου της Δημοκρατίας:
- «Λαμβάνοντας υπόψη τη συνεχιζόμενη ασταθή κατάσταση και τις συγκρούσεις στη Συρία, το Ιράκ, την Υεμένη, τη Λιβύη, τη Νιγηρία, τη Μιανμάρ, το Αφγανιστάν, το Σαχέλ, τη μακρόχρονη Ισραηλινό - Παλαιστινιακή διένεξη και, βεβαίως, το ακόμη ανεπίλυτο πρόβλημα της βίαιης διαίρεσης της χώρας μου, ιδιαίτερη σημασία πρέπει να αποδώσουμε στη μεταρρύθμιση του πυλώνα της ειρήνης και της ασφάλειας».
- «Συμφωνούμε πλήρως με την ιδέα ότι η Διπλωματία πρέπει να υπερέχει στην επίτευξη ειρήνης και την επίλυση συγκρούσεων, και στον υποστηρικτικό, καταλυτικό ρόλο των ειρηνευτικών επιχειρήσεων. Θα πρέπει, ωστόσο, να παραδεχτούμε ότι το πρώτο τίθεται σε κίνδυνο χωρίς το τελευταίο και ότι, χωρίς τη διαδικασία διαπραγμάτευσης, η ανάγκη για διατήρηση της ειρήνης θα καταστεί πολύ μεγαλύτερη και επιτακτική. Επί τούτου, η κατάσταση στη χώρα μου αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα. Ως εκ τούτου, ενώ παραμένουμε βαθιά προσηλωμένοι στην υιοθέτηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων στον εν λόγω πυλώνα, πιστεύουμε ακράδαντα ότι κάθε ειρηνευτική επιχείρηση θα πρέπει να αξιολογείται με βάση τις δικές της ιδιαιτερότητες και τις πραγματικές ανάγκες και απειλές επί τόπου».
- «Η υπεροχή των επεκτατικών συμφερόντων ενός κράτους έναντι της εδαφικής ακεραιότητας, της ειρήνης και της ευημερίας άλλων χωρών και λαών».
- «Αντί να αντιμετωπίσουμε τις γενεσιουργές αιτίες που οδηγούν σε μαζικές μεταναστευτικές ροές εκατομμυρίων ανθρώπων, δημιουργούμε κέντρα κράτησης για τους μετανάστες».
Συνέχισαν τη μάχη τους στην Αμερική
Το παιχνίδι επικράτησης στην τουρκοκυπριακή κοινότητα –όπως αυτό εκφράζεται μεταξύ Ακιντζί και Οζερσάι– επεκτάθηκε και στις ΗΠΑ με τον καθένα να προσπαθεί να περάσει τα δικά του μηνύματα. Ο Κουντρέτ Οζερσάι βρέθηκε από νωρίς στη Νέα Υόρκη με στόχο να εκμεταλλευθεί την εκεί παρουσία των Ερντογάν και Τσαβούσογλου. Οι συναντήσεις που είχε ο Κουντρέτ Οζερσάι με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου (οι οποίες συνοδεύθηκαν με τις ανάλογες φωτογραφίες) δεν ήταν τυχαίες και δεν είχαν τόσο να κάνουν με θέματα συντονισμού. Ήταν μια ακόμα προσπάθεια να περάσει συγκεκριμένα μηνύματα προς την τουρκοκυπριακή κοινότητα ως προς το ποιος συνεργάζεται με την Άγκυρα, και ότι είναι αυτός που εκφράζει την «επίσημη τουρκική θέση» στο Κυπριακό.
Οι δηλώσεις που ακολούθησαν τις συναντήσεις του στη Νέα Υόρκη ήταν μια ακόμα κίνηση προς αυτή την κατεύθυνση και δεν ήταν τυχαίο ότι επέλεξε να υιοθετήσει τα όσα λέει ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου σ’ ό,τι αφορά τη διαδικασία. Από την άλλη, ο Μουσταφά Ακιντζί βρέθηκε στη Νέα Υόρκη, δεν είχε συνάντηση με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Επέλεξε μια «ευρωπαϊκή ατζέντα», αφού θέλησε να συναντήσει όλους εκείνους τους Ευρωπαίους οι οποίοι προσφάτως είχαν επαφές με την κυπριακή Κυβέρνηση. Συνάντησε τους υπουργούς Εξωτερικών της Γερμανίας και της Ολλανδίας καθώς και την Ευρωπαία Επίτροπο, Φεντερίκα Μογκερίνι. Συναντήσεις που βασικό τους στόχο ήταν να περάσει κάποια δικά του μηνύματα ο Ακιντζί περισσότερο προς το εσωτερικό της τουρκοκυπριακής κοινότητας παρά προς τους συνομιλητές του. Το γεγονός ότι προσφάτως υπουργοί Εξωτερικών που ήρθαν στην Κύπρο δεν πέρασαν στα κατεχόμενα για να συναντήσουν τον Ακιντζί ήταν κάτι που ενόχλησε προσωπικά τον ηγέτη των Τουρκοκυπρίων.
Φιλελεύθερος

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.