Απομόνωση, χάος, εμφύλιος

ΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΜΑΚΡΗ
mitsimakris@gmail.com
Τις τελευταίες ημέρες αρκετές αλλαγές έδωσαν μια νέα διάσταση στο συριακό ζήτημα. Σαουδική Αραβία, Κουβέιτ και Μπαχρέιν ανακάλεσαν τους πρεσβευτές τους από τη Δαμασκό για διαβουλεύσεις. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου, είχε εξάωρη συνομιλία με τον Ασαντ. Η ΕΕ διεύρυνε τον κατάλογο Σύριων που πλήττονται από κυρώσεις και οι ΗΠΑ προέβησαν σε αντίστοιχες αποφάσεις, ενώ είχαν την πρόθεση να ζητήσουν από τον Ασαντ να εγκαταλείψει την εξουσία. Διαπιστώθηκε διπλωματική κινητικότητα αλλά συνεχίστηκε και η βίαιη καταστολή.

Ο δρόμος της συριακής εξέγερσης είναι δύσβατος. Διότι, υπάρχουν ενδείξεις ρωγμών στο άλλοτε αρραγές μέτωπο της συριακής κυβέρνησης. Διότι δεν είναι τυχαίες οι στοχευμένες κυρώσεις των ΗΠΑ: έπληξαν την κρατική τράπεζα και τη συριακή τηλεφωνία, προσπαθώντας να προκαλέσουν τη σύγκρουση ανάμεσα στην προεδρία στη Δαμασκό και την επιχειρηματική κοινότητα στο Χαλέπι. Μια κίνηση από την τελευταία, όπως το αίτημα περί παραίτησης του Ασαντ, θα επιτάχυνε την αποσύνθεση της κυβέρνησης και θα προκαλούσε την αναθεώρηση της υποστήριξης προς το πρόσωπό του κάποιων εκ των στρατιωτικών. Απτά αποτελέσματα όμως;

Αποτέλεσμα
Τι θα μπορούσε να προκαλέσει η πτώση του Ασαντ; Θα απέβαινε εις όφελος των ΗΠΑ ή κάποιων άλλων δρώντων; Η πτώση του καθεστώτος θα συμπαρέσυρε το Ιράν, τη Χεζμπολάχ, τη Χαμάς, την ισλαμική Τζιχάντ, ανατρέποντας την ισορροπία των δυνάμεων στη Μέση Ανατολή. Παρ' όλη την αδύναμη οικονομία, την ενδημική διαφθορά, τους περιορισμένους φυσικούς πόρους και την καλπάζουσα ανεργία η Συρία αποτελεί σημαντικό παράγοντα και θέλει να διατηρήσει το ρόλο της.

Θεωρείται ο μοχλός που συνδέει το Ιράν με τη Χεζμπολάχ, εγγυάται πάτημά του στα βόρεια σύνορα του Ισραήλ, παρέχει μαζί με αυτόν τον κύριο όγκο του οπλισμού της οργάνωσης. Αν απομονωθεί και τελικά εκπέσει ο Ασαντ, οι αναλυτές εκτιμούν, όπως αναφέρει η «Κρίστιαν Σάιενς Μόνιτορ», ότι χώρες όπως το Ιράκ, το Ιράν, η Τουρκία, η Σαουδική Αραβία, οι ΗΠΑ αλλά και το Ισραήλ θα προσπαθήσουν να επηρεάσουν τη διαμόρφωση του επόμενου καθεστώτος.

Το Ιράν θα θέλει κάποιον εχθρικό στο Ισραήλ και τη Δύση ηγέτη, η Σαουδική Αραβία θα θέλει να εγκαταλείψει η Συρία τις σχέσεις της με το Ιράν, να περιορίσει την επιρροή της Τεχεράνης στο Λίβανο και την επιστροφή της στους Αραβες.

Το Ριάντ, ο υπέρμαχος του σουνιτικού Ισλάμ, δείχνει να έχει χάσει την υπομονή του με τη Δαμασκό και το αιματοκύλισμα της πλειονότητας των σουνιτών από τους αιρετικούς Αλαουίτες – από τους οποίους κατάγεται ο Ασαντ και οι περισσότεροι στρατιωτικοί. Ετσι, τώρα θέλει να συμβάλει στη διπλωματική απομόνωση της Δαμασκού, γι' αυτό και πήρε θέση στη βίαιη καταστολή ζητώντας τον τερματισμό της. Εχει συνειδητοποιήσει ότι η Δαμασκός αντιμετωπίζει πλέον μια εθνική, βαθιά ριζωμένη εξέγερση και άρα είναι ευάλωτη.

Οι αναλυτές ακόμη εκτιμούν πως το Ριάντ βρίσκει αφορμή να «χτυπήσει» την Τεχεράνη, ακόμη και με το κόστος να υπονομεύσει έναν ηγέτη και την πιθανότητα να προκληθεί χάος – ή ακόμη και δημοκρατική κυβέρνηση (κάτι το οποίο δε θα ήταν αρεστό στις μοναρχίες της περιοχής). «Τα θετικά από το χτύπημα στο Ιράν βαραίνουν περισσότερο από τα αρνητικά, που ίσως προκύψουν από την εγκαθίδρυση μιας δημοκρατίας στη Συρία», δήλωσε ο Ραμί Κουρί, αναλυτής της Μέσης Ανατολής με έδρα τη Βηρυτό.

Οι ΗΠΑ θα ήθελαν μια κοσμική Συρία ανοιχτή στη Δύση και φιλική προς το Ισραήλ. Ενώ το Τελ Αβίβ θα ήθελε να μην πέσει η χώρα στους σουνίτες ειδικά της Μουσουλμανικής Αδελφότητας.

Τι μπορούν να πετύχουν; Κανείς δεν μπορεί να το προβλέψει ειδικά σε μια περίοδο που η επιχείρηση στη Λιβύη είναι τελματωμένη και η οικονομική κρίση αποτρέπει τις χώρες από την εμπλοκή τους σε νέες περιπέτειες.http://www.agelioforos.gr/default.asp?pid=7&ct=9&artid=106591