του Σάββα Ιακωβίδη
Μελέτη του Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας
«Παρά τις χρόνιες διαπραγματεύσεις, το Κυπριακό εξακολουθεί να παραμένει άλυτο. O διαχρονικός στόχος της Τουρκίας για στρατηγικό έλεγχο της Κύπρου επηρεάζει καθοριστικά τις διαπραγματεύσεις. Το Κυπριακό εμπεριέχει διάφορες πτυχές: μεταξύ άλλων, ευρωπαϊκή, διεθνή, περιφερειακή, ελληνοτουρκική και διακοινοτική. Όμως, η διαδικασία των συνομιλιών είναι τέτοια, που αποδίδεται τεράστια σημασία στη διακοινοτική διάσταση με αποτέλεσμα η Τουρκία να παρουσιάζεται ως τρίτο μέρος».
Οι ξένοι δρώντες
Ακολούθως, οι συντάκτες της μελέτης αναφέρονται στην Κοινή Δήλωση Αναστασιάδη-κατοχικού Έρογλου, που δημιούργησε κάποιες προσδοκίες για λύση, όμως «τα πρόσφατα γεγονότα με την προκλητική στάση της Τουρκίας τους τελευταίους μήνες του 2014 στην κυπριακή ΑΟΖ, ανάγκασαν τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να αποσυρθεί (προσωρινά) από τις διακοινοτικές συνομιλίες. Οι συνομιλίες, παρά τη διακοπή τους, αναμένεται ότι θα επαναρχίσουν. Είναι, όμως, σημαντικό η επανέναρξη να συνοδευθεί με τη δέουσα επαναξιολόγηση των περιφερειακών εξελίξεων και την ιεράρχηση των προτεραιοτήτων από την Κυπριακή Δημοκρατία προς εξυπηρέτηση των στόχων της».
Η πιθανή επίλυση του Κυπριακού συναρτάται και εν πολλοίς εξαρτάται και από τη δυναμική ή την παρεμβολή πολλών ξένων δρώντων, όπως οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις, και οι ΗΠΑ, η Ρωσία, το Ισραήλ και η Ε.Ε. Οι Θεοφάνους και Χριστοδούλου επεξηγούν:
Για την Τουρκία δεν υφίσταται η Κυπριακή Δημοκρατία και, ως εκ τούτου, ούτε το δικαίωμά της στην ΑΟΖ, την οποία αμφισβητεί και προκλητικά παραβιάζει, μη αναγνωρίζοντας το δικαίωμα εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων. Η Τουρκία επιδιώκει τον στρατηγικό έλεγχο τής Μεγαλονήσου. Ως ισχυρό μέλος του ΝΑΤΟ και στρατηγικής σημασίας παράγοντας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, η Τουρκία τυγχάνει της στήριξης ή τουλάχιστον της ανοχής των ΗΠΑ, της Βρετανίας καθώς και άλλων δυνάμεων. Αυτό δεν σημαίνει ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν μπορεί να αναζητήσει ερείσματα στις δύο αυτές μεγάλες χώρες, καθώς και στις υπόλοιπες.
Ανισοζύγιο δυνάμεων
Όσον αφορά τον ρόλο της Ελλάδας, αυτός είναι περιορισμένος παρά τους εθνικούς και ιστορικούς δεσμούς με την Κύπρο. Το ισοζύγιο ή μάλλον το ανισοζύγιο δυνάμεων από τη μια και τα εσωτερικά προβλήματα και οι αδυναμίες της από την άλλη, δεν επιτρέπουν στην Ελλάδα να διαδραματίζει, τουλάχιστον σε αυτήν τη συγκυρία, καθοριστικό ρόλο στην επίτευξη λύσης.
Η Βρετανία ως χώρα που έχει βάσεις και στρατηγικά συμφέροντα στην Κύπρο θεωρεί ότι επιτυχής κατάληξη των διαπραγματεύσεων είναι αυτή που θα διασφαλίζει τη συνέχιση της παρουσίας της στη Μεγαλόνησο. Η Βρετανία θα υποστήριζε μια λύση η οποία θα διασφάλιζε ένα κράτος. Για τη χώρα αυτή κατά πόσον η λύση θα ήταν χαλαρή ή ισχυρή ομοσπονδία δεν αποτελεί προτεραιότητα.
Για τις ΗΠΑ το Κυπριακό αντιμετωπίζεται σε συνάρτηση με τα δεδομένα και τα εμπλεκόμενα συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο καθώς και το ισοζύγιο δυνάμεων. Η πολιτική των ΗΠΑ στο Κυπριακό διαμορφώνεται πάνω σε μια σύνθετη βάση, που λαμβάνει υπ’ όψιν πολλές παραμέτρους, περιλαμβανομένων και των αμερικανο-τουρκικών σχέσεων. Η Τουρκία εξακολουθεί να παραμένει και σήμερα στρατηγικός εταίρος των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή.
Ρωσία, Ε.Ε. και Ισραήλ
Η Ρωσία, μια χώρα με παραδοσιακά καλές σχέσεις με την Κύπρο και με ισχυρούς πολιτικούς, οικονομικούς, πολιτιστικούς και ιστορικούς δεσμούς, διαδραματίζει τον δικό της σημαντικό ρόλο στη σκακιέρα του Κυπριακού σε μια περίοδο που διαφοροποιούνται οι ισορροπίες λόγω των εξελίξεων στην Ουκρανία. Για τη Ρωσία, αίσια κατάληξη του Κυπριακού δεν θα προνοεί τον στρατηγικό έλεγχο της Κύπρου από την Τουρκία.
Όσον αφορά τη στάση της Ε.Ε. ως προς το Κυπριακό, διαχρονικά για πολλούς λόγους υπήρξε ανοχή από την Ε.Ε. έναντι της Τουρκίας. Λαμβάνοντας όλα τα δεδομένα υπ’ όψιν υπάρχουν σήμερα στην Κύπρο πολύ χαμηλότερες προσδοκίες από την Ε.Ε. Κατ’ επανάληψιν η Κυπριακή Δημοκρατία θεώρησε ότι η στάση διαφόρων χωρών μελών της Ε.Ε. ήταν ανεχτική αν όχι υποστηρικτική προς την Τουρκία.
Παράλληλα, το Ισραήλ ανησυχεί ιδιαίτερα για τις γεωπολιτικές αλλαγές και την αστάθεια στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Στην παρούσα συγκυρία και μέσα στο συγκεκριμένο υφιστάμενο γεωπολιτικό πλαίσιο, η ανάγκη του Ισραήλ για μιαν ασφαλή διέξοδο προς τη Δύση καθιστά την Κύπρο ιδιαίτερα σημαντική.
Οι εθνοτικοί πυλώνες και ασάφειες
Οι Θεοφάνους και Χριστοδούλου αναφέρονται στη λύση της διζωνικής που αποτελεί στρατηγική επιλογή της ελληνικής πλευράς και σημειώνουν πως δεν υπάρχει συναντίληψη μεταξύ των δυο πλευρών για το περιεχόμενο της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας. Σημειώνουν, επίσης, ότι «η ερμηνεία και το περιεχόμενο της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας μετακινήθηκε τα τελευταία χρόνια πιο κοντά στις τουρκοκυπριακές θέσεις». Προσθέτουν πως «για χρόνια τώρα καλλιεργήθηκε η εντύπωση ότι οποιαδήποτε λύση του Κυπριακού θα συνιστούσε βελτίωση του status quo. Η πραγματικότητα είναι ότι το περιεχόμενο μιας λύσης θα επηρεάσει καθοριστικά τη βιωσιμότητα, τη σταθερότητα αλλά και τις οικονομικές προοπτικές».
Αναφερόμενοι στην Κοινή Δήλωση Αναστασιάδη-κατοχικού Έρογλου, Θεοφάνους και Χριστοδούλου επισημαίνουν πως αυτή «ενσωματώνει στοιχεία του διαπραγματευτικού κεκτημένου καθώς επίσης και επιπρόσθετων τολμηρών βημάτων του Προέδρου Αναστασιάδη.
Όμως οι εθνοτικοί πυλώνες στους οποίους στηρίζεται, τα διαχωριστικά στοιχεία και οι εποικοδομητικές ασάφειες που περιέχει, δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ένα ευοίωνο μέλλον. Συνεπώς, όσες διορθωτικές αλλαγές και να επιτευχθούν στις διαπραγματεύσεις, δεν μπορούν να εξισορροπήσουν το γεγονός ότι η στρατηγική που ακολουθείται είναι προβληματική». Γι’ αυτό και υπογραμμίζουν πως «πάνω απ’ όλα ο Πρόεδρος Αναστασιάδης αλλά και το πολιτικό σύστημα θα πρέπει να αξιολογήσουν τη σημασία της συνέχειας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είναι τραγικό το μείζον αυτό ζήτημα να αποτελεί γκρίζα ζώνη».
Εναλλακτικές επιλογές
Τι πρέπει να γίνει; Οι συντάκτες της μελέτης υποστηρίζουν πως «η στρατηγική που ακολουθείται στο Κυπριακό πρέπει να επαναξιολογηθεί και να αναθεωρηθεί. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να επαναπροσδιορισθούν οι βασικές κατευθυντήριες γραμμές και να αλλάξει το πλαίσιο αναζήτησης της λύσης. Είναι επίσης σημαντικό να επαναξιολογηθούν οι επιλογές μας καθώς η συμβατική φιλοσοφία που επικεντρώνεται σε μια λύση χαλαρής ομοσπονδίας με στοιχεία συνομοσπονδίας μπορεί να αποβεί μοιραία». Και εισηγούνται:
«Στα πλαίσια αυτά θα πρέπει να εξετασθούν διάφορες εναλλακτικές επιλογές. Αυτές συμπεριλαμβάνουν μια λειτουργική ομοσπονδία με χαλαρή διζωνικότητα (δηλαδή, αυτό που είχε περιγράψει ο αείμνηστος Πρόεδρος Παπαδόπουλος ως «διζωνική ομοσπονδία με το σωστό περιεχόμενο») ή ακόμα και περισσότερες από δύο περιφέρειες. Είναι σημαντικό, επίσης, να αξιολογηθεί η προοπτική ενσωμάτωσης της κατοχικής οντότητας ως region/περιφέρεια στην Ε.Ε. Εννοείται ότι με μια τέτοια διευθέτηση θα υπάρξουν ουσιαστικές εδαφικές αναπροσαρμογές.
Μια τέτοια λύση θα πρέπει να θεωρηθεί ως μέρος μιας εξελικτικής διαδικασίας. Είναι επίσης σημαντικό να αξιολογήσουμε τη διαχείριση του status quo σε συνδυασμό με ΜΟΕ και κινήσεις για ομαλοποίηση των σχέσεων με την Τουρκία στα πλαίσια του σεβασμού της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τέλος, θα πρέπει να μελετηθεί και η κατάθεση κατευθυντήριων γραμμών από την Κυπριακή Δημοκρατία για επίλυση του προβλήματος».
Και καταλήγουν: «Οι Ελληνοκύπριοι θα πρέπει κάποια στιγμή να αποβάλουν κάποιες εμμονές και να αξιολογήσουν τα δεδομένα ορθολογιστικά. Είναι σημαντικό να έχουν ξεκάθαρους στόχους, να αποφεύγουν τις αντιφάσεις και να κατανοήσουν, επιτέλους, τη σημασία της νομιμοποίησης και των συμβολισμών. Τέλος, είναι καθοριστικής σημασίας να επανακτήσει η Κυπριακή Δημοκρατία την ηθική της υπεροχή και να προβάλει, επιτέλους, μια πειστική αφηγηματική επεξήγηση».
Σημερινή
- Ποιες είναι οι θέσεις ξένων δρώντων και ποια η στρατηγική στοχοθεσία της κατοχικής Τουρκίας - Γιατί είναι εξαιρετικά σημαντικό να επαναπροσδιορισθούν οι βασικές κατευθυντήριες γραμμές και να αλλάξει το πλαίσιο αναζήτησης της λύσης
- «Πάνω απ’ όλα ο Πρόεδρος Αναστασιάδης και το πολιτικό σύστημα θα πρέπει να αξιολογήσουν τη σημασία της συνέχειας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είναι τραγικό το μείζον αυτό ζήτημα να αποτελεί γκρίζα ζώνη»
- «Είναι καθοριστικής σημασίας να επανακτήσει η Κυπριακή Δημοκρατία την ηθική της υπεροχή και να προβάλει, επιτέλους, μια πειστική αφηγηματική επεξήγηση»
«Παρά τις χρόνιες διαπραγματεύσεις, το Κυπριακό εξακολουθεί να παραμένει άλυτο. O διαχρονικός στόχος της Τουρκίας για στρατηγικό έλεγχο της Κύπρου επηρεάζει καθοριστικά τις διαπραγματεύσεις. Το Κυπριακό εμπεριέχει διάφορες πτυχές: μεταξύ άλλων, ευρωπαϊκή, διεθνή, περιφερειακή, ελληνοτουρκική και διακοινοτική. Όμως, η διαδικασία των συνομιλιών είναι τέτοια, που αποδίδεται τεράστια σημασία στη διακοινοτική διάσταση με αποτέλεσμα η Τουρκία να παρουσιάζεται ως τρίτο μέρος».
Οι ξένοι δρώντες
Ακολούθως, οι συντάκτες της μελέτης αναφέρονται στην Κοινή Δήλωση Αναστασιάδη-κατοχικού Έρογλου, που δημιούργησε κάποιες προσδοκίες για λύση, όμως «τα πρόσφατα γεγονότα με την προκλητική στάση της Τουρκίας τους τελευταίους μήνες του 2014 στην κυπριακή ΑΟΖ, ανάγκασαν τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να αποσυρθεί (προσωρινά) από τις διακοινοτικές συνομιλίες. Οι συνομιλίες, παρά τη διακοπή τους, αναμένεται ότι θα επαναρχίσουν. Είναι, όμως, σημαντικό η επανέναρξη να συνοδευθεί με τη δέουσα επαναξιολόγηση των περιφερειακών εξελίξεων και την ιεράρχηση των προτεραιοτήτων από την Κυπριακή Δημοκρατία προς εξυπηρέτηση των στόχων της».
Η πιθανή επίλυση του Κυπριακού συναρτάται και εν πολλοίς εξαρτάται και από τη δυναμική ή την παρεμβολή πολλών ξένων δρώντων, όπως οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις, και οι ΗΠΑ, η Ρωσία, το Ισραήλ και η Ε.Ε. Οι Θεοφάνους και Χριστοδούλου επεξηγούν:
Για την Τουρκία δεν υφίσταται η Κυπριακή Δημοκρατία και, ως εκ τούτου, ούτε το δικαίωμά της στην ΑΟΖ, την οποία αμφισβητεί και προκλητικά παραβιάζει, μη αναγνωρίζοντας το δικαίωμα εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων. Η Τουρκία επιδιώκει τον στρατηγικό έλεγχο τής Μεγαλονήσου. Ως ισχυρό μέλος του ΝΑΤΟ και στρατηγικής σημασίας παράγοντας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, η Τουρκία τυγχάνει της στήριξης ή τουλάχιστον της ανοχής των ΗΠΑ, της Βρετανίας καθώς και άλλων δυνάμεων. Αυτό δεν σημαίνει ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν μπορεί να αναζητήσει ερείσματα στις δύο αυτές μεγάλες χώρες, καθώς και στις υπόλοιπες.
Ανισοζύγιο δυνάμεων
Όσον αφορά τον ρόλο της Ελλάδας, αυτός είναι περιορισμένος παρά τους εθνικούς και ιστορικούς δεσμούς με την Κύπρο. Το ισοζύγιο ή μάλλον το ανισοζύγιο δυνάμεων από τη μια και τα εσωτερικά προβλήματα και οι αδυναμίες της από την άλλη, δεν επιτρέπουν στην Ελλάδα να διαδραματίζει, τουλάχιστον σε αυτήν τη συγκυρία, καθοριστικό ρόλο στην επίτευξη λύσης.
Η Βρετανία ως χώρα που έχει βάσεις και στρατηγικά συμφέροντα στην Κύπρο θεωρεί ότι επιτυχής κατάληξη των διαπραγματεύσεων είναι αυτή που θα διασφαλίζει τη συνέχιση της παρουσίας της στη Μεγαλόνησο. Η Βρετανία θα υποστήριζε μια λύση η οποία θα διασφάλιζε ένα κράτος. Για τη χώρα αυτή κατά πόσον η λύση θα ήταν χαλαρή ή ισχυρή ομοσπονδία δεν αποτελεί προτεραιότητα.
Για τις ΗΠΑ το Κυπριακό αντιμετωπίζεται σε συνάρτηση με τα δεδομένα και τα εμπλεκόμενα συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο καθώς και το ισοζύγιο δυνάμεων. Η πολιτική των ΗΠΑ στο Κυπριακό διαμορφώνεται πάνω σε μια σύνθετη βάση, που λαμβάνει υπ’ όψιν πολλές παραμέτρους, περιλαμβανομένων και των αμερικανο-τουρκικών σχέσεων. Η Τουρκία εξακολουθεί να παραμένει και σήμερα στρατηγικός εταίρος των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή.
Ρωσία, Ε.Ε. και Ισραήλ
Η Ρωσία, μια χώρα με παραδοσιακά καλές σχέσεις με την Κύπρο και με ισχυρούς πολιτικούς, οικονομικούς, πολιτιστικούς και ιστορικούς δεσμούς, διαδραματίζει τον δικό της σημαντικό ρόλο στη σκακιέρα του Κυπριακού σε μια περίοδο που διαφοροποιούνται οι ισορροπίες λόγω των εξελίξεων στην Ουκρανία. Για τη Ρωσία, αίσια κατάληξη του Κυπριακού δεν θα προνοεί τον στρατηγικό έλεγχο της Κύπρου από την Τουρκία.
Όσον αφορά τη στάση της Ε.Ε. ως προς το Κυπριακό, διαχρονικά για πολλούς λόγους υπήρξε ανοχή από την Ε.Ε. έναντι της Τουρκίας. Λαμβάνοντας όλα τα δεδομένα υπ’ όψιν υπάρχουν σήμερα στην Κύπρο πολύ χαμηλότερες προσδοκίες από την Ε.Ε. Κατ’ επανάληψιν η Κυπριακή Δημοκρατία θεώρησε ότι η στάση διαφόρων χωρών μελών της Ε.Ε. ήταν ανεχτική αν όχι υποστηρικτική προς την Τουρκία.
Παράλληλα, το Ισραήλ ανησυχεί ιδιαίτερα για τις γεωπολιτικές αλλαγές και την αστάθεια στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής. Στην παρούσα συγκυρία και μέσα στο συγκεκριμένο υφιστάμενο γεωπολιτικό πλαίσιο, η ανάγκη του Ισραήλ για μιαν ασφαλή διέξοδο προς τη Δύση καθιστά την Κύπρο ιδιαίτερα σημαντική.
Οι εθνοτικοί πυλώνες και ασάφειες
Οι Θεοφάνους και Χριστοδούλου αναφέρονται στη λύση της διζωνικής που αποτελεί στρατηγική επιλογή της ελληνικής πλευράς και σημειώνουν πως δεν υπάρχει συναντίληψη μεταξύ των δυο πλευρών για το περιεχόμενο της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας. Σημειώνουν, επίσης, ότι «η ερμηνεία και το περιεχόμενο της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας μετακινήθηκε τα τελευταία χρόνια πιο κοντά στις τουρκοκυπριακές θέσεις». Προσθέτουν πως «για χρόνια τώρα καλλιεργήθηκε η εντύπωση ότι οποιαδήποτε λύση του Κυπριακού θα συνιστούσε βελτίωση του status quo. Η πραγματικότητα είναι ότι το περιεχόμενο μιας λύσης θα επηρεάσει καθοριστικά τη βιωσιμότητα, τη σταθερότητα αλλά και τις οικονομικές προοπτικές».
Αναφερόμενοι στην Κοινή Δήλωση Αναστασιάδη-κατοχικού Έρογλου, Θεοφάνους και Χριστοδούλου επισημαίνουν πως αυτή «ενσωματώνει στοιχεία του διαπραγματευτικού κεκτημένου καθώς επίσης και επιπρόσθετων τολμηρών βημάτων του Προέδρου Αναστασιάδη.
Όμως οι εθνοτικοί πυλώνες στους οποίους στηρίζεται, τα διαχωριστικά στοιχεία και οι εποικοδομητικές ασάφειες που περιέχει, δεν μπορούν να οδηγήσουν σε ένα ευοίωνο μέλλον. Συνεπώς, όσες διορθωτικές αλλαγές και να επιτευχθούν στις διαπραγματεύσεις, δεν μπορούν να εξισορροπήσουν το γεγονός ότι η στρατηγική που ακολουθείται είναι προβληματική». Γι’ αυτό και υπογραμμίζουν πως «πάνω απ’ όλα ο Πρόεδρος Αναστασιάδης αλλά και το πολιτικό σύστημα θα πρέπει να αξιολογήσουν τη σημασία της συνέχειας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είναι τραγικό το μείζον αυτό ζήτημα να αποτελεί γκρίζα ζώνη».
Εναλλακτικές επιλογές
Τι πρέπει να γίνει; Οι συντάκτες της μελέτης υποστηρίζουν πως «η στρατηγική που ακολουθείται στο Κυπριακό πρέπει να επαναξιολογηθεί και να αναθεωρηθεί. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να επαναπροσδιορισθούν οι βασικές κατευθυντήριες γραμμές και να αλλάξει το πλαίσιο αναζήτησης της λύσης. Είναι επίσης σημαντικό να επαναξιολογηθούν οι επιλογές μας καθώς η συμβατική φιλοσοφία που επικεντρώνεται σε μια λύση χαλαρής ομοσπονδίας με στοιχεία συνομοσπονδίας μπορεί να αποβεί μοιραία». Και εισηγούνται:
«Στα πλαίσια αυτά θα πρέπει να εξετασθούν διάφορες εναλλακτικές επιλογές. Αυτές συμπεριλαμβάνουν μια λειτουργική ομοσπονδία με χαλαρή διζωνικότητα (δηλαδή, αυτό που είχε περιγράψει ο αείμνηστος Πρόεδρος Παπαδόπουλος ως «διζωνική ομοσπονδία με το σωστό περιεχόμενο») ή ακόμα και περισσότερες από δύο περιφέρειες. Είναι σημαντικό, επίσης, να αξιολογηθεί η προοπτική ενσωμάτωσης της κατοχικής οντότητας ως region/περιφέρεια στην Ε.Ε. Εννοείται ότι με μια τέτοια διευθέτηση θα υπάρξουν ουσιαστικές εδαφικές αναπροσαρμογές.
Μια τέτοια λύση θα πρέπει να θεωρηθεί ως μέρος μιας εξελικτικής διαδικασίας. Είναι επίσης σημαντικό να αξιολογήσουμε τη διαχείριση του status quo σε συνδυασμό με ΜΟΕ και κινήσεις για ομαλοποίηση των σχέσεων με την Τουρκία στα πλαίσια του σεβασμού της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τέλος, θα πρέπει να μελετηθεί και η κατάθεση κατευθυντήριων γραμμών από την Κυπριακή Δημοκρατία για επίλυση του προβλήματος».
Και καταλήγουν: «Οι Ελληνοκύπριοι θα πρέπει κάποια στιγμή να αποβάλουν κάποιες εμμονές και να αξιολογήσουν τα δεδομένα ορθολογιστικά. Είναι σημαντικό να έχουν ξεκάθαρους στόχους, να αποφεύγουν τις αντιφάσεις και να κατανοήσουν, επιτέλους, τη σημασία της νομιμοποίησης και των συμβολισμών. Τέλος, είναι καθοριστικής σημασίας να επανακτήσει η Κυπριακή Δημοκρατία την ηθική της υπεροχή και να προβάλει, επιτέλους, μια πειστική αφηγηματική επεξήγηση».
Σημερινή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.
- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.