Σε... θέση μάχης για την εσωτερική ασφάλεια

ΤΗΣ ΚΑΚΗΣ ΜΠΑΛΗ
finance@ekdotiki.gr
Οι εταιρίες που συμμετέχουν στην 1η Defensys που διοργανώνεται στη Θεσσαλονίκη είναι πολύ πιθανόν να έχουν σπουδάσει το μνημόνιο και το σχέδιο προϋπολογισμού του Γιώργου Παπακωνσταντίνου προσεκτικότερα από πολλούς Ελληνες πολιτικούς.

Σε μια εποχή που η κρίση συμπιέζει τους εθνικούς προϋπολογισμούς -και τα κονδύλια για τους εξοπλισμούς- έχουν τα μάτια τους δεκατέσσερα, για να παρακολουθούν τις ανάγκες και τα όρια κάθε καλού πελάτη, όπως η Ελλάδα. Πολύ πρόσφατα, στις 8 Οκτωβρίου από το ελβετικό Μοντρέ, όπου συναντήθηκαν, οι εκπρόσωποι των κορυφαίων εξοπλιστικών βιομηχανιών της Γηραιάς Ηπείρου σήμαναν συναγερμό. Οι περικοπές στα εξοπλιστικά προγράμματα πολλών ευρωπαϊκών χωρών απειλούν μακροπρόθεσμα τις δυνατότητες έρευνας και ανάπτυξης της πολεμικής βιομηχανίας», είπαν. Την ίδια μέρα από τις Βρυξέλλες ο γ.γ. του ΝΑΤΟ, Αντερς Φογκ Ράσμουσεν, εξέφρασε ανάλογους προβληματισμούς: οι περικοπές των κρατών μελών, εάν ξεπεράσουν κάποιο όριο -«περάσουν το λίπος και φτάσουν στο κόκαλο», όπως είπε - ενδέχεται να απειλήσουν την ασφάλεια της Συμμαχίας.

Περικοπές παντού
Το εξοπλιστικό λόμπι, όπως και το ΝΑΤΟ, έχουν πολλούς λόγους να ανησυχούν. Η Ισπανία θα κόψει για τρίτη συνεχή χρονιά το 2011 τις εξοπλιστικές της δαπάνες, με στόχο μέσα σε αυτήν τριετία να μειωθούν κατά 13,3%. Ο Γερμανός υπουργός Αμυνας έχει δεσμευτεί να μειώσει έως το 2014 τις δαπάνες του υπουργείου του κατά 8,3 δισ. ευρώ, ενώ η γαλλική κυβέρνηση αναμένεται να μειώσει το προσωπικό του δικού της υπουργείου κατά 54.000 άτομα. Μόλις τις προάλλες ο Βρετανός πρωθυπουργός ανήγγειλε δραστικές περικοπές στη χρηματοδότηση για τις ένοπλες δυνάμεις κατά 8% ετησίως, αναβάλλοντας μεταξύ άλλων για το 2015 το πρόγραμμα, ύψους 20 δισ. λιρών, που θα αντικαταστήσει το πυρηνικό υποβρύχιο Trident. Λίγο νωρίτερα η ιταλική κυβέρνηση μείωσε τις παραγγελίες της για αεροσκάφη Eurofighter για να εξοικονομήσει 2,57 δισ. ευρώ.

Η EADS, η μητρική εταιρία της Airbus, παλεύει να λύσει τα οικονομικά και τεχνικά προβλήματα που αντιμετωπίζει με το νέο μεταγωγικό αεροσκάφος Α400Μ -και δεν είναι καθόλου βέβαιη εάν θα κερδίσει τελικά από το αμερικανικό Πεντάγωνο το πανάκριβο συμβόλαιο των 35 δισ. δολαρίων για 179 αεροσκάφη που ανεφοδιάζουν στον αέρα.

Αναζητούν πελάτες
Στο κλαμπ των εταιριών που μαζεύτηκαν στο Μοντρέ, το ASD, ανήκουν μεταξύ άλλων η BAE Systems, η Dassault Aviation, η Saab και η Rheinmetall. Ολες μαζί απασχολούν 700.000 εργαζόμενους και πέρσι ο τζίρος τους ξεπέρασε τα 155 δισ. ευρώ. Το 2009 η κρίση δεν είχε ακόμη αγγίξει τον κλάδο, ενώ φέτος οι εταιρίες, για να μην υποστούν μείωση του κύκλου εργασιών τους, αναζητούν επιμόνως πελάτες εκτός Ευρώπης, κυρίως στη Μέση Ανατολή και τη Βραζιλία. Επίσης, στρέφονται όλο και περισσότερο σε εξοπλιστικά προγράμματα για την εσωτερική ασφάλεια -π.χ. για την προστασία των συνόρων, την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας ή τη διαχείριση φυσικών καταστροφών.

Η πολύφερνη νύφη
Η πιο... πολύφερνη νύφη της εποχής είναι το UAV, ένα τηλεκατευθυνόμενο εναέριο όχημα. Το χρησιμοποιούν οι Αμερικανοί, για να σκοτώνουν Ταλιμπάν στα σύνορα Αφγανιστάν - Πακιστάν, αλλά ενδείκνυται εξίσου για τον έλεγχο των συνόρων στη Μεσόγειο, τον έγκαιρο εντοπισμό πυρκαγιών στα δάση του πλανήτη, το κυνήγι των πειρατών στις επτά θάλασσες ή των λαθρεμπόρων ναρκωτικών στη Λατινική Αμερική. Στην αντίστοιχη με την Defensys έκθεση που έγινε στο Αμπού Ντάμπι τα UAV ήταν οι απόλυτοι σταρ. Κι αυτό, διότι στα χρόνια της κρίσης οι κυβερνήσεις δεν πρόκειται να κόψουν κονδύλια από την εσωτερική ασφάλεια -ενώ αρκετές απ’ αυτές θα αναγκαστούν να αναβάλουν κάποια από τα προγράμματα για τον εκσυγχρονισμό της άμυνάς τους, εκτός κι αν εμπλέκονται σε πόλεμο, κηρυγμένο όπως στο Ιράκ ή το Αφγανιστάν, ή ακήρυχτο όπως στην Παλαιστίνη, την Τσετσενία και τη μισή Αφρική.

Ζήτημα προτεραιότητας
Σύμφωνα με τους ειδικούς του κλάδου το 2009, η παγκόσμια αγορά για την εσωτερική ασφάλεια κινήθηκε γύρω στα 35 δισ. ευρώ, ενώ την επόμενη επταετία αναμένεται να φτάσει και τα 800 δισ. ευρ'ω. «Πρωτίστως στην Ευρώπη και την Ασία η εσωτερική ασφάλεια θα γίνεται όλο και πιο σημαντική», εκτιμά ο μάνατζερ του σχετικού αμοιβαίου «Global Security» της Credit Suisse, Πατρίκ Κολμπ. Μετά την 11η Σεπτέμβρη η εσωτερική ασφάλεια, κυρίως στις ΗΠΑ, έγινε η σημαντικότερη προτεραιότητα της κυβέρνησης. Με τον καιρό έχει αρχίσει να κερδίζει σε σημασία παντού. Στην αρχή ασχολήθηκαν με τα… εξοπλιστικά της εσωτερικής ασφάλειας μόνον αμερικανικές εταιρίες, όπως η Lockheed Martin, η Raytheon και η Boeing. Τα τελευταία χρόνια, όμως, άρχισαν να ανακαλύπτουν τις δυνατότητες αυτής της νέας αγοράς και ευρωπαϊκοί όμιλοι, όπως η EADS και η γαλλική Thales, προσφέροντας προγράμματα για την προστασία των συνόρων αλλά και ενδεχόμενων στόχων τρομοκρατών (αεροδρόμια, λιμάνια, σιδηροδρομικοί σταθμοί).

«Την ασφάλεια των απέραντων συνοριακών περιοχών ή των θαλασσών δεν μπορούν να την εγγυηθούν μόνον οι πάσης φύσεως δυνάμεις ασφαλείας, αλλά χρειάζεται και η βοήθεια της τεχνολογίας», τονίζει από καιρό ο Στέφαν Τσόλερ της EADS. Κι αυτήν την τεχνολογία σκοπεύει να προσφέρει όλο και περισσότερο -και να κερδίσει από αυτήν- η εξοπλιστική βιομηχανία.