Η Τουρκία αναβαθμίζει τον γεωπολιτικό της ρόλο, σε μια εποχή που παρατηρούνται τεράστιες τεκτονικές γεωπολιτικές μετακινήσεις. Η δράση της στη Συρία, οι συνεχιζόμενες προκλήσεις σε Κύπρο και Ελλάδα, η εχθρική λεκτική ρητορική της με το Ισραήλ, η απομάκρυνσή της από τη Δύση και η προσέγγισή της στη Ρωσία και με το Ιράν δημιουργούν νέα γεωπολιτικά δεδομένα που αναμφίβολα επηρεάζουν τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή μας.
Η νέα τριμερής μεταξύ Τουρκίας, Ρωσίας και Ιράν δημιουργεί πρωτίστως μια ευκαιριακή σχέση που στοχεύει στον έλεγχο της Συρίας, εξυπηρετώντας τα συμφέροντα των εμπλεκομένων που διαδραματίζουν ούτως ή άλλως καθοριστικό ρόλο στις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Η τριμερής, που στοχεύει στην οριοθέτηση του μέλλοντος της μεταπολεμικής Συρίας, δεν περιλαμβάνει τις ΗΠΑ που είχαν δραστηριοποιηθεί έντονα στην καταπολέμηση του ούτω καλουμένου Ισλαμικού Κράτους και αυτό ανησυχεί φυσικά τις ΗΠΑ και τα συμφέροντα της Δύσης στην περιοχή. Παραμένει, φυσικά, το γεγονός ότι τόσο η Ρωσία όσο και το Ιράν αλλά και η ίδια η Τουρκία έχουν δείξει κατά καιρούς διαφορετική στάση όσον αφορά στον τρόπο επίτευξης των δικών τους στόχων στην περιοχή, έχοντας διαφορετικά δεδομένα στην εθνική τους ατζέντα. Το Ιράν έχει σταθερά στηρίξει, καθ’ όλη την διάρκεια του επταετούς μέχρι στιγμής πολέμου στη Συρία, τον Πρόεδρο Αλ Άσαντ της Συρίας, ενώ θεωρεί σημαντική τη συνέχιση του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος, έστω στη βάση των απαιτήσεων της διεθνούς συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας. Η Ρωσία, που υποστηρίζει επίσης το καθεστώς του Άσαντ, επιθυμεί την περαιτέρω ενδυνάμωση της σχέσης με την Τουρκία σε διάφορους τομείς και την απομάκρυνσή της από τους κύκλους του ΝΑΤΟ. Δεν είναι καθόλου τυχαία η συμμετοχή της Ρωσίας στην κατασκευή του πυρηνικού σταθμού στο Άκκιουγιου της Τουρκίας αλλά και η συμφωνία πώλησης του πυραυλικού συστήματος S-400 –συστήματος που δεν είναι συμβατό με τις ΝΑΤΟικές προδιαγραφές των οπλικών συστημάτων.
Η Τουρκία, τέλος, επιθυμεί την αναβάθμιση του γεωπολιτικού της ρόλου. Η απόκτηση πυρηνικής τεχνογνωσίας, έστω και για σκοπούς ηλεκτρικής τροφοδοσίας, η αγορά των S-400 και οι βλέψεις της σε Συρία, όσον αφορά στην εξόντωση της δυνατότητας δημιουργίας ενός κουρδικού κράτους στο μαλακό της υπογάστριο, στοχεύουν ακριβώς σε έναν νέο ρόλο που θέλει να διαδραματίσει η Τουρκία. Οι αξιώσεις της Τουρκίας περιλαμβάνουν και την εμπλοκή της στα ενεργειακά τεκταινόμενα της νοτιοανατολικής Μεσογείου, γεγονός που επηρεάζει αναμφίβολα και την Κύπρο.
Είναι σε αυτά τα πλαίσια που θα πρέπει να αξιολογήσουμε τις δράσεις μας έναντι της Τουρκίας, ειδικά σε σχέση με το Κυπριακό, αξιοποιώντας, όπως το έχουμε πράξει και πράττουμε, τις δικές μας συμμαχίες αλλά και τη θέση μας ως πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επαναλαμβάνοντας σε όλα τα διεθνή φόρα τη στοχοπροσήλωσή μας στις αρχές του διεθνούς δικαίου και στην αναγκαιότητα διασφάλισης της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή.
*Λέκτορας Νομικής στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, LL.BLaw (Bristol), Ph.D in Law – International Law and Human Rights (Kent), διευθυντής Μονάδας Νομικής Κλινικής Πανεπιστημίου Λευκωσίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.
- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.