2/4/17

1η Απριλίου 1955. Η αφετηρία ενός ηρωικού έπους

Με τον Μανώλη Μ. Στεριούλη
Συμπληρώθηκαν εξήντα δύο χρόνια από την 1η Απριλίου 1955, από τη χρονική αφετηρία του τελευταίου «θαύματος» της νεώτερης Ελληνικής Ιστορίας. Εξήντα δύο χρόνια από τότε που η θρυλική ΕΟΚΑ άναψε στις καρδιές του βασανισμένου λαού της Μεγαλονήσου τον πόθο για ανεξαρτησία, δικαιοσύνη και ελευθερία. Και άρχισε ο μεγάλος αγώνας. Ο αγώνας που ανέδειξε ήρωες των οποίων οι πράξεις και οι αρετές έρχονταν από το ένδοξο παρελθόν, φώτισαν το τότε παρόν και έκτοτε αποτελούν σύμβολα αντίστασης για κάθε άνθρωπο που αντιμάχεται την αυθαιρεσία, το άδικο και τον αυταρχισμό.
Η σπίθα που άναψε η ΕΟΚΑ την 1η Απριλίου 1955 έγινε φλόγα στην ψυχή των παλληκαριών της Κύπρου, απλώθηκε σαν πυρκαγιά σε κάθε γωνιά της, έφερε το θαύμα και επιβεβαίωσε ότι «η Κύπρος δεν είναι μια λεπτομέρεια, ένα απλό νησί στην άκρα της Μεσόγειος Θάλασσας», για να θυμηθούμε τον Νίκο Καζαντζάκη.

Συνιστούσε πράξη που υπερέβαινε τη λογική, γιατί έπρεπε να έλθει αντιμέτωπη με το παντοδύναμο και πηχτό σκοτάδι. Όμως, οι αγωνιστές που αποφάσισαν να κρατήσουν αναμμένη τη σπίθα αυτή δεν υπάκουσαν στη λογική. Ήξεραν -θα πει πάλι ο Νίκος Καζαντζάκης- ότι «στον άτιμο, αλλοπρόσαλλο τούτον κόσμο ζουν, ας είναι και σε λιγοστά στήθια, μερικές θεμελιακές αρχές, θυγατέρες του ανθρώπου, που αυτός τις έπλασε με ιδρώτα, αίμα και κλάματα, κι είναι αθάνατες, οι περισσότερες γεννήθηκαν στην Ελλάδα, δυο οι πιο τρανές: η ελευτερία κι η αξιοπρέπεια του ανθρώπου».

Η ελευθερία και η αξιοπρέπεια του ανθρώπου ήταν εκείνες για τις οποίες μικροί και μεγάλοι, άντρες, γυναίκες, παιδιά, πήραν τη μεγάλη απόφαση να μπουν στη φωτιά και να αγωνιστούν με όλες τους τις δυνάμεις, με πείσμα και αυταπάρνηση, για να πετύχουν τον μεγάλο σκοπό. Να καταργήσουν το αποικιοκρατικό καθεστώς και να ζήσουν σε πατρίδα ελεύθερη και δημοκρατική, σε πατρίδα που θα αναγνωρίζει στους πολίτες της δικαιώματα.

Χρειάστηκε, βεβαίως, πολλοί από αυτούς να αναμετρηθούν με τον θάνατο. Και αναμετρήθηκαν χωρίς να δειλιάσουν, γιατί ήξεραν πως ο θάνατός τους θα ήταν αφετηρία ζωής. Ήξεραν πως θα πεθάνουν, για να παραμείνουν ζωντανοί στη μνήμη κάθε ελεύθερου ανθρώπου. Θα πεθάνουμε, για να ζήσουμε, είπαν. Και έκαναν τον λόγο τους πράξη. Μεγάλη η χορεία των ηρωομαρτύρων που έπεσαν κατά τη διάρκεια της τετραετούς εποποιίας και μεγάλυναν το συναξάρι της ελευθερίας.

Ο Χαράλαμπος Μούσκος, πρώτος νεκρός του αγώνα, ανοίγει τον δρόμο της δόξας, στο Μερσινάκι. Ο Μιχαλάκης Καραολής και ο Ανδρέας Δημητρίου ανέβηκαν πρώτοι στην αγχόνη και η θυσία τους έγινε θρύλος, τραγούδι που χαλύβδωσε την απόφαση των μαχητών της ΕΟΚΑ να συνεχίσουν ατρόμητοι την προσπάθεια, για να γίνει το όνειρο πραγματικότητα. Ο άγιος του κυπριακού αγώνα, ο Ιάκωβος Πατάτσος και ο ιδεολόγος Ανδρέας Ζάκος. Ο Χαρίλαος Μιχαήλ, το γελαστό παιδί, που κατά τη διάρκεια της δίκης του ανησυχούσε μήπως ο Άγγλος δικαστής του χάριζε τη ζωή, επειδή ήταν νέος.

Ο Στέλιος Μαυρομμάτης, μεγαλόψυχος ακόμη και προς τους δημίους του. Ο Ανδρέας Παναγίδης, που και στις τελευταίες του στιγμές έστελνε μήνυμα στα παιδιά του να γίνουν καλοί Χριστιανοί και καλοί Έλληνες Κύπριοι. Ο Μιχαήλ Κουτσόφτας, που αρνήθηκε να δεχθεί βοήθεια από τον υπεύθυνο της οργάνωσης του χωριού του για να δραπετεύσει.

Ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης, ο τραγουδιστής της ελευθερίας, ευαίσθητος και ονειροπόλος, ανυπότακτος και αδάμαστος, εξάγγελος και αρχάγγελος του αγώνα, που ανέβηκε τα σκαλοπάτια, για να συναντήσει τη λευτεριά, την πανώρια κόρη, όπως την αποκαλούσε στα ποιήματά του. Ο Γρηγόρης Αυξεντίου, ο φόβος και τρόμος των Βρετανών, που είχε ορκιστεί να πεθάνει σαν Έλληνας και να μην τον πιάσουν ζωντανό.

Ήρωας ανυπέρβλητου ήθους και θάρρους, που ταμπουρωμένος στο κρησφύγετό του, κοντά στη Μονή Μαχαιρά, ανανέωσε το «Μολών λαβέ» του Λεωνίδα και, πριν τον κάψουν σαν λαμπάδα, δίδαξε στους δυνάστες πώς πολεμούν οι ανδρείοι. Ο Κυριάκος Μάτσης, που ανακρινόμενος στα κρατητήρια της Κοκκινοτριμιθιάς επανέλαβε στον Χάρντινγκ το ηροδότειο οὐ περὶ χρημάτων τὸν ἀγῶνα ποιούμεθα ἀλλὰ περὶ ἀρετῆς. Ο Στυλιανός Λένας, που, μετά τη σύλληψή του,  βαριά τραυματισμένος μεταφέρθηκε από τους Άγγλους στο Νοσοκομείο, όχι για να του δέσουν τις πληγές αλλά για να τον βασανίσουν απάνθρωπα.

Ο πρωτεργάτης κάθε πνευματικής και χριστιανικής εκδήλωσης Μιχαλάκης Παρίδης και οι ηρωικοί μαθητές Πετράκης Γιάλλουρος και Αριστείδης Χαραλάμπους, σημαιοφόροι, ο πρώτος του Γυμνασίου Αμμοχώστου και ο δεύτερος του Λυκείου Πεδουλά. Ο Μιχαήλ Γεωργάλλας, πιστός συνεργάτης του Γρηγόρη Αυξεντίου και ο Παναγιώτης Τουμάζος, βαθύς ιδεολόγος της ειρήνης και κατά χρέος αγωνιστής.

Ο Δημητράκης Δημητριάδης, επτάχρονος μαθητής, που οι «γενναίοι» της Αγγλίας τον πυροβόλησαν σε μαθητική διαδήλωση, στη Λάρνακα. Ο Φώτης Πίττας, ο Χρήστος Σαμάρας, ο Ανδρέας Κάρυος και ο Ηλίας Παπακυριακού, που μετέτρεψαν τον αχυρώνα του Λιοπετρίου σε άλλο Χάνι της Γραβιάς, σε άλλο Κούγκι, σε άλλο Αρκάδι.

Και άλλοι…και άλλοι…και άλλοι νεκροί στον υπέρ πάντων αγώνα. Γνωστοί αλλά και άγνωστοι. Όλοι παιδιά ενός λαού που στα τέσσερα επικά χρόνια αψήφησαν τα βασανιστήρια, τις εκτελέσεις και όλες τις κτηνωδίες που χρησιμοποίησε ο κατακτητής, για να κάμψει το φρόνημά τους. Όλοι παιδιά ενός λαού που δεν λύγισε, που παρέμεινε όρθιος, που ατένιζε σε μακρινούς ορίζοντες, που είχε μάθει από πολύ παλιά να συλλαβίζει το αλφάβητο της ελευθερίας, που προχώρησε σε πράξεις, όμοιες των οποίων συναντούμε στο ένδοξο ελληνικό παρελθόν.

Στη μνήμη όλων αυτών ας αποθέσουμε αμάραντα αγριολούλουδα και ας τους ρωτήσουμε πώς πρέπει να προχωρήσουμε στους σημερινούς χαλεπούς για τον Ελληνισμό καιρούς.

ΜΑΝΩΛΗΣ Μ. ΣΤΕΡΙΟΥΛΗΣ
Σχολικός Σύμβουλος φιλολόγων
Σημερινή

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.