Υφαλοκρηπίδα έχει και το Καστελόριζο

Της ΚΥΡΑΣ ΑΔΑΜ Ο Γ. Παπανδρέου δεσμεύθηκε αυτοβούλως στον πρόεδρο των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, να βελτιώσει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και ειδικότερα να λύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο, εκφράζοντας μάλιστα την ελπίδα το θέμα αυτό, μέσω των προσεχών ελληνοτουρκικών συναντήσεων, να οδηγηθεί προς επίλυση στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Επεσήμανε, μάλιστα, ο πρωθυπουργός ότι μόνος του ήγειρε το θέμα αυτό στον αμερικανό πρόεδρο κατά την πρόσφατη συνάντησή τους. Ανάλογη δέσμευση-επιθυμία έχει εκφράσει ο κ. Παπανδρέου και στην απαντητική επιστολή του στον πρωθυπουργό της Τουρκίας, κ. Ερντογάν, προσκαλώντας τον να επισκεφθεί την Αθήνα τον Μάιο.

Ετσι, η ελληνική κυβέρνηση αυτοδεσμεύεται αυτή τη στιγμή να λύσει μόνον... ένα μέρος του μεγάλου προβλήματος της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία, δηλαδή το Αιγαίο, αφήνοντας στην τύχη του το εξίσου σημαντικό, ίσως και σημαντικότερο, θέμα της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας, αλλά και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στη νοτιοανατολική Μεσόγειο.

Είναι άγνωστο μέχρι στιγμής αν η τοποθέτηση της κυβέρνησης πηγάζει από κεκτημένη ταχύτητα του παρελθόντος ή γίνεται συνειδητά, ώστε να μην μπερδευτεί η υπόθεση ακόμα περισσότερο και εξαναγκαστεί η κυβέρνηση να μπει στα πολύ βαθιά και ενδιαφέροντα ύδατα της νοτιοανατολικής Μεσόγειου και των εκεί εθνικών και ζωτικών συμφερόντων της.

Από το 1974, όταν ηγέρθη το πρόβλημα, μέχρι σήμερα, η Αθήνα συστηματικά αλλά μονότονα επαναλαμβάνει τα «προβλήματα στο Αιγαίο» που δημιουργεί η Τουρκία και αγωνίζεται για τη λύση τους. Σε όλες τις επίσημες και μη, δηλώσεις, συμφωνίες και μνημόνια, η Ελλάδα αναγνωρίζει μόνον θέμα υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο, με κορυφαία την απόφαση του Ελσίνκι.

Αμυντική στάση

Από το 1974 μέχρι και το 2000 μπορεί να «συγχωρεθεί» η κοντόφθαλμη και αμυντική στάση της Ελλάδας απέναντι στην Τουρκία. Στο κάτω κάτω της γραφής, η Αγκυρα πάντοτε δημιουργούσε και εξακολουθεί να δημιουργεί προβλήματα στο Αιγαίο...

Ομως είναι άξιον περιεργείας γιατί καμία πολιτική διπλωματική και στρατιωτική ηγεσία δεν έχει τολμήσει να στρέψει τη μάτια της στο σύνολο της υφαλοκρηπίδας ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία και να επανατοποθετήσει το θέμα στο σύνολό του.

Η ρύθμιση της υφαλοκρηπίδας ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία δεν είναι μόνο το Αιγαίο. Το Αιγαίο πράγματι αποτελεί ένα μέρος της υφαλοκρηπίδας, που εκτείνεται όμως και στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Το σημαντικότατο αυτό σημείο η Αθήνα κάνει ακόμα και σήμερα ότι δεν το βλέπει.

Και όμως, αυτή τη στιγμή δεν έχει καμία δικαιολογία ολιγωρίας, αφού μάλιστα η Τουρκία πιέζει τώρα όλο και πιο δυναμικά την Ελλάδα να «ξεχάσει» το Καστελόριζο, που αποτελεί εκ των πραγμάτων το σημείο αναφοράς, αλλά και κατοχύρωσης στον υπολογισμό της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.

Μόλις πριν από μερικές εβδομάδες το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας της Τουρκίας, σε ειδική συνεδρίασή του και σχετική ανακοίνωση, εστίασε το ενδιαφέρον του «στα προβλήματα του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου».

Περιττό να υπενθυμίσει κανείς ότι η Αγκυρα έχει εμπράκτως, τουλάχιστον τα δύο τελευταία χρόνια, δείξει το «ειδικό ενδιαφέρον της» για την περιοχή αυτή: Ερευνες του νορβηγικού σκάφους το 2008 μέσα στην ελληνική υφαλοκρηπίδα στην περιοχή του Καστελόριζου, επανειλημμένες τουρκικές ανακοινώσεις αμφισβήτησης του Καστελόριζου και, συνεχείς στρατιωτικές ασκήσεις νοτίως της Ρόδου, μέσα στο FIR Αθηνών.

Η τουρκική πρακτική

Συστηματικά η Τουρκία δεσμεύει περιοχές για ασκήσεις της νοτίως της Ρόδου στη νοητή γραμμή Ντάλαμα-Ρόδος-Ηράκλειο, δίνοντας έτσι στίγμα ότι κατά την Αγκυρα το FIR Αθηνών αλλά και η ελληνική κυριαρχία (όπου αυτή δεν αμφισβητείται) τελειώνει κάπου εκεί.

Το πλέον σοβαρό είναι ότι η Αθήνα μπορεί να διαμαρτύρεται στην Αγκυρα για τις ασκήσεις αυτές, που γίνονται καθ' όλη τη διάρκεια τους έτους, ακόμα και την περίοδο της «θερινής παύσης», αλλά οι διαμαρτυρίες αυτές δεν έχουν αντίκρισμα επί της ουσίας. Η Αθήνα μπορεί να επικαλείται την παραβίαση του μνημονίου Παπούλια-Γιλμάζ και να νομίζει ότι κατακεραυνώνει την Τουρκία, αλλά οι βολές είναι άσφαιρες.

Και τούτο διότι το μνημόνιο Παπούλια-Γιλμάζ αναφέρεται σε απαγόρευση ασκήσεων που απαιτούν έκδοση Νοταμ στα διεθνή ύδατα και τον εναέριο χώρο του Αιγαίου (σ.σ.: και όχι στο FIR Αθηνών). Η Τουρκία, επομένως, με τη συστηματική παραβατική συμπεριφορά της θεωρεί ότι η περιοχή νοτίως και ανατολικά της Ρόδου ανήκει στην Α. Μεσόγειο και επομένως μπορεί να γράφει στα παλιά υποδήματά της το μνημόνιο.

Ετσι, η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει πλέον καμία δικαιολογία να μην αντιμετωπίσει το σύνολο του μεγάλου προβλήματος της ρύθμισης της υφαλοκρηπίδας ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία.

Οι μονότονες και ξεπερασμένες αναφορές της Αθήνας στο θέμα του εναέριου χώρου και της υφαλοκρηπίδας «του Αιγαίου» δημιουργούν σοβαρά ερωτήματα για απεμπόληση κυριαρχικών δικαιωμάτων (Μεγίστη/Καστελόριζο) αλλά και εθνικών δικαιωμάτων που έχουν παραχωρηθεί από διεθνείς οργανισμούς μας.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ