30/3/10

Η καταστροφή της Χίου

Ευγένιου Ντελακρουά «Η σφαγή της Χίου» (1824)
Αναφερόμαστε στη σφαγή δεκάδων χιλιάδων Ελλήνων στη Χίο από τους Οθωμανούς Τούρκους στις 30 Μαρτίου 1822, ως αντίποινα για την κήρυξη της επανάστασης στο νησί από τον Σάμιο Λυκούργο Λογοθέτη.

Η έκρηξη της Επανάστασης βρήκε το πολυπληθές ελληνικό στοιχείο της Χίου να ευημερεί (117.000 έναντι 3.000 Οθωμανών Τούρκων και 100 Εβραίων). Με τον στόλο τους, το εμπορικό τους δαιμόνιο και τη διπλωματία τους, οι Χιώτες κυριαρχούσαν στη Μαύρη Θάλασσα, το Αιγαίο και τη Μεσόγειο. Το γεγονός αυτό ώθησε τον Σουλτάνο να παραχωρήσει στο νησί πολλά προνόμια, που άγγιζαν το καθεστώς αυτονομίας.

Έτσι, οι κυρίαρχες τάξεις της Χίου δεν είχαν κανένα λόγο να ξεσηκωθούν κατά των Τούρκων. Το μαρτυρά και η αποτυχία του Τομπάζη τον Απρίλιο του 1821. Οι ντόπιοι πρόκριτοι είχαν και μία σοβαρή δικαιολογία να αντιδρούν στον ξεσηκωμό: η Χίος βρίσκεται σχεδόν δύο μίλια από τη Μικρασιατική ενδοχώρα, με αποτέλεσμα κάθε απόπειρα εξέγερσης να είναι καταδικασμένη σε αποτυχία.

Στις 10 Μαρτίου 1822 ο Σάμιος Λυκούργος Λογοθέτης, με την προτροπή του Χιώτη Αντωνίου Μπουρνιά, αποβιβάστηκε στο νησί με 1.500 άνδρες και πέτυχε να συνεγείρει τους ντόπιους, κυρίως τους κατοίκους της υπαίθρου. Οι 3.000 Τούρκοι του νησιού πρόλαβαν να κλειστούν στο Κάστρο και η ολιγοήμερη πολιορκία τους δεν έφερε κάποιο σημαντικό αποτέλεσμα, καθώς οι άνδρες του Λογοθέτη ήταν ανεπαρκώς εξοπλισμένοι.

Μόλις έφθασε το μαντάτο της εξέγερσης στην Υψηλή Πύλη, ο Σουλτάνος Μαχμούτ Β' την εξέλαβε ως αχαριστία των Χίων, αλλά και ως προσωπική προσβολή, επειδή η αδελφή του καρπούταν από το νησί τον φόρο από τα μαστιχόδεντρα. Έμπλεος οργής διέταξε αμέσως να φυλακιστούν όλοι οι Χιώτες της Κωνσταντινούπολης και εξήντα από αυτούς να αποκεφαλιστούν. Στη συνέχεια έδωσε την εντολή στον αντιναύαρχο Καρά-Αλή πασά να καταπλεύσει στον νησί και να τιμωρήσει παραδειγματικά τους εξεγερθέντες.

Στις 30 Μαρτίου 1822 και μετά από έντονο κανο- νιοβολισμό, ο Καρα-Αλής αποβίβασε στην ακτή 7.000 άνδρες και με τη συνδρομή της τουρκικής φρουράς κατέστειλε εύκολα και σύντομα την εξέγερση, εκμεταλλευόμενος τον κακό σχεδιασμό της και τις έριδες για την αρχηγία μεταξύ Μπουρνιά και Λογοθέτη. Στη συνέχεια πυρπόλησε όλα τα περίχωρα και την πρωτεύουσα του νησιού και επιδόθηκε σε ανήκουστες σφαγές. Υπολογίζεται ότι από τους 117.000 χριστιανούς κατοίκους του νησιού, 42.000 σφαγιάστηκαν, 50.000 πιάστηκαν αιχμάλωτοι και 23.000 διέφυγαν προς τις επαναστατημένες περιοχές της Ελλάδας και τη Δυτική Ευρώπη. Οι Τούρκοι έχασαν περίπου 600 άνδρες, ενώ αναφέρθηκαν και θύματα μεταξύ των Εβραίων, που διεκπεραιώθηκαν από τη Μικρασιατική ακτή στο νησί για να πλιατσικολογήσουν και επόπτευαν το δουλεμπόριο.

Τα αιματηρά γεγονότα της Χίου προκάλεσαν αλγεινή εντύπωση στην Ευρώπη. Η κοινή γνώμη ξεσηκώθηκε και οι τάξεις των φιλελλήνων πύκνωσαν. Αυτόπτες μάρτυρες περιέγραψαν τις φρικιαστικές σκηνές στις εφημερίδες, ζωγράφοι (Ντελακρουά) τις απεικόνισαν και ποιητές (Ουγκώ, Χέμανς, Πιέρποντ, Χιλ, Σιγκούρνεϊ) έψαλλαν τη θλιβερά καταστροφή. Πολλοί έκαναν λόγο για το ασυμβίβαστο της τουρκικής φυλής με τον ανθρωπισμό, ενώ άλλοι τόνισαν την αδυναμία συνύπαρξης Χριστιανών και Μουσουλμάνων. Η ελληνική νέμεση θα έλθει σύντομα, με την ανατίναξη της τουρκικής ναυαρχίδας του Καρα-Αλή από τον Κωνσταντίνο Κανάρη (6 - 7 Ιουνίου 1822).
sansimera.gr

6 σχόλια:

  1. Μετά τη σφαγή μόνο 1800 ψυχές υπήρχαν στο νησί (Γ. Ζολώτας). Πολλοί από όσους έζησαν πέρασαν την ζωή του μαζεύοντας χρήματα για να αγοράσουν από τους Τούρκους τους δούλους συγγενείς τους, τα παιδιά τους, τις γυναίκες τους, τους γονείς τους. Πολλοί έγιναν γι' αυτό ζητιάνοι (αυτή είναι η ιστορική προέλευση της τσιγκουνιάς των Χίων). Οι περισσότεροι δεν κατάφεραν να πάρουν πίσω τους δικούς τους. Το μεγάλο δράμα της Χίου δεν το ξέρουν ούτε οι ίδιοι Χιώτες. Το κράτος μας είναι μεγάλος ένοχος σε αυτό, διότι κάνει ότι μπορεί για να ξεχαστεί η καταστροφή.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Afta na ta diabasoune afti pou prozbal8ikane me ta sin8imata tis OYKades tin perazmeni ebdomada.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. ΝΑ ΠΟΙΟΝ ΕΘΕΣΕ ΣΕ ΔΙΑΘΕΣΙΜΟΤΗΤΑ Ο ΧΡΥΣΟΧΟΪΔΗΣ!!

    Αξίζει τον κόπο ν' αναρτηθεί, για να ξέρουμε ποιοι μας κυβερνούν και πού πάμε.

    Ευχαριστώ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Η Σφαγή της Χίου είναι το θέμα.Τι δουλειά έχουν οι ΟΥΚΑΔΕΣ και τι φωναζαν στο Σύνταγμα;

    Επίσης αν έχετε προσέξει επίσημη γραμμή υπεράσπισης τους είναι οτι τιμούσαν την μνήμη του Μαρίνου Ζαμπάτη.Αν δεν υπήρχε ο Ζμπάτης δεν θα φώναζαν δηλαδή τίποτα!

    Κάποιοι άλλοι όμως φώναξαν "Ελλάς Ελλάς Σκέπασε και εμάς την όμορφη σου Κύπρο ποτέ μην την ξεχνάς"
    ως μέτρο σύγκρισης και ο νοών νοείτω.

    Κάτι ακόμα και πιο σκληρό.
    Ποιός απο αυτούς σκέφτηκε οτι δίνει εκνέου δυναμική στο μένος και στο μίσος ενάντια των Βορειοηπειρωτών Ελλήνων;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Έχεις τα δίκια σου κι εσύ, Καυκάσιε, αλλά τι να προσθέσει κανείς παραπάνω στο άρθρο; Εγώ θα ήθελα να ρωτήσω, αν ξέρεις τίποτε για το αντίγραφο του πράγματι καταπληκτικού πίνακα του Ντελακρουά, ο οποίος βρισκόταν στον Δημαρχείο της Χίου και τον απομάκρυναν γιατί ενοχλούσε (προκαλούσε) του γείτονές μας.
    Να και κάτι που φέρνει λίγο προς το θέμα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. 10:47 δώσε αναζήτηση πίνακας Ντελακρουά και θα δείς τα δύο δημοσιεύματα απο την Δημοκρατική και την Tvpatrida σχετικά με το θέμα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Υφίσταται μετριασμός των σχολίων.

- Παρακαλούμε στα σχόλια σας να χρησιμοποιείτε ένα όνομα ή ψευδώνυμο ( Σχόλια από Unknown θα διαγράφονται ).
- Παρακαλούμε να μη χρησιμοποιείτε κεφαλαία γράμματα στη σύνταξη των σχολίων σας.