Το Σχέδιο Επανάκτησης της Κύπρου

του Φοίβου Κλόκκαρη* 

Ο απόστρατος συνταγματάρχης του Τουρκικού στρατού Ισμαήλ Τάνσου το 2001 εξέδωσε το βιβλίο «Στην Πραγματικότητα Ουδείς Κοιμόταν – Μία Μυστική Οργάνωση με Κρατική Υποστήριξη---ΤΜΤ». Το βιβλίο, που αναφέρεται στο σχέδιο της Τουρκίας «Επανάκτηση Κύπρου», μεταφράστηκε στην Αγγλική γλώσσα και εκδόθηκε στην κατεχόμενη περιοχή της Κύπρου το 2007 από τον εκδοτικό οίκο Bolan Printing Ltd.

Ο συγγραφέας του βιβλίου το 1957 υπηρετούσε με τον βαθμό του ταγματάρχη ως επιτελής στο Γραφείο Ειδικού Πολέμου (ΓΕΠ) του Γενικού Επιτελείου Στρατού (ΓΕΣ) της Τουρκίας, με προϊστάμενο διευθυντή τον υποστράτηγο Ντανίς Καραμπελέν, ο οποίος έλαβε εντολή από την κυβέρνηση Μεντερές να συγκροτηθεί στη Κύπρο με μέριμνα του ΓΕΠ, Τουρκική αντιστασιακή οργάνωση, η ΤΜΤ. Το έργο ανατέθηκε στον Ισμαήλ Τάνσου, ο οποίος με πλήρη μυστικότητα συνέταξε σχέδιο με την κωδική ονομασία ΚΙP («Σχέδιο Επανάκτησης Κύπρου»), και προέβει στις ενέργειες συγκρότησης της ΤΜΤ  με την πλήρη στήριξη της κυβέρνησης. 

Στο βιβλίο του ο Ισμαήλ Τάνσου αναφέρει ότι αποφάσισε, 40 χρόνια μετά την αποστρατεία του, να αποδεσμεύει τις λεπτομέρειες του μυστικού σχεδίου ΚΙΡ, για να αναγνωρισθεί η προσφορά και να τιμηθούν οι αφανείς άνθρωποι, που εργάσθηκαν για το σχέδιο καθώς και οι μαχητές, που έγραψαν το έπος της ΤΜΤ.

Στο βιβλίο περιλαμβάνονται λεπτομερή στοιχεία για τη σύνταξη του σχεδίου ΚΙΡ και την συγκρότηση της ΤΜΤ, με φωτογραφικό υλικό, που αφορά το προσωπικό, την εκπαίδευση και τον εξοπλισμό της. Ενδιαφέροντα στοιχεία από το βιβλίο:

·         Η Τουρκία μετά το 1954, καθιέρωσε νέα πολιτική για την Κύπρο με βάση τη θέση «Αν η

Βρετανία αποχωρούσε από την Κύπρο θα έπρεπε να την επιστρέψει στον παλιό ιδιοκτήτη της» (σελ. 194).Το σχέδιο ΚΙΡ είχε ενταχθεί στο πνεύμα της εθνικής ιδέας της Τουρκίας, για επανάκτηση των εδαφών που κατείχε στο παρελθόν, όπως η Κύπρος, την οποίαν σφετερίσθηκαν «μέσω δόλου και διπλωματικής διαφθοράς» (σελ. 270).

·         Η εφαρμογή του σχεδίου ΚΙΡ βασίστηκε στην στρατιωτική οργάνωση, επάνδρωση,

εκπαίδευση και εξοπλισμό της ΤΜΤ , που παρέμεινε αφανής επί 6 χρόνια (μέχρι 21 Δεκ.1963) .Σκοπός της ΤΜΤ ήταν η αντιμετώπιση της ΕΟΚΑ, η παρεμπόδιση της ΕΝΩΣΗΣ και η « εκπλήρωση των καθηκόντων της σύμφωνα με τα στρατηγικά, πολιτικά και στρατιωτικά συμφέροντα της Τουρκίας» (σελ. 13).

·         Οι προπαρασκευαστικές ενέργειες συγκρότησης της ΤΜΤ άρχισαν στο ΓΕΠ τον Μάϊο του 1958. Ο πρώτος διοικητής της συνταγματάρχης του Τουρκικού στρατού Ριζά Βουρουσκάν, αφίχθηκε στην Κύπρο την 1 Αυγ. 1958. Η ΤΜΤ οργανώθηκε σε στρατιωτικά πρότυπα. Περιελάμβανε την διοίκηση και 6 τομείς, που κάλυπταν όλες τις επαρχίες της Κύπρου. Κάθε τομέας είχε τάγματα των 500-1500 ανδρών, κάθε τάγμα λόχους των 100-150 ανδρών και κάθε λόχος ομάδες των 3-7 ανδρών.

·         Η εκπαίδευση των ανδρών της ΤΜΤ, άρχισε με μυστικότητα την 6 Αυγ. 1958, σε χώρο εκτός  στρατιωτικών εγκαταστάσεων,  στην περιοχή της Αγκυρας (πλησίον του χωριού Ζίρ).  Η μεταφορά οπλισμού στη Κύπρο με πλοιάρια ,άρχισε την 16 Αυγ. 1958 από το Αναμούρ της Τουρκίας προς τα Κόκκινα της Κύπρου και συνεχίσθηκε με εντατικούς ρυθμούς. Τον Μάιο του 1960, η ΤΜΤ ήταν επιχειρησιακά έτοιμη και αριθμούσε 5000 μαχητές εκπαιδευμένους και  εξοπλισμένους (σελ.51).Ο οπλισμός που μεταφέρθηκε στην Κύπρο περιελάμβανε μεγάλο αριθμό  πιστoλίων, τυφεκίων, αυτόματων, οπλοπολυβόλων, πολυβόλων, χειροβομβίδων, πυρομαχικών κ.α.

Το βιβλίο του συνταγματάρχη Ισμαήλ Τάνσου καθώς και εκείνα του Νιχάτ Ερίμ , καθηγητή διοικητικού δικαίου, συμβούλου του πρωθυπουργού Μεντερές («Η Κύπρος από Όσα Είδα και Γνωρίζω» 1976) και του στρατηγού Κεμάλ Γιαμάκ διευθυντή του ΓΕΠ το 1966 («Ίχνη που Έμειναν στη Σκιά και Εμείς που Επισκιαστήκαμε» 2006) είναι βασικά βιβλία  που αφορούν την Τουρκική στρατηγική για τον  έλεγχο  της Κύπρου, που συντάχθηκε την δεκαετία του 1950 με βάση τις εκθέσεις Νιχάτ Ερίμ 1956.Τα βιβλία περιλαμβάνουν τις βασικές πτυχές της Τουρκικής στρατηγικής και περιγράφουν τα γεγονότα που σχετίζονται με αυτήν μέχρι την τουρκική εισβολή του 1974. Η χρησιμότητα των βιβλίων είναι πολύ μεγάλη γιατί τα πληροφοριακά στοιχεία που παρέχουν:

·         Επιβεβαιώνουν μέσα από Τουρκικές κρατικές πηγές (οι συγγραφείς των βιβλίων

υπήρξαν κρατικοί αξιωματούχοι σε σημαντικές θέσεις) την επεκτατική στρατηγική της Τουρκίας σε βάρος της Κύπρου.

·         Ερμηνεύουν την μεθόδευση προώθησης της στρατηγικής της, μέσω των συμφωνιών Ζυρίχης – Λονδίνου 1960 (εγγυητικά δικαιώματα, στρατεύματα κ.α.) στις οποίες διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο ο Νιχάτ Ερίμ.

·         Ρίχνουν φως στα αίτια των γεγονότων του 1963 . Καταρρίπτουν τον μύθο   ότι τα κύρια αίτια τους, πηγάζουν  από  την αντιπαράθεση των δύο κοινοτήτων και επιβεβαιώνουν , ότι τα αίτια των γεγονότων έχουν τη ρίζα τους στον στρατηγικό σχεδιασμό του Τουρκικού Κράτους σε βάρος της Κύπρου, που συνεχίζεται μέχρι σήμερα για την εξυπηρέτηση των δικών της στρατηγικών συμφερόντων. Τα γεγονότα του 1963, όπως αποκαλύπτεται μέσα από τουρκικές κρατικές πηγές, προκλήθηκαν από την ΤΜΤ, που συγκρότησε η Τουρκία μυστικά στην Κύπρο, για την υλοποίηση του σχεδίου <<Επανάκτηση Κύπρου>>. Η Τουρκία άρχισε να μεταφέρει οπλισμό στην Κύπρο ,πριν από την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας (ΚΔ) και συνέχισε και μετά από αυτήν.

·         Ερμηνεύουν την Τουρκική εισβολή και την συνεχιζόμενη κατοχή, που έγινε με πρόσχημα την αποκατάσταση της συνταγματικής τάξης στην Κύπρο και την προστασία των Τουρκοκυπρίων και πραγματική αιτία την κατάλυση της ΚΔ και τον έλεγχο της Κύπρου, για λόγους οι οποίοι σχετίζονται με την ασφάλεια της Τουρκίας, όπως σχεδιάστηκε με τις εκθέσεις Νιχάτ Ερίμ το 1956: Να εγκατασταθούν τουρκικά στρατεύματα στο νησί, να μετακινηθεί ο Ελληνικός πληθυσμός σε ξεχωριστή περιοχή, να μεταφερθούν Τούρκοι έποικοι για να ανατραπεί η δημογραφική υπεροχή των Ελλήνων κ.α.

·         Ερμηνεύουν την εμμονή της Τουρκίας για λύση τουρκικών όρων στο κυπριακό.Η Κύπρος<<είναι ζωτικής σημασίας για την άμυνα και τα οικονομικά συμφέροντα της Τουρκίας…>>(σελ.277)

 Δυστυχώς τα τρία βιβλία που μνημονεύονται και αφορούν την Τουρκική στρατηγική για την Κύπρο, δεν έχουν μεταφραστεί ακόμα στην Ελληνική. Είναι  χρήσιμα βοηθήματα για τους αξιωματούχους που χειρίζονται το κυπριακό, τους πολιτικούς, τους διπλωμάτες, τους στρατιωτικούς, τους ιστορικούς, τους δημοσιογράφους αλλά και για όλους τους  Έλληνες, ιδιαίτερα τους νέους, που δεν έζησαν τα κρίσιμα γεγονότα, που σημάδεψαν την πορεία του έθνους μας.

Η γνώση της τουρκικής στρατηγικής για την Κύπρο, που υλοποιείται συστηματικά από την δεκαετία του 1950 ,είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τις ορθές επιλογές λύσης του Κυπριακού και για την κατανόηση τής απαίτησης ενίσχυσης της αμυντικής θωράκισης της ΚΔ, η οποία υφίσταται  την απροκάλυπτη επεκτατικότητα της Τουρκίας σε βάρος της, που συνεχίζεται αδιάπτωτα μέχρι σήμερα .                                                    

                                                                                                                                              *αντιστράτηγος ε.α.