Γιατί υποχωρεί η δημοτικότητα του Πούτιν

Τον Μάιο του 2018, σε έρευνα του Παν-Ρωσικού Κέντρου Έρευνας της Κοινής Γνώμης (VΤsIOM), το 47,4% των Ρώσων πολιτών εξέφραζε εμπιστοσύνη στο πρόσωπο του προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν. 

Ήταν η εποχή κατά την οποία ο ένοικος του Κρεμλίνου είχε μόλις εξασφαλίσει την επανεκλογή του στην αρχηγία του κράτους για άλλα έξι χρόνια και η Ρωσία ετοιμαζόταν να υποδεχθεί φιλάθλους από όλο τον κόσμο για τη διεξαγωγή του Μουντιάλ.

Σε νέα έρευνα του VτsIOM, που δημοσιοποιήθηκε την περασμένη Παρασκευή, το αντίστοιχο ποσοστό έχει υποχωρήσει στο 31,7% - το χαμηλότερο από τον Ιανουάριο του 2006.

Μικρή παρηγοριά μπορεί να προσφέρει στο Κρεμλίνο το γεγονός ότι ο Πούτιν εξακολουθεί να συγκεντρώνει μεγαλύτερο ποσοστό εμπιστοσύνης από οποιονδήποτε άλλο Ρώσο πολιτικό, είτε πρόκειται για στελέχη της κυβέρνησης όπως ο πρωθυπουργός Ντμίτρι Μεντβέντεφ (7,3%), ο υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού (14,8%) και ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ (13%), είτε ηγέτες της κοινοβουλευτικής αντιπολίτευσης όπως ο εθνικιστής Βλαντίμιρ Ζιρινόφσκι (8,8%).

Η αντιδημοφιλής αύξηση των (απαράλλαχτων από την σοβιετική εποχή) ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, την οποία δρομολόγησε η κυβέρνηση στη σκιά της διοργάνωσης του Μουντιάλ, φαίνεται πως λειτούργησε ως καταλύτης για να εκφραστεί υπό μορφήν χιονοστιβάδας η συσσωρευμένη κοινωνική δυσαρέσκεια και κόπωση από την πολυετή παραμονή του Πούτιν στην εξουσία.

Η κατάσταση της οικονομίας αποτελεί το κυριότερο μέλημα των πολιτών – που προφανώς δεν έχουν αφομοιώσει το γεγονός ότι οι κυρώσεις της Δύσης ήρθαν για να μείνουν για πάντα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με έρευνα της κρατικής στατιστικής υπηρεσίας Rosstat, το τελευταίο τρίμηνο του 2018 με δείγμα 48.000 νοικοκυριά, το 48,2% των ερωτηθέντων (έναντι 49,8% έναν χρόνο νωρίτερα) δήλωσε ότι δεν έχει την οικονομική άνεση να προβεί σε άλλες αγορές, πέρα από την προμήθεια τροφής και ρουχισμού – ποσοστό που γίνεται ακόμη υψηλότερο για τις νέες οικογένειες (59,2%) και τους συνταξιούχους (57,9%). Μάλιστα για το 15% των ερωτηθέντων ακόμη και η αγορά ρουχισμού ή η εξόφληση λογαριασμών κοινής ωφέλειας αποτελεί βάρος.

inRead Advertisement by VIDADS since 2011

Το Κρεμλίνο θέτει μεθοδολογικά ερωτήματα προς τους δημοσκόπους, επιμένοντας ότι ο βαθμός αποδοχής του Πούτιν μπορεί να μετρηθεί από πολλές οπτικές γωνίες και επισημαίνοντας ότι, ενώ το ποσοστό εμπιστοσύνης στο πρόσωπο του προέδρου υποχωρεί, η επιδοκιμασία του έργου του ως αρχηγού του κράτους δείχνει στην ίδια έρευνα να αυξάνεται στο 66% από 62% τον Ιανουάριο.

Προφανώς διαφορετικά διατυπωμένα ερωτήματα δίνουν και διαφορετικά αποτελέσματα. Όμως το πολιτικά ενδιαφέρον στοιχείο είναι το ότι, ενώ ο ρωσικός πληθυσμός δείχνει κατά πλειοψηφία να εγκρίνει την πολιτική του Πούτιν (ιδίως την εξωτερική), ολοένα και περισσότερο βλέπει τον ίδιο τον πρόεδρο ως τμήμα (ή, στην καλύτερη περίπτωση, όμηρο) μιας περιχαρακωμένης και διεφθαρμένης ελίτ.

Το υλικό για την ανάδυση μιας νέας αντιπολίτευσης με αντι-ολιγαρχικά χαρακτηριστικά, πέρα από την περιθωριοποιημένη φιλοδυτική αντιπολίτευση ή τα εν πολλοίς συμπολιτευόμενα και στερούμενα κύρους κοινοβουλευτικά κόμματα, είναι παρόν.

Έχει άλλωστε ενδιαφέρον το γεγονός ότι πολλαπλασιάζονται το τελευταίο διάστημα στη Ρωσία οι κοινωνικές αντιδράσεις, που φθάνουν να βάζουν στο στόχαστρό τους (με υβριστική μάλιστα συνθηματολογία) ακόμη και τον ιδεολογικό πυλώνα του καθεστώτος που είναι η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία.

Ήδη με παρέμβαση Πούτιν ανεστάλη η κατασκευή καθεδρικού ναού σε έναν από τους ελάχιστους πνεύμονες πρασίνου στο Γεκατερίνμπουργκ των 1,5 εκατ. κατοίκων, μετά από διαδηλώσεις και συγκρούσεις με την αστυνομία που κατέληξαν σε 30 συλλήψεις. (Το 2017 είχε αντιστοίχως ακυρωθεί, μετά από κινητοποιήσεις, η μεταβίβαση του μεγάλου καθεδρικού του Αγ. Ισαάκ της Αγ. Πετρούπολης από το μουσείο που τη διαχειρίζεται προς την Ορθόδοξη Εκκλησία).

Επιπλέον, την περασμένη εβδομάδα ακυρώθηκαν, σύμφωνα με την εφημερίδα Vedomosti, τα σχέδια δημιουργίας στην κωμόπολη Ουρντομά χωματερής για τα σκουπίδια της Μόσχας, μετά από λαϊκές αντιδράσεις για την περιβαλλοντική υποβάθμιση.

Για τον επικεφαλής του VτsIOM, Βαλέρι Φιοντόροφ (ο οποίος σε τηλεοπτικές του εμφανίσεις έσπευσε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις που προκάλεσε το σοκ των αρχικών του ευρημάτων), το κρίσιμο ερώτημα είναι αυτό της πίστης σε ένα καλύτερο μέλλον. Με τα εισοδήματά τους συμπιεσμένα εδώ και μία πενταετία, οι Ρώσοι ολοένα και λιγότερο μπορούν να προσβλέπουν σε αυτό.

ΠΗΓΗ: capital.gr