Εθνική άμυνα και οικονομία

Του Θανου Π. Ντοκου*

Σε αυτή την πολύ δύσκολη ώρα για την ελληνική οικονομία και για τη χώρα γενικότερα, η μείωση των δαπανών σε κάθε τομέα αποτελεί επιτακτική ανάγκη. Η Ελλάδα είναι υποχρεωμένη να διατηρεί υψηλές αμυντικές δαπάνες για λόγους, σε μεγάλο βαθμό, πέραν της θέλησής της και αυτό δεν αναμένεται να αλλάξει σε σημαντικό βαθμό στο ορατό μέλλον. Ωστόσο, στον χώρο της εθνικής άμυνας είναι σαφές ότι υπάρχουν περιθώρια ορθολογικότερης χρήσης ανθρωπίνων και οικονομικών πόρων, με βασική επιδίωξη την αξιοποίησή τους για την αύξηση της αποτρεπτικής ικανότητας των Ε. Δ. και παράλληλο όφελος μια σχετική, αν και όχι θεαματική μείωση των δαπανών.

Οσον αφορά προτάσεις αμοιβαίας μείωσης των αμυντικών δαπανών με την Τουρκία, ως ιδέα είναι εξαιρετικά ελκυστική. Ωστόσο, η επαλήθευση θα ήταν εξαιρετικά δυσχερής, αφού οι αμυντικές δαπάνες θα μπορούσαν να καλυφθούν κάτω από άλλα κονδύλια του κρατικού προϋπολογισμού (ακόμη και αν υπάρχει κάποια επίβλεψη από την Ε. Ε. και το ΔΝΤ), ενώ την κατάσταση δυσχεραίνει η ύπαρξη μιας ευμεγέθους πολεμικής βιομηχανίας στην Τουρκία που θα παράγει προϊόντα που δεν καταμετρούνται με την ίδια ευκολία όπως αυτά που αγοράζονται από ξένους προμηθευτές.

Αν και η ελληνική αμυντική πολιτική χρήζει αναθεώρησης γενικότερα, παραθέτουμε ενδεικτικά ορισμένες ιδέες με βραχυ-μεσοπρόθεσμα αποτελέσματα (που πάντως θα έπρεπε να υλοποιηθούν ανεξαρτήτως οικονομικής κρίσης):
(1) Ορθολογική ιεράρχηση εξοπλιστικών προγραμμάτων με βάση αυστηρή αξιολόγηση αναγκών
(2) Υλοποίηση ειλημμένων αποφάσεων σχετικά με το κλείσιμο στρατοπέδων και κέντρων εκπαίδευσης, κυρίως στη νότια και κεντρική Ελλάδα
(3) Στον Στρατό Ξηράς, κατάργηση Α΄ και Γ΄ Σωμάτων Στρατού, καθώς και της Στρατιάς
(4) Αμεση μείωση του αριθμού των ανωτάτων αξιωματικών κατά 30%, με τελικό στόχο το 50%
(5) Προσπάθεια διατήρησης αξιωματικών εντός στρατεύματος για περισσότερα χρόνια. Εξάλλου, πρέπει να βρεθεί λύση στο σχεδόν κωμικό «σύστημα» προσφυγής αποστρατευόμενων ή μη προαχθέντων αξιωματικών στα διοικητικά δικαστήρια και η απονομή βαθμών ελέω δικαστικών αποφάσεων
(6) Ενοποίηση υπηρεσιών στη λογική του εξορθολογισμού, αλλά και της διακλαδικότητας
(7) Μείωση των αρμάτων μάχης και τεθωρακισμένων οχημάτων κατά 20-30%, για να εξοικονομηθεί προσωπικό και πόροι και να είναι πραγματικά αξιόμαχα όσα παραμείνουν σε ενεργό υπηρεσία
(8) Απλοποίηση του ευρύτερου διοικητικού μηχανισμού (κατάργηση επικαλυπτόμενων υπηρεσιών μεταξύ Γενικών Επιτελείων, Υπουργείου Εθνικής Αμυνας και λοιπών φορέων) και αξιοποίησης της πληροφορικής με στόχο να μειωθεί το προσωπικό των εν Αθήναις στρατιωτικών υπηρεσιών κατά τουλάχιστον 30%
(9) Μείωση αριθμού Ακολούθων Αμυνας με βάση τις πραγματικές ανάγκες
(10) Μείωση αριθμού εισαχθέντων στις παραγωγικές σχολές με βάση τη σημερινή και σχεδιαζόμενη δομή δυνάμεων και οροφή προσωπικού
(11) Συρρίκνωση Δευτέρων Γραφείων Γενικών Επιτελείων και μεταφορά αρμοδιοτήτων στο ΓΕΕΘΑ (πλην ζητημάτων ασφαλείας μονάδων).

Θα μπορούσε, τέλος, να εξεταστεί η ετοιμασία και παρουσίαση στους εταίρους μας ενός «έξυπνου» φακέλου για την ελληνική συνεισφορά στην κοινή ευρωπαϊκή ασφάλεια και να συζητηθούν με τη Γαλλία και τη Γερμανία οι συνέπειες ενός πλήρους παγώματος των ελληνικών εξοπλιστικών προγραμμάτων.

* Ο κ. Θάνος Π. Ντόκος είναι γενικός διευθυντής στο ΕΛΙΑΜΕΠ.
kathimerini.gr