Πυραυλικά συστήματα Iskander M: Οι «Μεγαλέξανδροι» του 21ου αιώνα

Πηγή: ITAR-TASS

Βίκτορ Λιτόβκιν

Τα σύγχρονα πυραυλικά συστήματα «Iskander M», παραλαμβάνουν οι ρωσικές Ενοπλες Δυνάμεις. Μόλις πρόσφατα, στο πολύγωνο δοκιμών, στην περιοχή «Καπούστιν Γιάρ» (Kapustin Yar), έγινε η επίσημη τελετή παράδοσης-παραλαβής στον Στρατό Ξηράς της δεύτερης πλήρως συγκροτημένης ταξιαρχίας αυτοκινούμενων εκτοξευτών τακτικών πυραύλων.

Οι Ένοπλες Δυνάμεις της Ρωσίας εκσυγχρονίζονται και αναβαθμίζουν το πυραυλικό τους οπλοστάσιο. Η δεύτερη ταξιαρχία του συστήματος βαλλιστικών πυραύλων «Iskander» (Μέγας Αλέξανδρος), θα εγκατασταθεί στην περιοχή Κρασνοντάρ, στη Νότιο Ρωσία. Η πρώτη, η οποία παραδόθηκε στο ρωσικό Στρατό αυτό το καλοκαίρι, έχει ήδη πάρει «φύλλο πορείας» για την πόλη Μπιρομπιντζάν, στη ρωσική άπω Ανατολή.

Αν και τα στοιχεία σχετικά με τους «Iskander – M» παραμένουν μυστικά, κατά πληροφορίες, το εξοπλιστικό πρόγραμμα μέχρι το 2020, προβλέπει την ανάπτυξη 10 πλήρως συγκροτημένων ταξιαρχιών. Κάθε χρόνο, λοιπόν, θα εντάσσονται στις  ΕΔ από δύο ταξιαρχίες. Κάθε μια από αυτές θα αποτελείται από 12 αυτοκινούμενους εκτοξευτές πυραύλων και το αντίστοιχο «πάρκο» οχημάτων υποστήριξης των συγκροτημάτων.

Ο «Μεγαλέξανδρος» κατά τα αδερφάκια του

Επιχειρησιακά έτοιμοι

Σχηματισμοί αυτοκινούμενων εκτοξευτών τακτικών πυραύλων «Iskander – M», υπάρχουν στη Δυτική και Κεντρική Στρατιωτικές περιοχές. Σχηματισμοί σε επίπεδο ταξιαρχίας, βρίσκονται στις Ανατολική και Νότια Στρατιωτικές Περιοχές.

Προς το παρόν, βαλλιστικά συστήματα κλάσης «Iskander», διαθέτει μόνο η Ρωσία. Αρχικά, το συγκρότημα είχε σχεδιαστεί για τη Μέση Ανατολή. Πολύ πιθανόν δε, να προορίζονταν για τη Συρία. Για το λόγο αυτό, η ονομασία του πυραυλικού συγκροτήματος έλαβε το όνομα «Ισκαντέρ» (Iskander), του προέρχεται από την αραβική ονομασία του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αλλά η επανέναρξη των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ της Ρωσίας και του Ισραήλ που σημειώθηκε στην αρχή της δεκαετίας του 1990, και η επίμονη παράκληση του Τελ Αβίβ να μην πωληθούν αυτά τα πυραυλικά συστήματα στη Δαμασκό, έπαιξε σίγουρα κάποιο ρόλο ώστε να μην «φύγουν» οι Iskander εκτός ρωσικών συνόρων.

Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει και «εξαγώγιμη» εκδοχή του συστήματος. Το συγκεκριμένο βαλλιστικό συγκρότημα, λέγεται «Iskander – E», και οι πύραυλοι που διαθέτει μπορούν να πετάξουν σε απόσταση μέχρι 300 Km. Να σημειωθεί πως η μεγάλη εμβέλεια για τα τροποποιημένα συστήματα που προορίζονται για το εξωτερικό, απαγορεύεται από διεθνείς Συνθήκες. Πάντως, εκτός από τους «Iskander – Ε», υπάρχουν τα συστήματα «Iskander – Μ» και «Iskander - Κ». Το επιχειρησιακό – τακτικό συγκρότημα με το γράμμα «Μ», διαθέτει βαλλιστικούς πυραύλους με εμβέλεια μέχρι 500 km. Η μεγαλύτερη εμβέλεια, απαγορεύεται από τη Συνθήκη απαγόρευσης, κατασκευής και ανάπτυξης Πυραύλων Μέσου Βεληνεκούς (INF). Και όπως λένε οι ειδικοί εμπειρογνώμονες, αν αυτή η Συνθήκη ακυρωθεί, τότε οι πύραυλοι σίγουρα θα «πετάξουν» μακρύτερα. Η έκδοση του «Iskander» με το γράμμα «Κ», διαθέτει δύο υπερηχητικά βλήματα τύπου Κρουζ (Cruise), τα οποία είναι εξαιρετικά δύσκολο να ανιχνευθούν από τα συστήματα αντιπυραυλικής και αντιαεροπορικής άμυνας.

Πυρηνικές κεφαλές

Διαβάστε επίσης:

Οπλα με άρωμα … ρομαντισμού

Αλλά το κύριο πλεονέκτημα των πυραύλων «Iskander», τόσο των βαλλιστικών, όσο και των βλημάτων Κρουζ, είναι ότι πετούν σε μια απρόβλεπτη τροχιά. Ο πύραυλος «M», ξεκινάει σαν βαλλιστικός, αλλά σε κάποιο σημείο της τροχιάς του εκτελεί πτήσεις προς το στόχο όπως ένα βλήμα Κρουζ. Στη συνέχεια, περνάει πάλι σε βαλλιστική τροχιά και χτυπάει το στόχο με υπερηχητική ταχύτητα. Τις ίδιες ιδιότητες έχει και το βλήμα «Iskander» - Κρουζ. Επιπλέον, οι πύραυλοι μπορούν να μεταφέρουν εξαιρετικά ισχυρές εκρηκτικές κεφαλές καθώς επίσης και πυρηνικές κεφαλές.

Σήμερα, οι πυρηνικές κεφαλές στη Ρωσία δεν είναι τοποθετημένες στους πυραύλους, αλλά φυλάσσονται σε ειδικούς αποθηκευτικούς χώρους. Ωστόσο, εάν η πρόταση της Ρωσίας για να αποσυρθούν όλα τα πυρηνικά όπλα από τρίτες χώρες και να μεταφερθούν, πίσω, στο έδαφος της χώρας που τους εγκατέστησε (η πρόταση αφορά κυρίως τις ΗΠΑ, οι οποίες διαθέτουν στην Ευρώπη περίπου διακόσιες πυρηνικές βόμβες B61), δεν γίνει αποδεκτή, τότε πιθανώς να έχουμε και αλλαγή στη «χωροταξία» του ρωσικού πυρηνικού οπλοστασίου. Σε αυτή την περίπτωση, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε ότι στους «Iskander», ή στους χώρους ανάπτυξής τους, δεν θα εμφανιστούν «ειδικά πυρομαχικά» (πυρηνικές κεφαλές).

Στρατηγική διοίκηση

Η σύνθεση μιας ταξιαρχίας αυτοκινούμενων εκτοξευτών τακτικών πυραύλων «Iskander – M», όπως και «Iskander – K», δεν περιλαμβάνει κάποια σημαντικά συστήματα επικοινωνιών-διαβιβάσεων. Γιατί συμβαίνει αυτό; Σύμφωνα με τους στρατιωτικούς, το συγκρότημα είναι σχεδιασμένο να εκτελεί τις αποστολές του με εντολή από τη διοίκηση της στρατιάς, ή της στρατιωτικής διοίκησης της περιοχής που ανήκει η συστοιχία. Οι μονάδες Iskander ενεργούν σύμφωνα με το επιχειρησιακό σχέδιο του συγκεκριμένου σχηματισμού και θα πρέπει να λαμβάνουν τις συντεταγμένες των στόχων και τις εντολές για δράση, μόνο από αυτές. Τα Επιτελεία των μεγάλων σχηματισμών λαμβάνουν πληροφορίες για τους στόχους από δορυφόρους, από αεροσκάφη αναγνώρισης μεγάλης εμβέλειας, από μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα και από άλλες στρατιωτικές πηγές πληροφοριών. Σε αυτό το επίπεδο, δημιουργείται  ένα ενιαίο πρωτόκολλο πληροφοριών και (δια)-συνδεσιμότητας, που περιλαμβάνει ένα ενιαίο σύστημα ονοματολογίας, μορφής και αλγορίθμου λήψης και διαβίβασης πληροφοριών, στο οποίο είναι συνδεδεμένα όχι μόνο τα συστήματα διαβιβάσεων και επιχειρήσεων των δυνάμεων του Στρατού Ξηράς, αλλά και άλλων Κλάδων και  Όπλων των ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων.

Με τη δημιουργία του ενιαίου πρωτοκόλλου, προς το παρόν υπάρχουν κάποια προβλήματα. Ωστόσο, όπως επιβεβαιώνει ο επικεφαλής των Πυραυλικών Δυνάμεων και Πυροβολικού του Στρατού Ξηράς, ταξίαρχος Μιχαήλ Ματβεγίεβσκι, οι υφιστάμενοι του χρησιμοποιούν ολοένα και περισσότερο τα σύγχρονα «έξυπνα» μέσα πληροφοριών που έχουν στη διάθεσή τους. Στα παραδοσιακά συστήματα αναγνώρισης προστέθηκαν και τα μη επανδρωμένα εναέρια μέσα, που επιτρέπουν σε πραγματικό χρόνο και με την απαιτούμενη για τις πυραυλικές δυνάμεις ακρίβεια, να αναγνωρίζουν και να «εγκλωβίζουν» στο στόχο δυνάμεις και εγκαταστάσεις του εχθρού, εξασφαλίζοντας τη διόρθωση του πυρός και τα χτυπήματα ακριβείας. «Αυτό δεν είναι κάτι θεωρητικό», βεβαιώνει ο ταξίαρχος. «Τα “έξυπνα” συστήματα έχουν ενσωματωθεί στον επιχειρησιακό μας σχεδιασμό και έχουν δοκιμαστεί στο πεδίο δοκιμών «Λούζκι», στη διάρκεια των κοινών στρατιωτικών ασκήσεων με τη Λευκορωσία “Δύση – 2013”», προθέτει ο αξιωματικός.