Στο παρά 5΄ οι Ισραηλινοί ανέβαλαν την άσκηση

ΑΝΑΒΟΛΗ επ΄ αόριστον πήρε η ελληνοϊσραηλινή άσκηση έρευνας και διάσωσης σε συνθήκες μάχης που επρόκειτο να γίνει αυτή την εβδομάδα με κέντρο την περιοχή του Αεροδρομίου Ανδραβίδας στην Πελοπόννησο.

Οι Ισραηλινοί που από σήμερα υποδέχονται στο Τελ Αβίβ για τέσσερις ημέρες τον αρχηγό του Πολεμικού Ναυτικού, αντιναύαρχο Γιώργο Καραμαλίκη, για επίσημες συνομιλίες, ενημέρωσαν την ελληνική πλευρά με επιστολή ότι η μη πραγματοποίηση της άσκησης οφείλεται σε αδυναμία τους να μετασταθμεύσουν αυτή την περίοδο ελικόπτερά τους στην Ελλάδα. Και ανέφεραν ότι άσκηση αυτού του είδους θα μπορούσε να συμπεριληφθεί στον προγραμματισμό του 2010.

Ωστόσο, η εξήγηση που έδωσαν οι Ισραηλινοί δεν φαίνεται να έχει πείσει πλήρως και όλους στο ελληνικό Πεντάγωνο. Κι αυτό καθώς, όπως λένε στρατιωτικές πηγές, η ειδοποίηση για τη μη πραγματοποίηση της άσκησης συνέπεσε με μια, δειλή έστω, επανεκκίνηση των τουρκοϊσραηλινών σχέσεων που είχαν διακοπεί μετά την επίθεση στη Γάζα. Η Αθήνα κατέγραψε ως αξιοσημείωτη την επίσκεψη του υπουργού Βιομηχανίας και Ενέργειας κ. Ελιέζερ στην Άγκυρα στο τέλος Νοεμβρίου και την εκφρασθείσα διάθεση και από τις δύο πλευρές για κάποιας μορφής ενεργοποίηση της Τουρκίας ως μεσολαβητή στη Μέση Ανατολή.

Συζητήσεις τον Φεβρουάριο
Πέραν αυτών, το ελληνικό Πεντάγωνο αναμένει να δει για να σταθμίσει τις εξελίξεις πώς θα συμπεριφερθεί το Ισραήλ σε σχέση με τη συμφωνία που υπάρχει για εκπαίδευση ελληνικών μαχητικών στον εναέριο ανεφοδιασμό από ισραηλινό ιπτάμενο τάνκερ. Η συνεκπαίδευση αυτή πρέπει να γίνει μέχρι το τέλος Δεκεμβρίου. Όσον αφορά πρόγραμμα συνεργασίας για το 2010, οι άξονές της θα συζητηθούν σε επίπεδο ΓΕΕΘΑ τον προσεχή Φεβρουάριο. Εκεί θα φανεί αν θα ζητήσουν εκ νέου άσκηση στον εναέριο χώρο της Ελλάδας, όπως ο «Ένδοξος Σπαρτιάτης» του 2008 που από αμερικανικές πηγές είχε χαρακτηριστεί ως πρόβα τζενεράλε βομβαρδισμού στόχων στο Ιράν. Όπως βεβαίως και τι στάση θα κρατήσει η Ελλάδα.

Στον εξοπλιστικό τομέα οι Ισραηλινοί ενδιαφέρονται για σειρά ελληνικών προμηθειών όπως ηλεκτρονικά συστήματα, συλλογές αναβάθμισης βομβών, πυρομαχικά, τανκς, ενώ συζητούν για αγορά από την Ελλάδα τηλεπικοινωνιακού υλικού κ.ά.

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Λουκάς Δημάκας

Περίεργη σιωπή του Τελ Αβίβ

Ματαιώθηκε, με πρωτοβουλία του Ισραήλ, η κοινή ελληνοϊσραηλινή άσκηση έρευνας και διάσωσης «Στο πεδίο της μάχης», που επρόκειτο να γίνει στην αεροπορική βάση της Ανδραβίδας από 6 έως 13 Δεκεμβρίου.

Η εξέλιξη αυτή προκάλεσε ερωτήματα στην ελληνική πλευρά γιατί συνέπεσε με την επίσκεψη και τις επαφές του υπουργού Βιομηχανίας και Ενέρ γειας του Ισραήλ Μπενιαμίν Ελιέζερ στην Άγκυρα, η οποία θεωρήθηκε ως προσπάθεια «επανεκκίνησης» των τουρκοϊσραηλινών σχέσεων που έχουν διαρρα γεί σε μεγάλο βαθμό τους τελευταίους μήνες.

Η ελληνοϊσραηλινή άσκηση είχε προταθεί από τις ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις ως συμπλήρωμα του προγράμματος της στρατιωτικής συνεργασίας του 2009 στα μέσα Οκτωβρίου και είχε γίνει δεκτή από την ελληνική πλευρά, αφού περιλάμβανε αντικείμενα που ενδιέφεραν αρκετά την Πολεμική Αεροπορία.

Μάλιστα είχε προταθεί μαζί με άσκηση εκπαί δευση ελληνικών πληρωμάτων F16 στον εναέαριο ανεφοδιασμό από ισραηλινό «ιπτάμενο τάνκερ», η οποία επρόκειτο να γίνει ανατολικά της Κρήτης μέχρι 31 Δεκεμβρίου. Όμως, ενώ ήδη βρισκόμαστε στις αρχές Δεκεμβρίου, ούτε γι’ αυτή τη δραστηρι ότητα έχει γίνει κάποια πιο συγκεκριμένη συνεννό ηση.

Ο προβληματισμός της ελληνικής πλευράς για το τι μπορεί να κρύβεται πίσω από την υπαναχώ ρηση του Ισραήλ ενισχύεται και από το ότι δεν έχει συνοδευτεί από κάποια εξήγηση από ισραηλινής πλευράς. Επιπροσθέτως, επειδή ανεπισήμως είχε αφεθεί να αιωρείται ότι η επιθυμία αναβάθμισης των στρατιωτικών συνεργασιών αποτελεί «στρατη γική» επιλογή που ενισχύθηκε από την ψύχρανση των σχέσεων Τελ Αβίβ Άγκυρας.

Πολύ περισσότερο που το Τελ Αβίβ είχε μείνει ικανοποιημένο από το επίπεδο συνεργασίας και τις πραγματικές επιχειρησιακές συνθήκες που συνά ντησε κατά τη μεγάλη άσκηση του 2009 «Ένδοξος Σπαρτιάτης», κατά την οποία πάνω από 100 ισραη λινά αεροσκάφη έκαναν ασκήσεις βομβαρδισμού, απόκρυψης και ανάγλυφης πτήσης μέχρι τη Θεσ σαλία!

Ήταν δε τόση η ικανοποίησή τους ώστε επανέ φεραν το σχετικό σενάριο για επανάληψη το 2010 χωρίς να λάβουν υπόψη τον σάλο που δημιουργή θηκε διεθνώς όταν η άσκηση αυτή χαρακτηρίστηκε από αμερικάνικες πηγές – και τα ΜΜΕ – ως προσο μοίωση επίσης βομβαρδισμού του Ιράν. Το αίτημα για το 2010 παραμένει, αλλά τελεί υπό την έγκριση της πολιτικής ηγεσίας.

Το «πώς και γιατί» πάντως επιχείρησε να διαγνώ σει ο υπουργός Άμυνας Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίος την επίμαχη περίοδο της ματαίωσης και της επίσκεψης Ελιέζερ στην Άγκυρα συναντήθηκε στο Πεντάγωνο με τον Ισραηλινό πρέσβη στην Αθήνα. Η Ελλάδα δεν θέλει να δείχνει ιδιαίτερη πρεμούρα σχετικά με το θέμα για τακτικούς και επικοινωνι ακούς λόγους – στο πνεύμα αυτό κινήθηκε και ο Βενιζέλος. Το ίδιο θα κάνει και ο αρχηγός ΓΕΝ αντι ναύαρχος Γ. Καραμαλίκης που, μετά την επίσημη επίσκεψη που έκανε στην Αίγυπτο, πήρε το πράσινο φως από την πολιτική ηγεσία και επισκέπτεται σε λίγες ημέρες το Ισραήλ για «διπλωματική εξισορρό πηση».

Ένα από τα αντικείμενα των συζητήσεων του Καρα μαλίκη θα είναι και οι ναυτικές ασκήσεις, καθώς το Ισραήλ συμμετέχει σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες του «Μεσογειακού Διαλόγου» και σκάφος του είχε πάρει μέρος, επί Χηνοφώτη, σε πολυμερή άσκηση στην Κρήτη.

Απάντηση ο Καραμαλίκης περιμένει να πάρει και στο γιατί το Ισραήλ, λίγες εβδομάδες πριν τα «τσου γκρίσει» με την Τουρκία (η Άγκυρα απέκλεισε το Ισραήλ την τελευταία στιγμή από την άσκηση «Αετός της Ανατολίας»), είχε βαφτίσει «τούρκικη περιοχή» τμήμα του ελληνικού FIR Αθήνας νοτιοανατολικά της Ρόδου. Τελικά το Τελ Αβίβ διόρθωσε τότε την ανακοί νωση, αλλά... κάτι έμεινε.

Ανεξαρτήτως όλων αυτών, σε πολιτικό επίπεδο στην κυβέρνηση υπάρχουν αναλύσεις που συγκλί νουν στην κατεύθυνση μιας νέας αρχής στις ελληνο ϊσραηλινές αμυντικές σχέσεις στο πλαίσιο μιας πολυ μερούς και πολυσχιδούς εξωτερικής πολιτικής.

Η κόντρα Άγκυρας Τελ Αβίβ ενισχύει αυτή την αντίληψη, η οποία ωστόσο δεν έχει αναλυθεί διπλω ματικά και επιτελικά σε όλες τις διαστάσεις της, πολύ περισσότερο που, όπως προαναφέραμε, η πρόσφατη επίσκεψη του Ελιέζερ (ο οποίος έχει διατελέσει και υπουργός Άμυνας) στην Άγκυρα περιέπλεξε τα δεδο μένα.

Ένα από τα πολλά, πάντως, που η Αθήνα εξετάζει με προσοχή είναι πρόσφατα δημοσιεύματα του τούρ κικου Τύπου, σύμφωνα με τα οποία ο υπουργός Εξω τερικών Αχμέτ Νταβούτογλου δήλωσε ότι υπάρχουν «μυστικές συμφωνίες» μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ. Στην ύπαρξη τέτοιων συμφωνιών είχε αναφερθεί παλιότερα και ο ίδιος ο Ερντογάν.

Η δήλωση Νταβούτογλου θεωρήθηκε από αναλυ τές ως προοίμιο κατευνασμού του Ισραήλ καθώς λίγο πριν είχε υπερπροβληθεί μια φερόμενη (σύμφωνα με ΜΜΕ του Τελ Αβίβ) τουρκοϊσραηλινή συμφωνία για έγκαιρη προειδοποίηση όσον αφορά τυχόν αεροπορι κές επιδρομές του Ισραήλ εναντίον του Ιράν.

Πάνω σ’ αυτό το περίεργο αλισβερίσι κόλλησε η ματαίωση της άσκησης στην Ανδραβίδα και η επίσκε ψη έκπληξη του Ελιέζερ στην Άγκυρα, όπου είδε και τον πρόεδρο Γκιουλ. Επίσκεψη που είχε ως κερασάκι στην τούρτα την πρόσκληση της Τουρκίας να αναλάβει ρόλο μεσολαβητή μεταξύ Ισραήλ Συρίας… Ενώ και ο Τούρκος υπουργός Άμυνας την ίδια μέρα δήλωνε ότι τασσόταν υπέρ της τουρκοϊσραηλινής συνεργασίας.