Οι απειλές

Του Γιάννη Καρτάλη
Eντονη ανησυχία επικρατεί στην Αθήνα για την κλιμακούμενη ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς η Αγκυρα έχει εντάξει στο γενικότερο πλαίσιο της σύγκρουσής της με το Ισραήλ και το θέμα των γεωτρήσεων που έχει προγραμματίσει η Λευκωσία το τρίτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου. Επόμενο είναι ότι, αν τελικά εκδηλωθούν οι τουρκικές απειλές κατά της Κύπρου, θα επηρεαστούν αρνητικά και οι ελληνοτουρκικές σχέσεις μετά μια περίοδο σχετικής ηρεμίας.
Το ζήτημα αυτό θα θέσει ο Γιώργος Παπανδρέου στη συνάντηση που θα έχει στη Νέα Υόρκη με τον Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ελπίζοντας ότι η τουρκική πλευρά θα πεισθεί να αντιμετωπίσει την όλη κατάσταση με περισσότερη ψυχραιμία. Διότι μπορεί μεν ο τούρκος πρωθυπουργός να έχει δίκιο επιμένοντας να ζητεί συγγνώμη από την ισραηλινή κυβέρνηση για τη δολοφονία των οκτώ τούρκων ακτιβιστών που μετείχαν στον στολίσκο για τη Γάζα, η υπερβολική όμως αντίδρασή του ουδόλως δικαιολογείται καθώς οδηγεί σε επικίνδυνες περιπέτειες μια ήδη εύφλεκτη και ευαίσθητη περιοχή, η οποία έχει υποστεί πολλά δεινά στο παρελθόν.
Eίναι ηλίου φαεινότερον ότι με τη σκληρή αυτή στάση η Τουρκία επιδιώκει να ενισχύσει τον ρόλο της ως περιφερειακής υπερδύναμης και προστάτιδας του μουσουλμανικού κόσμου τη μεταβατική αυτή περίοδο, καθώς μάλιστα διακυβεύεται το μέλλον της «αραβικής άνοιξης». Πέραν όμως αυτού, φοβάται ότι με την ενεργειακή συνεργασία Κύπρου- Ισραήλ θα χάσει τον έλεγχο της εκμετάλλευσης των πλουτοπαραγωγικών πηγών στην ευρύτερη περιοχή της. Παρουσιάζεται έτσι η ευκαιρία να πλήξει την υπόσταση της Κυπριακής Δημοκρατίας εν όψει της ανάληψης από τη Λευκωσία της προεδρίας της ΕΕ το δεύτερο εξάμηνο του 2012 και να εκβιάσει λύση του Κυπριακού σύμφωνα με τις επιθυμίες της. Πιστεύει μάλιστα ότι ο στόχος αυτός μπορεί τώρα να επιτευχθεί ευκολότερα, με δεδομένη την εξασθένηση της θέσης του κυπρίου προέδρου στην εσωτερική πολιτική σκηνή, μετά την τρομερή έκρηξη στην κυπριακή ναυτική βάση και τα θύματα που προκάλεσε. Για τον λόγο αυτόν πρόβαλε την αστήρικτη νομικά θεωρία ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν δικαιούται να κάνει έρευνες στη δική της ΑΟΖ. Θεωρία η οποία απορρίφθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρωπαϊκή Ενωση και τη Ρωσία. Δεν έχει λοιπόν κανέναν λόγο η Λευκωσία να διστάσει να προχωρήσει στις έρευνες όπως τις έχει προγραμματίσει και είναι προφανές ότι δεν τη στηρίζει μόνο η Αθήνα. Δεν έχει όμως και κανέναν λόγο η Ελλάδα να πάρει θέση στη γενικότερη διένεξη Ισραήλ- Τουρκίας (παρά μόνο να συμβάλει στο να πέσουν οι τόνοι της επικίνδυνης αντιπαράθεσης) διότι με τον τρόπο αυτόν κινδυνεύει να παρερμηνευθεί η πρόσφατη βελτίωση των σχέσεων με την Ιερουσαλήμ. Αλίμονο αν οι σχέσεις αυτές πλήξουν και την παραδοσιακή φιλαραβική πολιτική της Αθήνας, σε μια στιγμή που οι δυστυχείς Παλαιστίνιοι αγωνίζονται για την αναγνώριση του κράτους τους από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών. Οι πληροφορίες λένε πάντως ότι η Ελλάδα, ανεξάρτητα από τη στάση που θα τηρήσουν οι άλλες χώρες-μέλη της ΕΕ, θα ψηφίσει υπέρ της αναγνώρισης του παλαιστινιακού κράτους. Και απομένει η απάντηση στο καίριο ερώτημα για την τροπή που θα πάρουν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις στην περίπτωση που η Αγκυρα υλοποιήσει τις απειλές της κατά της Κύπρου, καθώς μάλιστα προετοιμάζεται η σύνοδος του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας, η οποία υποτίθεται ότι θα σφραγίσει τη νέα προοπτική στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών.
ΒΗΜΑ