Μην περιμένετε να σωθείτε από τα πετρέλαια

Τι λέει ο καθηγητής πετρελαίων του Χιούστον για τις έρευνες σε Ελλάδα, Κύπρο και Ισραήλ.
Από τον Χάρη Φλουδόπουλο 
xaris.floudopoulos@capital.gr
Δεν μπορεί να «σωθεί» η Ελλάδα από τα πετρέλαια, τονίζει μιλώντας στο «Κ» ο καθηγητής του Πανεπιστημίου του Χιούστον, ειδικός σε θέματα ενεργειακής γεωπολιτικής, Μιχάλης Οικονομίδης. Προσθέτει ότι, αν και τα όποια θετικά αποτελέσματα θα είναι μακροπρόθεσμα, αξίζει τον κόπο να ξεκινήσουν έρευνες για υδρογονάνθρακες στην Ελλάδα.
Ο κ. Οικονομίδης, ωστόσο, εμφανίζεται πολύ πιο αισιόδοξος για τις προοπτικές του Οικοπέδου 12 στην Κύπρο, αλλά και για το φυσικό αέριο στο Ισ-ραήλ.Έχοντας διατελέσει ενεργειακός σύμβουλος στις μεγαλύτερες ενεργειακές εταιρείες στον κόσμο, ο κ. Οικονομίδης έχει μια πολύ καλή εικόνα για τον αντίκτυπο των πρώτων κινήσεων για έρευνες πετρελαίου στην Ελλάδα και δηλώνει ότι δεν γνωρίζει να υπάρχει ενδιαφέρον από αμερικανικές ή άλλες ξένες εταιρείες.

Κύριε Οικονομίδη, ξεκινά αυτήν την περίοδο στην Ελλάδα η διαδικασία ερευνών για υδρογονάνθρακες. Έχετε εικόνα για το πιθανό πετρελαϊκό δυναμικό της χώρας; Ποιες είναι οι πιθανότητες για την Ελλάδα να βρει αξιοσημείωτα αποθέματα και τι θα πρέπει να γίνει για αυτό; Πιστεύω ότι οι πιθανότητες είναι μικρές, αλλά τουλάχιστον αξίζει να προσπαθήσετε. Αυτήν τη στιγμή, πάντως, δεν υπάρχει καμία απόδειξη για την ύπαρξη κοιτάσματος που να έχει ομοιότητα με τη λεκάνη του Λεβαντινίου στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου βρίσκεται το Λεβιάθαν και το Οικόπεδο 12.

Ως άνθρωπος της πετρελαϊκής αγοράς, γνωρίζετε να υπάρχει πραγματικό ενδιαφέρον για έρευνες στην Ελλάδα από αμερικανικές ή άλλες ξένες εταιρείες; Δεν γνωρίζω να υπάρχει ενδιαφέρον.

Η Ελλάδα επενδύει αρκετές ελπίδες στον τομέα της έρευνας και παραγωγής υδρογονανθράκων για την οικονομική της ανάκαμψη. Θεωρείτε ρεαλιστική αυτήν την προσδοκία; Όχι, σίγουρα, μέσα στο χρονοδιάγραμμα που απαιτείται για να βρεθεί λύση για τα οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα. Οι έρευνες για πετρέλαιο θα αποδώσουν καρπούς σε πολύ μεγαλύτερο χρονικό ορίζοντα.

Εκτός Ελλάδας, πώς αποτιμάτε τις πρόσφατες εξελίξεις σχετικά με το κοίτασμα Λεβιάθαν και το κυπριακό Οικόπεδο 12; Ποια είναι η σημασία της ανακάλυψης και πώς επηρεάζει τη γεωπολιτική ισορροπία στην Ανατολική Μεσόγειο; Η πρόσφατη ανακοίνωση της Noble Energy από το Τέξας και των συνεταίρων της για τη μεγάλη ανακάλυψη του πεδίου Λεβιάθαν, στα ανοιχτά του Ισραήλ, αυτόματα αναβαθμίζει τη χώρα και τη βάζει στο κλαμπ των μεγάλων παικτών του τομέα της ενέργειας, κάτι που κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί πριν από μερικά χρόνια. Με βάση την αμερικανική μέθοδο υπολογισμού των αποθεμάτων του Λεβιάθαν αλλά και του γειτονικού πεδίου Ταμάρ, το Λεβιάθαν φτάνει τα 25 τρισ. κυβικά πόδια.
Επιπρόσθετα, η αμερικανική γεωλογική υπηρεσία USGS υπολογίζει ότι η Ανατολική Μεσόγειος περιέχει 200 τρισ. κυβικά πόδια ανακτήσιμου φυσικού αερίου. Εάν προστεθούν σε αυτές τις ποσότητες τα γειτονικά κοιτάσματα που θα ανακαλυφθούν, όπως δείχνει η εμπειρία του παρελθόντος από ανάλογες ανακαλύψεις, τότε τα υπεράκτια κοιτάσματα του Ισραήλ μπορούν να ξεπεράσουν τα 50 τρισ. κυβικά πόδια.
Η ποσότητα αυτή είναι άμεσα συγκρίσιμη με τα αποθέματα φυσικού αερίου της Λιβύης και της Αιγύπτου και κατατάσσει το Ισραήλ μεταξύ των 25 μεγαλύτερων κρατών σε αποθέματα αερίου. Εκείνο που απομένει να φανεί είναι πώς και εάν το Ισραήλ θα καταφέρει να εκμεταλλευτεί και να αξιοποιήσει αυτά τα τεράστια κοιτάσματα.
Όσο για την Κύπρο και το Οικόπεδο 12, όπου έχει προγραμματιστεί γεώτρηση για τις επόμενες ημέρες, υπάρχουν ακόμα θετικότερα δεδομένα. Οι τρισδιάστατες απεικονίσεις είναι εξαιρετικά θετικές και δείχνουν ότι το Οικόπεδο 12 έχει ακόμα καλύτερες προοπτικές συγκριτικά με το Ισραήλ.

Ποιες είναι οι δυνατότητες για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων αυτών; Πότε μπορεί να ξεκινήσει η εκμετάλλευση και ποια είναι τα πιθανά οφέλη;
Η πλέον βιώσιμη λύση, ώστε το Ισραήλ και η Κύπρος να εκμεταλλεύονται και να εξάγουν 700 δια. κυβικά πόδια αερίου ετησίως, είναι να κατασκευαστεί εργοστάσιο υγροποίησης φυσικού αερίου (LNG).
Ένα εργοστάσιο LNG που θα αποτελείται από δύο γραμμές των 7 εκατομμυρίων μετρικών τόνων ετησίως μπορεί να παράγει 700 δισ. κυβικά πόδια ετησίως και απαιτεί μια επένδυση της τάξης των 12 έως 15 δισ. δολαρίων. Για την Κύπρο το project θα πρέπει να περιλαμβάνει την κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού από το Λεβιάθαν και το Οικόπεδο 12 στο εργοστάσιο υγροποίησης.
Το Ισραήλ μπορεί να κατασκευάσει το εργοστάσιο εντός των δικών του συνόρων, ωστόσο η καλύτερη επιλογή είναι το έργο να κατασκευαστεί στην Κύπρο, που είναι πλήρες μέλος της Ε.Ε. και επωφελείται από τους προνομιακούς όρους για την εξαγωγή αερίου σε άλλες χώρες-μέλη της Ε.Ε. Επίσης, η πολιτική κατάσταση στη χώρα ευνοεί μεγάλης κλίμακας μακροπρόθεσμες επενδύσεις. Ακόμα ένα υπέρ είναι ότι μέρος του έργου μπορεί να χρηματοδοτηθεί με κοινοτικά κονδύλια.
Εκτιμώ ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον πέντε χρόνια ώστε το Ισραήλ και η Κύπρος να ξεκινήσουν την παραγωγή LNG. Σε τρέχουσες τιμές, το Ισραήλ και οι συνεταίροι του μπορούν να περιμένουν καθαρά κέρδη από τις πωλήσεις LNG της τάξης των 4 δισ. δολαρίων ετησίως.

Εκτιμάτε ότι οι γεωτρήσεις θα προχωρήσουν, παρά την πρόσφατη ένταση στην περιοχή; Πιστεύω ότι θα προχωρήσουν. Το Ισραήλ μπορεί να προσφέρει μια πολύ ισχυρή ασπίδα απέναντι στις παράλογες τουρκικές απειλές. Παρεμπιπτόντως, παρότι οι Έλληνες, οι Κύπριοι και οι Ισραηλινοί λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τις τουρκικές δηλώσεις, πολύ λίγοι άλλοι στο εξωτερικό κάνουν το ίδιο. Θεωρώ ότι θα ήταν παράλογο εάν παρενέβαινε το τουρκικό Ναυτικό στις γεωτρήσεις και, εάν γινόταν κάτι τέτοιο, θα συνέβαινε για πρώτη φορά στην ιστορία.

*Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο" της 17ης Σεπτεμβρίου