Το λάβαρο της δημοκρατικής Αριστεράς

Το περίεργο, αλλά και τραγικό για τη δημοκρατική Αριστερά είναι ότι με την επεκτατική αυτή τουρκική πολιτική και τα τετελεσμένα της εισβολής, τάσεις συμβιβασμού δεν επιδεικνύονται στην παρούσα φάση από μια Δεξιά, συντηρητική κυπριακή κυβέρνηση, αλλά από μιαν Αριστερή, που έχει ως φραστικό λάβαρό της τη δημοκρατία και τον αντι-ιμπεριαλισμό. Το φράξιμο στο δρόμο προς το φασισμό...

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗ*
Η Ευρώπη έχει συγκεκριμένους κανόνες, αρχές και αξίες, επί των οποίων οικοδομείται ο κάθε μορφής πολιτισμός της. Και βέβαιο είναι ότι η Ε.Ε. δεν οικοδομείται επί των εγκλημάτων πολέμου, τα οποία καταδικάζει και συνδράμει την παραδειγματική τους τιμωρία.

Από την εποχή της ναζιστικής Γερμανίας ώς την πρόσφατη, των βαρβαροτήτων, που διενεργήθηκαν στον πόλεμο της πρώην Γιουγκοσλαβίας, στήθηκαν και στήνονται δικαστήρια. Παλαιότερα στη Νυρεμβέργη και τώρα στη Χάγη. Γιατί; Διότι η ΕΕ και η παγκόσμια δημοκρατική διεθνής κοινότητα δεν επιθυμούν να ζήσουν τις τραγικές εικόνες της καταστροφής του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Αλλά και για έναν άλλο λόγο: Θεωρούν ότι στον νέο σύγχρονο κόσμο θα πρέπει, όπου συμβαίνουν εγκλήματα πολέμου, όπου δηλαδή καταργούνται οι δημοκρατικές αρχές και αξίες, να λαμβάνονται μέτρα. Και αποτρεπτικά και κατασταλτικά. Τιμωριτικά.

Τα εγκλήματα πολέμου
Δυστυχώς, στην Κύπρο δεν συμβαίνει ό,τι στην υπόλοιπη Ευρώπη. Στον υπόλοιπο κόσμο. Τα εγκλήματα πολέμου της Τουρκίας, είτε αυτά αποτυπώνονται στον εποικισμό είτε στις δολοφονίες αμάχων και στρατιωτών, αιχμαλώτων πολέμου, όπως των τεσσάρων στο Τζιάος, δεν μπορούν να παραμένουν ατιμώρητα με τη δική μας ολιγωρία ή ακόμη και ανοχή. Και πρόδηλο είναι περί τούτου ότι η ευθύνη δεν ανήκει στην ΕΕ ή σε άλλα διεθνή δικαστήρια ή στο διεθνές δίκαιο, αλλά στους χειρισμούς της όποιας ημετέρας Κυβέρνησης. Ουδόλως, λοιπόν, η πορεία των συνομιλιών μπορεί να συνιστά άλλοθι για τα εγκλήματα του τουρκικού στρατού στην Κύπρο. Γιατί; Διότι το νέο πολιτειακό σύστημα της Κύπρου, όπως αυτό θα προκύψει από τη λύση, δεν είναι δυνατό να θεμελιωθεί επί της αδικίας, της παρανομίας και των εγκλημάτων, αλλά επί της αποκατάστασης των δημοκρατικών αρχών και αξιών, ως απαραίτητης προϋπόθεσης της βιωσιμότητας και της λειτουργικότητας της λύσης.

Μαύρος και κόκκινος φασισμός
Επί τούτου, δικαίως θα πρέπει να θεωρηθεί ότι η επαναπροσέγγιση, λογικό είναι να θεμελιωθεί στο πρότυπο της Γερμανίας και της Γαλλίας. Μιας δηλαδή μορφής επιτυχημένες επαναπροσέγγισης, η οποία, όμως, δεν είναι στην ίδια πολιτική φιλοσοφική γραμμή και πρακτική με την επαναπροσέγγιση Ελλάδας - Τουρκίας και Ελληνοκυπρίων - Τουρκοκυπρίων, για τον εξής λόγο: Η επαναπροσέγγιση της Γερμανίας και της Γαλλίας στηρίχθηκε στην ήττα του ναζιστικού καθεστώτος, που λόγω του αντιδημοκρατικού και αναθεωρητικού - επεκτατικού του χαρακτήρα, αποτελούσε πηγή κινδύνου όχι μόνο για τη Γαλλία, αλλά και για την Ευρώπη, καθώς και τον κόσμο ολόκληρο. Είναι γι' αυτό, που διχοτομήθηκε το Βερολίνο και η Γερμανία σε τέσσερεις αρχικά και δυο εν συνεχεία ζώνες. Πρόκειται για το λεγόμενο γερμανικό ζήτημα: Εάν, δηλαδή, θα είχαμε μια γερμανική Ευρώπη ή μια ευρωπαϊκή δημοκρατική Γερμανία. Συνεπώς, μια ενιαία Γερμανία εθεωρείτο απειλή, οπότε έπρεπε αρχικώς να διχοτομηθεί, δηλαδή να αποδυναμωθεί και ακολούθως να αποδείξει, ειδικώς η Δυτική Γερμανία, τη δημοκρατική της ταυτότητα διεθνώς. Πάντως, η Γερμανία ζήτησε συγγνώμη για τις θηριωδίες του Ναζισμού και πλήρωσε αποζημιώσεις για τα θύματά του. Κέρδισε το στοίχημα του εκδημοκρατισμού και της επανένωσης, όταν με το πλήρωμα του χρόνου κατέρρευσε και ο κομμουνιστικός φασισμός. Επ' αυτών των κανόνων, δηλαδή της δημοκρατίας και της ήττας του μαύρου ή και του κόκκινου φασισμού, οικοδομήθηκε επιτυχώς η επαναπροσέγγιση με τη Γαλλία και η πορεία της Ε.Ε.

Τα τετελεσμένα
Αντιθέτως, η επαναπροσέγγιση στην Κύπρο δεν οικοδομείται επί των δημοκρατικών αρχών και αξιών της ΕΕ, αλλά επί των κανόνων που επιβάλλει ο τουρκικός στρατός κατοχής, με τις επιθυμίες του οποίου, καθώς και τους στόχους, τόσο η Λευκωσία όσο και η Αθήνα πρέπει να προσαρμόζονται. Στο όνομα π.χ. του έντιμου συμβιβασμού, επιδιώκεται η επιβολή μας διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, την οποία οι Τούρκοι ανέκαθεν ονόμαζαν taksim, δηλαδή διχοτόμηση. Μέσα σε αυτό το πνεύμα λαμβάνει χώρα κι η επαναπροσέγγιση. Οτιδήποτε απειλεί να ανατρέψει τα τετελεσμένα της εισβολής, δηλαδή το γεωγραφικό, πληθυσμιακό και διοικητικό διαχωρισμό της Κύπρου, που θα λάβει συνταγματική μορφή στο πλαίσιο μιας διχοτομικής διζωνικής, χαρακτηρίζεται ως ακραίο και προβοκατόρικό! Ενώ η αποδοχή των τετελεσμένων της εισβολής, όπως τη σχεδίασε και την επιβάλλει ο τουρκικός στρατός κατοχής, θεωρείται πολιτική ευέλικτη, σοφή και προοδευτική!

Ακραίοι εθνικιστές και δημοκράτες
Η ΕΠΑΝΑΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Γαλλίας-Γερμανίας στηρίζεται σε διαφορετικές δημοκρατικές αρχές και αξίες από αυτήν της Κύπρου. Η «δική μας» επαναπροσέγγιση στηρίζεται στην αποδοχή των νόμων της φασιστικής και στρατοκρατικής Τουρκίας, της οποίας η νίκη γίνεται αποδεκτή. Και επ' αυτής οικοδομείται η λύση, που δεν οδηγεί μόνο στην αποδοχή των πραγματικοτήτων και στη διάλυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά και στη σταδιακή αλλαγή της εθνικής μας ταυτότητας. Διότι, πλέον, όστις θεωρεί τον εαυτό του Έλληνα αυτού του τόπου κινδυνεύει να φακελωθεί ως ακραίος εθνικιστής! Και η θέση του χειροτερεύει, όταν επιμένει να υποστηρίζει λύση δημοκρατική, χωρίς ζώνες και φυλετικούς, όπως τους δημιούργησε η εισβολή και τα λοιπά εγκλήματα του τουρκικού στρατού το 1974, διαχωρισμούς. Από την άλλη, στην περίπτωση της Γερμανίας και της Γαλλίας, καθώς και της υπόλοιπης Ευρώπης, πρέπει να επισημανθεί ότι νικητές ήταν οι δημοκρατικές συμμαχικές δυνάμεις. Και ηττημένες οι δυνάμεις του άξονα και ο Ναζισμός. Ενώ, λοιπόν, η Γερμανία υποσχέθηκε ότι για να γίνει δεκτή από τον πολιτισμένο κόσμο θα εκδημοκρατικοποιηθεί, πράγμα που το πέτυχε, καταδικάζοντας η ίδια τα εγκλήματα των Γερμανών ναζί, στη δική μας περίπτωση η στρατοκρατική Τουρκία όχι μόνο δεν καταδικάζει τα εγκλήματά της, αλλά ζητά από εμάς να συμβιβαστούμε με τη δική της φασιστική νίκη και τη δική μας ήττα. Και κατ’ επέκταση να υποταγούμε στους κανόνες των όπλων και των εγκλημάτων της. Χωρίς ή ίδια να ζητήσει ποτέ συγγνώμη. Ούτε από εμάς, ούτε από τους Αρμενίους, ούτε από τους Κωνσταντινουπολίτες, ούτε από τους Ίμβριους ούτε από τους Τενέδιους ούτε από τους αριστερούς Τούρκους δημοκράτες, που σαπίζουν στις φυλακές, επειδή θέλουν μιαν άλλη ελεύθερη και πραγματικά κοσμική, δημοκρατική Τουρκία.

Η αναστολή των ενταξιακών της Κροατίας και η Τουρκία
ΤΟ 2005 είχαμε ένα σημαντικό δείγμα του σεβασμού της ΕΕ έναντι των αρχών της δημοκρατίας και της αποστροφής της προς τα εγκλήματα πολέμου. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν δίστασε να προχωρήσει σε αναστολή των ενταξιακών διαδικασιών της Κροατίας, επειδή το Ζάγκρεπ αρνήθηκε να παραδώσει στο Ειδικό Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης υπόπτους για εγκλήματα στον πόλεμο της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Και οι ενταξιακές διαδικασίες της Κροατίας ξανάρχισαν μόνο όταν η χώρα αυτή συμμορφώθηκε με τις υποχρεώσεις της. Σύντομα η Τουρκία θα αξιολογηθεί, κατά πόσο εκπληρώνει τις συμβατικές της υποχρεώσεις έναντι της Ε.Ε. και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μεταξύ αυτών είναι και η ομαλοποίηση των σχέσεων της Άγκυρας με την Κυπριακή Δημοκρατία και η αναγνώρισή της, καθώς και η έναρξη της αποχώρησης τού τουρκικού στρατού από την Κύπρο για να διευκολυνθεί, όπως οι εκθέσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αναφέρουν, η τελική λύση, η οποία θα είναι σύμφωνη με τις αρχές και τις αξίες της Ε.Ε., και όχι με εκείνες του Αττίλα. Εάν η Τουρκία δεν εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, τότε είναι ανοικτό ακόμη και το ενδεχόμενο να επιβληθούν επιπρόσθετες σε αυτήν κυρώσεις, μεταξύ των οποίων, θεωρητικώς πάντοτε, περιλαμβάνεται και η αναστολή των ενταξιακών διαδικασιών κατά το πρότυπο της Κροατίας.

Θεμέλια λύσης
Βεβαίως, για να φτάσουν τα πράγματα σε σημείο ώστε η Τουρκία να μπει στη γωνία, να πληρώσει κόστος και να προχωρήσει σε υποχωρήσεις στο Κυπριακό, επιβάλλεται η διατύπωση τής σαφούς κυπριακής θέσης, ότι η Άγκυρα δεν θα αποφύγει την επιπρόσθετη τιμωρία, καθώς και η οικοδόμηση συγκροτημένης στρατηγικής και συμμαχιών από την κυπριακή κυβέρνηση εντός και εκτός της Ε.Ε. Η διαδικασία αυτή θα έπρεπε να είχε αρχίσει χθες. Όχι τώρα. Και ένα εκ των βασικών επιχειρημάτων θα έπρεπε να ήταν το εξής: Η Τουρκία συμπεριφέρεται ακόμη κατά τρόπον αντίθετο με τον νομικό, πολιτικό και κάθε άλλου είδους ευρωπαϊκό πολιτισμό. Η άσκηση μιας τέτοιας συγκροτημένης πολιτικής επί τη βάσει στρατηγικής, θα μπορούσε να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις πρόκλησης κόστους στην Τουρκία, ώστε να γίνει διαλλακτικότερη στο Κυπριακό. Πώς, όμως, να προκληθεί κόστος στην Τουρκία, όταν τα εμφανή εγκλήματά της στον πόλεμο του '74, σε βάρος αμάχων και ένστολων αιχμαλώτων, καθώς εκείνο του εποικισμού, όπως και η συνεχιζόμενη κατοχή, λησμονούνται και χάνονται στη μαύρη τρύπα των συνομιλιών; Και δυστυχώς, οι παρανομίες και τα τουρκικά εγκλήματα τείνουν με την πάροδο του χρόνου να μετατραπούν σε θεμέλια μιας λύσης, που στηρίζεται στη λήθη και στη σιωπηρή αποδοχή της ατιμωρησίας των αντιδημοκρατικών πολιτικών και στρατιωτικών δυνάμεων της Άγκυρας. Του βαθέος, δηλαδή, κράτους, που έδωσε και δίδει εντολές για δολοφονίες και εγκλήματα πολέμου. Και το οποίο ευθύνεται για την κατοχή της Κύπρου, και για τα όποια εγκλήματα του κάθε δημοκράτη Τούρκου πολίτη.

Το περίεργο
Το περίεργο, αλλά και τραγικό για τη δημοκρατική Αριστερά είναι ότι με την επεκτατική αυτή τουρκική πολιτική και τα τετελεσμένα της εισβολής, τάσεις συμβιβασμού δεν επιδεικνύονται στην παρούσα φάση από μια Δεξιά, συντηρητική κυπριακή κυβέρνηση, αλλά από μιαν Αριστερή, που έχει ως φραστικό λάβαρό της τη δημοκρατία και τον αντι-ιμπεριαλισμό. Το φράξιμο στο δρόμο προς το φασισμό...

*Δρ Διεθνών Σχέσεων

ΣΗΜΕΡΙΝΗ