Tο ΔΝΤ είναι μόνο προσωρινή λύση

The Economist

Αρκεί το πακέτο στήριξης που προσέφεραν στην Ελλάδα η Ε. Ε και το ΔΝΤ για να πει κανείς ότι η χώρα έλυσε το πρόβλημα δανεισμού της; Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι απαντούν καταφατικά. Θεωρούν ότι το ποσό που συμφωνήθηκε να δοθεί είναι μεγαλύτερο από αυτό που περίμεναν οι αγορές και αποκαθιστά τη ρευστότητα προς τα ελληνικά ταμεία. Η Ε. Ε. άργη`σε λιγάκι, μας λένε, αλλά όπλισε την κυβέρνηση της Αθήνας με ένα δημοσιονομικό πυροβόλο, με το οποίο υποτίθεται θα τρομάξουν οι κερδοσκόποι.

Δυστυχώς, η άποψη αυτή δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Το πακέτο διάσωσης στην ουσία εξαφανίζει τον κίνδυνο χρεοκοπίας της Ελλάδος μόνο για φέτος. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι η χώρα δεν έχει μπροστά της μεγάλες προκλήσεις, που αφορούν κυρίως τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές της οικονομίας της. Μελετώντας κανείς προσεκτικά την ελληνική περίπτωση, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι, εκτός αν η οικονομία της χώρας μπει άμεσα σε τροχιά ραγδαίας ανάπτυξης (μάλλον απίθανο), τότε η πιθανότερη διέξοδος θα είναι η αναδιάρθρωση του χρέους της. Το πακέτο διάσωσης απλώς «αγόρασε» χρόνο τριών ετών, ώστε να περιοριστούν οι συνέπειες αυτής της ενδεχόμενης χρεοκοπίας.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του Economist, ακόμη και με δημοσιονομική προσαρμογή που θα φτάνει το 10% του ΑΕΠ, μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια, η Ελλάδα και πάλι θα χρειάζεται δάνεια από τους εταίρους της για να επιβιώσει, καθώς το χρέος της θα έχει φτάσει το 150% μέχρι το 2014. Εάν μάλιστα η ανάπτυξη είναι μικρότερη από τις εκτιμήσεις που υπάρχουν αυτή τη στιγμή, τότε το χρέος θα εκτοξευθεί ακόμα παραπάνω. Τίθεται επομένως το ερώτημα: «προς τι το πακέτο διάσωσης»; Η ιστορία έχει διδάξει ότι, αν είναι να αναδιαρθρώσεις το χρέος σου (διαγράφοντας μέρος αυτού και ζητώντας να αποπληρώσεις το υπόλοιπο σε περισσότερες δόσεις), τότε καλύτερα να το κάνεις άμεσα, παρά να περιμένεις. Αυτό όμως δεν ισχύει στην περίπτωση της Ελλάδας για δύο λόγους: πρώτον, γιατί αν η Ελλάδα σταματήσει να αποπληρώνει τα δάνειά της, τότε θα ακολουθήσουν και άλλες χώρες του ευρώ, όπως η Πορτογαλία, η Ισπανία, ακόμη και η Ιταλία, με απρόβλεπτες συνέπειες. Δεύτερον, επειδή οι –ούτως ή άλλως ευάλωτες– ευρωπαϊκές τράπεζες είναι εκτεθειμένες σε ελληνικά ομόλογα. Αν χάσουν τα λεφτά τους, τότε θα χρειαστούν νέα πακέτα διάσωσης από τα κράτη. Αν όμως χάσουν και τα λεφτά που τους χρωστάνε οι άλλες μεσογειακές χώρες που κινδυνεύουν, τότε όλο το τραπεζικό σύστημα της Γηραιάς Ηπείρου πιθανώς θα καταρρεύσει.

Ο φόβος και μόνο ότι μπορεί να συμβεί μία τέτοια καταστροφή ήταν επαρκής αιτία για την υπερψήφιση του πακέτου διάσωσης. Εάν όμως η Ελλάδα δεν χρησιμοποιήσει σωστά το χρόνο που της δόθηκε, τότε όλα θα πάνε στράφι. Η λίστα με τα πράγματα που έχει να κάνει είναι γνωστή: δραστικές αλλαγές στο φορολογικό, στο ασφαλιστικό και στον δημόσιο τομέα, ώστε να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα και να μπορεί σε τρία χρόνια να πληρώνει ακόμη τις δόσεις των δανείων της. Προς τιμήν της, η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία δραστικής δημοσιονομικής προσαρμογής. Ακόμη και μετά από όλα αυτά όμως, οι Ελληνες μπορεί να αποφασίσουν τελικά ότι η καλύτερη λύση είναι η κήρυξη στάσης πληρωμών. Αν συμβεί αυτό, τότε θα ακολουθήσουν και άλλες χώρες και η Ευρωζώνη θα καταρρεύσει, αφού η Ιταλία και η Ισπανία είναι πολύ μεγάλες οικονομίες για να διασωθούν από το ΔΝΤ ή την Ε. Ε., όπως έγινε με την Ελλάδα.

kathimerini.gr